حمله موشکی به هواپیمای اوکراینی چگونه فاش شد؟

آمریکا، کانادا و اوکراین هر کدام مدعی هستند که از ابتدا واقعیت ماجرای سرنگونی هواپیمای پرواز ۷۲۵ اوکراین را می‌دانستند. حسین سلامی،‌ فرمانده سپاه پاسداران، در جلسه غیرعلنی مجلس درباره اصابت موشک به هواپیما، در مقابل دوربین‌های تلویزیونی گفت: «خدا گواه است ما خودمان منشأ این فرضیه بودیم که موشک ما،‌ هواپیما را ساقط کرده است. اگر مطرح نمی‌کردیم هیچ‌کس نمی‌توانست متوجه شود».

اما یک روز پس از حادثه در حالی که مقام‌های ایران با اطمینان اصابت موشک به هواپیما را رد می‌کردند و حتی ابوالفضل شکارچی، سخنگوی نیروهای مسلح ایران، آن را «دروغ محض» خواند، دو مقام آمریکایی گفتند بر اساس اطلاعات ماهواره‌ای، هواپیما به احتمال زیاد توسط ایران و به صورت تصادفی هدف موشک قرار گرفته است.

بیشتر در این باره: سقوط هواپیما و شش تناقض سپاه: موشک کروز از کجا پیدا شد؟

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، هم همین خبر را اعلام کرد اما دو عبارت «مشکوک است» و «ممکن است» را به کار برد! همان روز جاستین ترودو،‌ نخست‌وزیر کانادا، گفت که اطلاعاتی از منابع متعدد داریم، از کشورهای مختلف و سازمان اطلاعاتی خودمان، که این هواپیما بر اثر شلیک یک موشک زمین به هوای ایرانی سقوط کرده است.

اعلام نظر آقای ترودو شرایط را به کل عوض کرد و نهایتاً به اقرار خود مقام‌‌های سپاه پاسداران انجامید.

اطلاعات ماهواره‌ای مقام‌های آمریکایی چیست و چطور به دست کانادا رسید؟

آنچه حقیقت ماجرا را کشف کرد، «نوراد*» است. جالب است که نوراد را مردم آمریکا بیشتر برای یک داستان خیالی می‌شناسند،‌ آن هم ردیابی بابا نوئل در روزهای منتهی به کریسمس!

نوراد، فرماندهی دفاع هوافضای آمریکای شمالی است که در دهه پنجاه میلادی شکل گرفت؛ در واقع یک قرارداد نظامی مشترک بین آمریکا و کاناداست که بر اساس آن باید هر تهدید هوایی علیه این دو کشور شناسایی شود. از سال ۱۹۸۶ نوراد علاوه بر ردیابی اجسام پرنده،‌ پرتاب موشک‌‌‌هایی را ردیابی می‌‌کند که احتمال دارند خاک این دو کشور یا متحدانش را هدف قرار دهند.

شناسایی پرتاپ موشک‌ها هم از روش‌های مختلفی انجام می‌شود که یکی از آنها ردیابی مادون قرمز گرمای ایجاد شده پرتاب موشک‌هاست. نوراد کشورهایی مثل شوروی سابق (در حال حاضر روسیه) و کره شمالی را زیر نظر دارد. هر پرتاب موشک و جسم پرنده‌ای در این کشورها ردیابی می‌شوند.

در ۱۲ مارس ۲۰۱۵ آدمیرال ویلیام گورتنی، فرمانده وقت نوراد بیانیه‌ای صادر کرد که طبق آن ایران به علت فعالیت‌های موشکی که شامل موشک‌های بالستیک هم می‌شود، زیر نظر نوراد قرار گرفت. این تصمیم سه ماه قبل از توافق هسته‌ای با ایران گرفته شد. البته در همین بیانیه گفته شده که موشک‌‌های بالستیک فعلی ایران نمی‌توانند خاک آمریکای شمالی یا اروپای غربی را تهدید کنند، اما برای اسرائيل تهدید‌کننده هستند.

بنابراین حدود پنج سال است که ایران جزو مأموریت‌های ماهواره‌‌ای و ردیابی نوراد قرار گرفته است.

بیشتر در این باره: انتشار یک ویدئوی جدید؛ سپاه «دو موشک» به هواپیمای اوکراینی شلیک کرده است

شاید همین موضوع باعث شد اطلاعات محرمانه نوراد درز کند. چرا که مقام‌‌های آمریکایی می‌دانستند این اطلاعات به دست کانادایی‌ها هم می‌رسد. اصولاً اعلام این خبر توسط آمریکایی‌‌هایی می‌توانست به تنش بین دو کشور بیفزاید، در حالی که بعد از حمله موشکی ایران به پایگاه‌های نظامی آمریکا در عراق، مقام‌‌های این کشور از اینکه تلفاتی ندادند راضی به نظر می‌رسیدند. هر دو کشور هم درپی کاهش تنش و جلوگیری از یک جنگ تمام‌عیار بودند.

نخست‌وزیر کانادا به هرحال حاضر نبود در مقابل علت کشته‌شدن ۵۷ شهروند کشورش سکوت کند. آمریکایی‌‌‌ها شاید پیش‌دستی کردند هرچند با محافظه‌‌کاری؛ اما آقای ترودو با قاطعیت از اصابت موشک و ادامه تحقیقات درباره سرنگونی هواپیما صحبت کرد.

خبرگزاری رویترز روز قبل از اعلام نظر آقای ترودو، از طرف دو مقام سازمان اطلاعات کانادا گفت که اصابت موشک به هواپیما درست نیست. اگر خبر رویترز درست باشد نشان می‌دهد که برای اعلام حقیقت حتی خارج از ایران هم مقاومت وجود داشته است!

داوطلبان همکار با نوراد در پروژه رهگیری بابا نوئل در ۲۴ دسامبر ۲۰۱۲

این فاجعه به «لاپوشانی و دروغگویی» مسئولان ایران تفسیر می‌شود که نوراد و نخست‌وزیر کانادا آن را برملا کردند. درز اطلاعات نوراد یک موضوع دیگر را هم روشن می‌کند اینکه اگر حمله‌های موشکی چهار ماه پیش به تأسیسات نفتی آرامکو عربستان سعودی از مبدأ ایران بوده، آمریکا به احتمال زیاد از آن اطلاع و مدارک لازم را هم دارد. چرا که ایران از سال ۲۰۱۵ زیر نظر نوراد است و هر پرتاب موشکی ثبت می‌شود.

نوراد البته یک برنامه تبلیغاتی هم دارد. ردیابی بابا نوئل که بر اساس افسانه‌‌های کودکانه، از قطب شمال به سمت آمریکای شمالی حرکت می‌کند تا هدیه‌های کریسمس بچه‌‌های آمریکایی و کانادایی را به آنها برساند.

برنامه فانتزیی که با زنگ زدن بچه‌‌ها به مرکز نوراد و اطلاع یافتن از محل بابا نوئل در طول چند روز مانده به کریسمس برگزار می‌شود. چقدر تلخ است که بدانیم این سازمان دو هفته بعد از ردیابی بابا نوئل، موشک‌‌هایی را ردیابی کرد که جان ۱۷۶ سرنشین بی‌گناه پرواز ۷۵۲ را گرفتند.

* NORAD: North American Aerospace Defense Commander