افت «چشمگیر» صادرات نفت ایران به چین

گزارش جدید گمرک چین حاکی است که صادرات نفت جمهوری اسلامی به این کشور در ماه گذشته میلادی، ژوئن، به ۲۰۸ هزار و ۲۰۵ بشکه در روز رسیده که نسبت به ژوئن پارسال ۶۰ درصد افت داشته‌است.

صادرات ایران به چین در ماه مه نیز کمی بیش از ۲۵۴ هزار بشکه بوده‌است و کلا، چین در شش‌ماهه ابتدایی سال جاری میلادی، به‌طور متوسط روزانه کمی بیشتر از ۴۳۷ هزار بشکه نفت از ایران خریده‌است.

چین پیش از تحریم‌ها، یعنی پیش از اکتبر پارسال که آمریکا تحریم نفتی ایران را آغاز کرد، به‌طور میانگین مشتری روزانه نزدیک ۶۹۰ هزار بشکه نفت ایران بود.

آمریکا اردیبهشت امسال (دوم ماه مه) معافیت‌های نفتی به مشتریان ایران را کلا متوقف کرد، اما گزارش‌ها حاکی است که چین طی ماه‌های مه و ژوئن، خرید نفت از ایران را ادامه داده‌است.

وزارت خزانه‌داری آمریکا روز دوشنبه ۳۱ تیرماه با انتشار گزارشی در سایت رسمی خود از تحریم شرکت «ژوهی ژن رانگ» چین و خانم یومین لی، مدیر آن، به خاطر نقض محدودیت‌ها علیه صنعت نفت ایران خبر داد، موضوعی که با واکنش شدید چین مواجه شد.

بر اساس آمارهای شرکت ردیابی نفتکش‌ها، کپلر، شرکت ساینوپک و «سی‌ان‌پی‌سی» چین نیز در قالب دریافت بدهی‌های خود از ایران، طی ماه گذشته ۱۸۶ هزار بشکه در روز نفت از ایران دریافت کرده‌اند.

این دو شرکت میادین آزادگان و یادآوران ایران را توسعه داده‌اند و ایران طبق قرارداد به جای پول نقد، نفت به آنها تحویل می‌دهد. اخیراً نشریه پولیتیکو گزارش داده بود این شرکت‌ها برای گرفتن معافیت از تحریم‌ها با آمریکا در حال رایزنی هستند.

البته، صادرات نفت ایران تنها بخشی از بارگیری نفت جمهوری اسلامی به چین است، به این خاطر که ایران میلیون‌ها بشکه نفت بی‌مشتری خود را نیز در انبارهای چین ذخیره می‌کند.

در همین زمینه شرکت ردیابی نفتکش‌ها رفینیتو گزارش داده‌است طی ماه گذشته روزانه ۲۶۶ هزار بشکه نفت ایران در بنادر چین تخلیه شده‌است. معلوم نیست چه بخشی از این توسط شرکت‌های چینی دریافت شده و چه مقدار در انبارهای «دالیان» ذخیره شده‌است.

گمرک چین، تنها آمارهای خرید نفت را منتشر می‌کند، چرا که مالک نفتی که ایران در انبارهای این کشور ذخیره کرده، خود ایران است و در آمارهای واردات چین لحاظ نمی‌شود.

عربستان صادرات نفت به چین را در ماه ژوئن نسبت به ماه مشابه پارسال بیش از ۸۴ درصد افزایش داده و به ۱٫۸۸ میلیون بشکه در روز رسانده‌است. این رقم در ماه مه، ۱٫۱۱ میلیون بشکه بود.

روسیه نیز صادرات به چین را در ماه گذشته نسبت به ژوئن پارسال بیش از ۴۵ درصد افزایش داده و به ۱٫۷۴ میلیون بشکه در روز رسانده‌است.

بخشی از افزایش صادرات نفت روسیه و عربستان به چین برای جبران افت خرید از ایران بوده و بخشی نیز به‌خاطر کاهش صادرات نفت آمریکا به چین بعد از اوج گرفتن تنش‌های تجاری میان واشینگتن و پکن بوده‌است. صادرات نفت آمریکا به چین در نیمه اول سال جاری در مقایسه با دور مشابه پارسال بیش از ۷۶ درصد کاهش یافته‌است.

آمارهای گمرک چین نشان می‌دهد که این کشور در نیمه اول سال جاری کلا چهار میلیارد و ۵۵۲ میلیون دلار صادرات به ایران داشته که نسبت به دوره مشابه پارسال نزدیک به ۴۶ درصد افت داشته و واردات این کشور از ایران نیز در همین دوره با افتی نزدیک به ۲۸ درصد به هشت میلیارد و ۱۳۱ میلیون دلار رسیده‌است.

منابع: رویترز، رفینیتور، کپلر، گمرک چین، رادیو فردا / ف.ق / پ.پ