دیدهبان حقوق بشر اعلام کرد مقامات حکومت ایران، اعضای خانواده دهها نفر از افرادی را که در جریان اعتراضات دو سال گذشتهٔ ایران، کشته، اعدام یا زندانی شدهاند، به اتهامات واهی بازداشت یا تهدید کرده و یا مورد آزار و اذیت قرار دادهاند.
بر اساس این گزارش، دو سال پس از شروع اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در سال ۱۴۰۱، حکومت ایران همچنان به ساکت کردن و مجازات اعضای خانوادههایی که خواستار پاسخگویی در قبال نقض حقوق بستگان خود هستند، ادامه میدهد.
ناهید نقشبندی، پژوهشگر موقت ایران در دیدهبان حقوق بشر، میگوید: «مقامات ایرانی دوبار به مردم ظلم میکنند؛ اعدام یا کشتن یکی از اعضای خانواده و سپس دستگیری عزیزانشان به خاطر درخواست پاسخگویی.»
این سازمان حقوق بشری از قوه قضائیه ایران خواسته «فوراً اعضای خانوادههای بازداشتشده غیرقانونی را آزاد و محاکمهٔ عادلانه و روند قضایی شفاف را برای هرکسی که متهم به جرمی است، تضمین کند.»
بیشتر در این باره: گزارشها از بازداشت چند نفر در مناطق کُردنشین ایران در آستانه دومین سالگرد مهسامقامات ایرانی سابقهای طولانی در اعمال فشار بر خانوادههای داغدار دارند. این تهدیدها و فشارها شامل خانوادههای اعتراضات آبان ۱۳۹۸ خورشیدی و همچنین خانوادههای کشتهشدگان پرواز پیاس ۷۵۲، هواپیمای اوکراینی که در سال ۲۰۲۰ توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سرنگون شد، میشود تا آنها را از پیگیری پاسخگویی بازدارند.
خانم نقشبندی تأکید کرده «برای دولتهایی که با ایران تعامل دارند، بسیار مهم است که آشکارا این بیعدالتیهای هولناک علیه افرادی را که عزیزانشان قبلاً با نقضهای جدی توسط دولت بیرحم ایران مواجه شدهاند، محکوم کنند.»
در این گزارش بهطور مفصل به نمونههایی از آزار و اذیت و بازداشت خانوادههای دادخواه در نقاط مختلف ایران اشاره شده است.
از جمله به تازگی، دادگاه کیفری نظرآباد در استان البرز در شمال ایران، ماشالله کرمی، پدر محمدمهدی کرمی، از اعدامشدگان اعتراضات را به ۸ سال و ۱۰ ماه حبس به اتهام «مشارکت در پولشویی» و «تحصیل مال از طریق نامشروع» محکوم کرد.
او همچنین با جریمه نقدی و مصادره اموال خود به عنوان بخشی از حکم خود روبهرو است.
بیشتر در این باره: متین حسنی، از آسیبدیدگان چشمی اعتراضات، زندانی شداین در حالی است که علی شریفزاده اردکانی، وکیل آقای کرمی، در مصاحبهای با روزنامه شرق گفته که وجوه و داراییها، کمکهای مردمی برای حمایت از این خانواده بوده و هیچیک از اهداکنندگان شکایتی برای بازپرداخت طرح نکردهاند.
دادگاه ویژه نوجوانان در استان خراسان رضوی نیز به تازگی، حکم هشت ماه حبس را برای فرامرز آبیل براهویی، برادر ۱۵ ساله اسماعیل آبیل براهویی، از قربانیان سرکوب «جمعه خونین» معترضان در زاهدان صادر کرد.
بر اساس گزارش وبسایت حالوش که اخبار مربوط به بلوچها در ایران را پوشش میدهد، فرامرز براهویی پس از بازدید از مزار برادرش دستگیر شد.
هفته گذشته نیز مأموران امنیتی به خانه خانواده زانیار ابوبکری که در جریان اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در مهاباد هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد، یورش بردند و برادر ۱۶ سالهاش، رامیار، را بازداشت کردند.
این گزارش در آستانهٔ فرارسیدن دومین سالگرد جان باختن مهسا (ژینا) امینی در بازداشت گشت ارشاد در اواخر شهریور ۱۴۰۱ منتشر شده که ایران را صحنهٔ اعتراضات سراسری کرد.