رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز دوشنبه سوم خرداد، در نشست خبری خود خبر داد که توافق همکاری سهماهه ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی که به تازگی به پایان رسید اکنون یک ماه دیگر تمدید شده است.
تمدید نشدن این توافق میتوانست گفتوگوهای اصلی مربوط به احیای برجام را به بحران بکشاند.
آقای گروسی گفت که توافق برای تمدید نظارتها، پس از گفتوگویی طولانیمدت طی همین روز با علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، بهدست آمده است.
او گفت که «با ایران موافقت کردیم تا اطلاعات جمعشده توسط تجهیزات فنی ما در تهران و چند نقطه دیگر، حفظ شده و در اختیار آژانس بماند.»
او در ادامه گفت که بر اساس توافقی دیگر، «قرار شد که پایش فعالیتهای مورد توافق، به همین شکل کنونی، تا یک ماه دیگر، یعنی تا ۲۴ ژوئن، ادامه پیدا کند.»
Your browser doesn’t support HTML5
رافائل گروسی در ادامه توضیح داد باوجود محدودیتهایی که ایران برای بازرسی و پایش ایجاد کرده، دستگاههای آژانس در ایران در حال ثبت و پایش هستند و آژانس از طریق این دستگاهها، ابزاری برای ادامه راستیآزمایی خواهد داشت.
روز دوشنبه، همزمان با رافائل گروسی، کاظم غریبآبادی، نماینده ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز این توافق یکماهه را تأیید کرد.
Iran%27s decision on the continuation of the data-recording for utmost one more month was informed today to @rafaelmgrossi the Director General of the IAEA. 1
— Gharibabadi (@Gharibabadi) May 24, 2021
پیش از این قرار بود آقای گروسی ظهر یکشنبه در نشستی خبری درباره آخرین تحولات نظارت و راستیآزمایی برنامه هستهای ایران سخن بگوید.
آژانس در هفتههای اخیر مشغول رایزنی با مقامات جمهوری اسلامی بوده است تا راهی برای تداوم نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران بیابد
با این حال، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس ایران، اوایل روز یکشنبه اعلام کرد که آژانس از روز اول خرداد «حق دسترسی به تصاویر» برنامه هستهای ایران و انتقال اطلاعات را ندارد.
توافق همکاری سهماهه ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه ۳۱ اردیبهشت (۲۱ ماه مه) پایان یافت.
بهرغم مخالفت رئيس و نمایندگان مجلس با تمدید توافق نظارتی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، خبرگزاری ایرنا به نقل از «یک مقام مطلع در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی» نیز گزارش داده بود که «احتمال تمدید مشروط» این توافق به مدت یک ماه وجود دارد.
دولت آمریکا در اردیبهشت ۹۷، در زمان ریاستجمهوری دونالد ترامپ، از برجام خارج شد و تحریمهای شدیدی علیه ایران وضع کرد.
تهران نیز یکسال بعد به صورت تدریجی از تعهدات خود در برجام عدول کرد و اجرای پروتکل الحاقی برای بازرسی سرزده بازرسان آژانس از تاسیسات هستهای ایران را به حال تعلیق در آورد.