شماری از جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان آمریکا در نامهای به جو بایدن، رئیس جمهور این کشور، هشدار دادند در صورتی که توافق هستهای با ایران به تائید کنگره نرسد، سرنوشتی همجون برجام پیدا خواهد کرد.
اشاره آنها به سرنوشت توافق برجام میان ایران و قدرتهای بزرگ جهان است که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما در سال ۲۰۱۵ امضا شد، اما بعدا به دست دونالد ترامپ لغو شد.
در این نامه که نزدیک به ۲۰۰ نماینده مجلس نمایندگان آن را امضا کردهاند، آمده است: «اگر بدون تأیید رسمی کنگره با رهبر ایران توافق کنید، موقتی و غیرالزامآور خواهد بود و به سرنوشت برجام دچار خواهد شد.»
این هشدار در شرایطی مطرح شده که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، به صراحت گفته جمهوری اسلامی علاوه بر لغو تحریمها، خواستار «تضمین» آمریکا و اروپا مبنی بر محدود نبودن عمر توافق اتمی به دولت جو بایدن است.
او روز چهارشنبه خواستار یک شکل این تضمین به صورت صدور «بیانیه سیاسی» از طرف رؤسای مجالس غربی از جمله آمریکا شد.
این در حالی است که در نامه قانونگذاران جمهوریخواه به بایدن با برخی از خواستههای ایران از جمله درخواست «ضمانت» مخالفت شده است. آنها خطاب به جو بایدن نوشتهاند: «به شما یادآوری میکنیم که قدرت ارائه چنین ضمانتی را ندارید.»
نویسندگان این نامه نوشتهاند که که هرگونه اقدامی برای لغو تحریمها علیه ایران نباید «بدون تائید پایبندی کامل آنها [جمهوری اسلامی] به توافق قبلی و تائید از میان رفتن همه زیرساختها و قابلیتهای مرتبط با غنیسازی» انجام شود.
نمایندگان جمهوریخواه کنگره به بایدن هشدار دادهاند که نباید به رهبران نظامی که «مردم خود را به طرز وحشیانهای سرکوب، آزار و شکنجه کرده و به قتل میرساند اعتماد کرد».
آنها ابراز امیدواری کردهاند که «روزی همه تحریمهای آمریکا علیه ایران برداشته شود که دو کشور بتوانند از روابط عادی برخوردار شوند و مردم ایران حاکمیتی داشته باشند که به کرامت انسانی احترام بگذارد.»
نویسندگان این نامه باز هم به بایدن هشدار دادهاند که چنین روزی نخواهد آمد «اگر تحریمها را که به فساد و بیکفایتی رژیم به ضرر مردم ایران دامن میزند» از میان بردارید.
پیش از این نیز بیش از ۳۰ تن از سناتورهای جمهوریخواه به رئیس جمهوری آمریکا هشدار داده بودند در صورتی که بازگشت واشینگتن به توافق برجام به رای سنا منوط نشود، آنها از اختیارات خود برای جلوگیری از احیای آن استفاده خواهند کرد.
تد کروز و دیگر سناتورهای ارشد جمهوریخواه خطاب به بایدن نوشته بودند اگر دولت او به تعهدات قانونی با هدف تضمین نظارت سنا بر بازنگری یا تغییرات توافق هستهای ایران در سال ۲۰۱۵ عمل نکند، اجرای هر توافق جدیدی «به شدت» با مشکل مواجه خواهد بود.
در این نامه نیز تهدید شده بود که با احتمال پیروزی جمهوریخواهان در رقابتهای ریاست جمهوری ۲۰۲۴، هر توافقی میان ایران و آمریکا که مورد تائید سنا نباشد، «احتمالاً در روزهای آغازین دولت ریاست جمهوری بعدی از بین خواهد رفت».
این هشدارها به دولت بایدن در شرایطی مطرح میشود که دولت ابراهیم رئیسی نگران توافق و مذاکره مستقیم با آمریکا به دلیل فشارهای داخلی است.
وزیر خارجه ایران در گفتوگو با روزنامه فایننشال تایمز به روشنی گفته بود: «ما... اول از همه نگران تضمین هستیم... آقای راب مالی [نماینده آمریکا در امور ایران] اعلام میکند که ما نمیتوانیم متعهد شویم که دولت بعدی آمریکا بر تعهداتی که ما خود را ملزم به اجرای آن میدانیم باقی بماند.»