کمتر از یک ماه به پایان ضرب‌الاجل رئیس جمهور آمریکا برای «رفع نقایص برجام»، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز چهارشنبه، ۲۹ فروردین‌ماه، هشدار داد که خروج آمریکا از توافق اتمی «واکنش قاطع» تهران را در پی خواهد داشت.
عباس عراقچی، معاون سیاسی محمدجواد ظریف، که در ادامه تلاش‌هایش برای حفظ برجام روز چهارشنبه در رم، پایتخت ایتالیا، با خبرگزاری ایرنا سخن می‌گفت همچنین تاکید کرد که تهران «آمادگی مقابله با هر سناریو را داشته و برای هر حالتی آمادگی لازم را پیدا کرده‌ایم».
اتحادیه اروپا مایل است توافق اتمی تیرماه سال ۱۳۹۴ بین ایران و شش قدرت جهانی از جمله تروئیکای اروپایی- فرانسه، آلمان و بریتانیا- را حفظ کند، اما دونالد ترامپ معتقد است برجام یکی از بدترین توافق‌هایی بوده که در عمرش دیده و باید «ایرادهای فاجعه‌بار» آن رفع شود، وگرنه واشینگتن احتمالا از آن خارج می‌شود.
وی تا روز ۲۲ اردیبهشت به آلمان، فرانسه و بریتانیا مهلت داده است که این توافق را اصلاح کنند، در غیر این صورت تعلیق تحریم‌های ایران بر اساس برجام را تمدید نخواهد کرد.
این ضرب‌الاجل باعث شده است که سفرهای مقامات کشورهای درگیر در توافق اتمی موسوم به برجام به‌ویژه در اروپا بیشتر شود.
از یک سو در کمتر از دو هفته آینده سران کشورهای آلمان و فرانسه سفری به واشینگتن خواهند داشت. آنگلا مرکل و امانوئل مکرون، هر دو با فاصله‌ای نزدیک به دیدار دونالد ترامپ می‌آیند و گزارش شده یکی از اصلی‌ترین مسائل گفت‌وگو میان دو طرف، راه‌های حفظ قرارداد توافق اتمی با ایران، موسوم به برجام است.
از سوی دیگر سفر مقامات جمهوری اسلامی به اروپاست که در صدر اخبار قرار گرفته است، از جمله عباس عراقچی که در پی دیدار از چند پایتخت اروپایی به رم رسیده و گفته است که در ادامه سفرهایش، رهسپار بروکسل، اسلو و نیویورک خواهد شد.
آقای عراقچی روز چهارشنبه هشدار داد: «اجازه نخواهیم داد که منافع جمهوری اسلامی ایران در این حرکت ترامپ خدشه‌دار شود.»
اظهار نظر معاون وزیر خارجه ایران ساعاتی پس از انتشار گفته‌های یک عضو ارشد سنای آمریکا درباره برجام منتشر شد.
باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، روز چهارشنبه گفت که اگر اروپایی‌ها ایرادهایی را که دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای گرفته برطرف نکنند، رئیس جمهوری آمریکا هیچ مشکلی برای خروج از این توافق نمی‌بیند.
آمریکا خواستار حذف بخش موسوم به «بند غروب» در برجام است. مطابق «بند غروب»، ایران پس از ده سال می‌تواند سانتریفیوژهای غنی‌سازی را افزایش دهد و پس از ۱۵ سال نیز اجازه دارد حجم اورانیوم کمتر غنی‌شده خود را زیادتر کند.
با این حال وضع تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی با مخالفت‌هایی در اتحادیه اروپا نیز روبه‌رو شده است. از جمله کشور ایتالیا که سرمایه گذاری‌های زیادی در ایران خصوصا در پی اجرای برجام داشته و اصلا تمایلی به این تحریم‌های تازه ندارد.
«افزایش چالش‌های جمهوری اسلامی در حوزه رفع تحریم»
در همین حال روز چهارشنبه سخنگوی وزارت خارجه ایران از ارائه «نهمین گزارش اجرای برجام» از طرف این وزارتخانه به مجلس شورای اسلامی خبر داد.
این مقام وزارت خارجه ایران در گفت‌وگوی خود با ایرنا درباره این گزارش اذعان کرده است که «چالش‌های جمهوری اسلامی ایران در این حوزه [رفع تحریم] طی سه ماه اخیر به دلیل شرایط ایجاد شده ناشی از فشار دولت آمریکا» افزایش یافته است.
آن طور که بهرام قاسمی، سخنگو، شرح داده است این گزارش نیز بیشتر تحت تاثیر ضرب‌الاجل دونالد ترامپ برای توافق اتمی است.
به گفته آقای قاسمی، در این گزارش «بدعهدی‌های دولت آمریکا در قبال برجام» و «پیامدهای اقدامات مخرب دولت آمریکا بر تشدید فضای تردید و اثرگذاریِ منفی آن بر بهره‌مندی کامل کشورمان از منافع برجام تبیین شده است».
یکی از انتقادهای دونالد ترامپ به جمهوری اسلامی این است که با توجه به فعالیت موشکی‌اش و نقشی که در خاورمیانه از جمله در سوریه ایفا می‌کند در واقع به «روح برجام پایبند نیست».
بر اساس خبرگزاری ایرنا، رادیوفردا، رویترز/ ف. دو. / ج