آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید نهتنها هیچ پیشرفتی در مذاکرات با تهران بر سر منشاء ذرات اورانیوم یافتشده در سه سایت اعلام نشده صورت نگرفته، بلکه شواهد حاکی است ذخایر اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی ایران در هفتههای گذشته افزایش هم یافته است.
این سازمان روز پنجشنبه ۱۹ آبان در گزارش خود همچنین از تهران به دلیل ادامه سیاست ممانعت از دسترسی بازرسان آژانس یا نظارت بر سایتهای هستهای ایران انتقاد کرد و افزود که مقامهای بلندپایه آژانس تا پیش از پایان نوامبر (ظرف سه هفته آینده) یک بازدید فنی دیگر از ایران انجام خواهند داد.
در تازهترین گزارش سهماهه آژانس آمده است که کل ذخایر اورانیوم غنیشده ایران اگرچه با کاهشی ۲۶۷ کیلوگرمی تا ۳۰ مهر امسال به حدود سه تُن و ۶۷۴ کیلوگرم رسیده، اما حجم اورانیوم غنیشده ۶۰ درصد ایران نزدیکبه ۶۲.۳ کیلوگرم برآورده شده است که این رقم نسبت به آخرین گزارش آژانس در ماه سپتامبر از رشدی ۶.۷ کیلوگرمی حکایت دارد.
غنیسازی اورانیوم با غلظت ۶۰ درصد، گام کوتاه و فنی در مسیر غنیسازی ۹۰ درصدی برای دستیابی به بمب هستهای است. کارشناسان منع گسترش تسلیحات هستهای در ماههای اخیر هشدار دادهاند که ایران اکنون اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی کافی برای افزایش غلظت و تبدیل به سوخت حداقل یک بمب هستهای را دارد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز پنجشنبه ضمن ابراز نگرانی «جدی» از فعالیتهای هستهای تهران بار دیگر تاکید کرد که هنوز هیچ پیشرفتی در شفافسازی و حلوفصل مسائل پادمانی باقیمانده در پرونده هستهای ایران صورت نگرفته است.
بیشتر در این باره: گروسی: فعالیتهای هستهای ایران در مقایسه با گذشته مشکل جدیتری استآژانس تاکید کرده است که در دیدار آینده انتظار دارد ایران توضیحات فنی معتبری در مورد موضوعاتی از قبیل دسترسی به مکانها و اسناد و همچنین نتیجه نمونهبرداریهای انجام شده ارائه دهد.
شهریورماه امسال آقای گروسی اعلام کرده بود مسائل عمده باقیمانده میان ایران و این نهاد بدون پاسخگویی تهران برطرف نخواهد شد. این در حالی است که تهران برای احیای توافق هستهای بر لزوم بسته شدن پرونده خود در آژانس تاکید دارد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی که وابسته به سازمان ملل متحد است، کماکان تاکید دارد که ایران هنوز به پرسشها و ابهامات در ارتباط با سه مکان اعلام نشده هستهای خود پاسخهای قانعکننده ارائه نداده است.
آژانس در پی تحقیقات طولانی گفته است که رد ذرات اورانیوم را در این سه مکان بهدست آورده است اما پاسخها و توجیهات ایران برای بستن پرونده ابهامات، هنوز کافی نیست.
آقای گروسی، برای حل مناقشات بر سر این موضوع، در یک سال گذشته چندین بار به تهران سفر کرده، اما این دیدارها حاصلی نداشته است.
او در گزارش جدید نیز یادآور شده که این مسائل باید حل شود تا آژانس در موقعیتی باشد که تضمین دهد برنامه هستهای ایران «منحصراً صلحآمیز است».
آژانس در عین حال گفته است به دلیل محدودیتهایی که تهران در دو سال گذشته بر بازرسان سازمان ملل اعمال کرد و همچنین حذف تجهیزات و دوربینهای نظارتی آژانس در سایتهای ایران، قادر به راستیآزمایی اندازه دقیق ذخایر اورانیوم غنیشده ایران نیست.
دیدبان هستهای سازمان ملل، ایران را تحت فشار قرار داده است تا پاسخهایی درباره رد ذرات اورانیوم در سه سایت اعلامنشده بدهد؛ موضوعی که ماه ژوئن منجر به تصویب قطعنامه انتقادی علیه ایران در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی شد.
ایران طی ماههای گذشته اعلام کرده است که یکی از شروط بازگشت به توافق هستهای، بسته شدن پرونده پادمادنی است؛ موضوعی که آژانس و کشورهای اروپایی عضو برجام و آمریکا آن را رد کردهاند.
مذاکرات احیای برجام از حدود سه ماه پیش به حالت تعلیق درآمده و تحت تاثیر سرکوب خشونتبار اعتراضات هفتههای اخیر در ایران و ارسال جنگ افزارهای تهاجمی برای روسیه، مناسبات تهران با غرب بیش از گذشته تیره شده و امید به احیای برجام کاهش یافته است.