۱۳ سناتور جمهوریخواه در نامه ای به نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل خواستار بازرسی آژانس بین المللی انرژی اتمی از تاسیسات نظامی جمهوری اسلامی و همچنین تشدید راستی آزمایی از اجرای تعهدات ایران در چارچوب توافق هسته ای با شش قدرت جهانی، برجام شده اند.
دیوید پردو، سناتور جمهوریخواه از ایالت جورجیا، روز جمعه پنجم آبان متن این نامه که روز پنجشنبه ۲۷ اکتبر امضا شده (چهارم آبان) را منتشر کرده است.
امضا کنندگان این نامه نگرانی خود را از وضعیت کنونی بازرسی‌ها و راستی آزمایی برجام که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال اجراست، اعلام کرده اند.
تد کروز، مارکو روبیو، دیوید پردو، مایک لی جان بازمن، جانی ایزاکسون و جان باراسا از جمله امضا کنندگان این نامه هستند.
در بخشی از این نامه آمده است: به هنگام اعلام توافق «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) پرزیدنت اوباما وعده داد که در چارچوب این توافق بازرسان قادر خواهند بود هر زمانی که اراده کنند به هر مکان مشکوک دسترسی داشته باشند.
نویسندگان این نامه تاکید کرده اند، اما در عمل به نظر می رسد چنین امری اتفاق نمی افتد. اخیرا مقام های نظامی ایران گفته اند که اجازه بازرسی از تاسیسات نظامی را نخواهند داد.
این سناتورهای جمهوریخواه تاکید کرده اند: ما باور داریم بدون بازرسی از تاسیسات نظامی ایران، آژانس بین المللی انرژی اتمی نمی تواند به جمع بندی قابل اعتمادی در خصوص راستی آزمایی از تعهدات ایران در بند «تی» توافق هسته ای برسد.
امضا کنندگان این نامه از سفیر آمریکا در سازمان ملل خواسته اند بر ضرورت پیگیری این بخش توافق هسته ای تاکید کند.
بند «تی»، بخشی از متمم اول برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام در زمینه تعهدات هسته‌ای است. این بخش به «فعالیت‌هایی که می‌تواند در طراحی و توسعه یک وسیله انفجاری هسته‌ای مشارکت کند» اشاره دارد.
این نامه در آستانه سفر مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران منتشر شده است. قرار است یوکیا آمانو روز شنبه (فردا) به تهران سفر کند.
پیش از این خبرگزاری رویترز در خصوص بند «تی»از یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پرسیده بود و وی در پاسخ گفته بود که ابزار آژانس برای راستی‌آزمایی در این زمینه «محدود» است.
او در این مصاحبه که روز چهارم مهرماه منتشر شد، گفته بود که در سایر قسمت‌ها ایران متعهد شده که «اظهاریه‌هایی ارائه دهد، فعالیت‌هایش را تحت پادمان‌ها بیاورد یا دسترسی آژانس را تضمین کند». اما به گفته آقای آمانو در زمینه بند «تی» چنین چیزی دیده نمی‌شود.
مدیرکل آژانس در این زمینه ابراز امیدواری کرده که طرف‌های توافق در کمیسیون مشترک در این باره گفت‌وگو کنند و حتی به گفته او «شفاف‌سازی اصطلاحات به کار رفته از جمله فناوری اشاره شده در متن، می‌تواند موجب پیشرفت در این زمینه شود».
آقای آمانو در حالی به ایران سفر می کند که دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا دو هفته پیش از تایید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای وین سر باز زد و تهدید کرد که اگر کنگره ایالات متحده یا متحدان آمریکا علیه ایران سخت‌گیری نکنند، واشینگتن از این توافق خارج خواهد شد.
به دنبال عدم تایید پایبندی ایران به برجام، کنگره آمریکا تا اواسط ماه دسامبر فرصت دارد تا در قبال توافق اتمی وین و تحریم های هسته ای علیه ایران تصمیم گیری کند.