حیدر محمدی، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، میگوید که به تولیدکنندگان ایرانی واکسن کرونا «۱۳۰ میلیون یورو ارز دولتی» اختصاص یافته است.
خبرگزاری تسنیم با اشاره به صدور مجوز اضطراری برای مصرف دو واکسن ایرانی «رازی» و «فخرا»، به نقل از آقای محمدی گزارش داده که نیاز کشور به واکسن کرونا، حدود ۱۶۰ میلیون دُز است و اگر نیاز به تزریق دُز سوم نیز باشد این میزان به ۲۴۰ میلیون دُز میرسد، «بنابراین با توجه به بالا بودن جمعیت هدف، برای استفاده از واکسنهای رازی، نورا و فخرا هم ظرفیت وجود دارد».
پیش از این نیز واکسنهای برکت، پاستوکووک و سیناژن از سازمان غذا و دارو ایران مجوز مصرف اورژانسی دریافت کرده بودند.
اختصاص ۱۳۰ میلیون یورو ارز دولتی برای واکسنهای رازی و فخرا در حالی است که مدیر پروژه واکسن فخرا روز ۲۷ مهر از برنامهریزی برای «توقف» تولید این واکسن در ایران خبر داد و علت آن را نبود متقاضی داخلی و بیاعتنایی وزارت بهداشت عنوان کرده بود.
از سوی دیگر روزنامه شرق گزارش داده بود که موسسه برکت برای پیشفروش ۱۲۰ میلیون دُز واکسن برکت، یک میلیارد دلار از «محل اعتبارات دولتی» گرفته است.
دریافت این مبالغ در حالی است که تولیدکنندگان واکسن داخلی هیچ گزارشی در مورد عملکرد خود ندادهاند و در بسیاری موارد حتی نتوانستهاند بخشی از تعهدات خود را عملی کنند.
محمد مخبر، رئيس ستاد اجرایی فرمان امام که اکنون معاون اول ابراهیم رئیسی شده است، وعده داده بود که موسسه برکت تا پایان شهریور ۵۰ میلیون دُز واکسن کرونا تولید کرده و تحویل وزارت بهداشت میدهد ولی به گفته مقامهای این ستاد، تاکنون فقط یک و نیم میلیون دُز واکسن تولید کرده است.
واردات واکسن مؤثر آمریکایی و بریتانیایی به ایران در دیماه سال ۹۹ به دستور آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، ممنوع اعلام شد و مقامات حکومتی بارها وعده دادند که انواع واکسن ایرانی، بهخصوص واکسن برکت در مجموعه ستاد اجرایی فرمان امام، در حال تولید است.
اما به دنبال ناتوانی در تحقق وعده تولید واکسن داخلی و افزایش مرگومیر ناشی از کرونا، نهایتاً آیتالله خامنهای روز ۲۰ مرداد امسال مجبور شد از فرمان قبلی خود عقبنشینی کرده و اعلام کند که واکسن «به هر طریق ممکن» و هر چه سریعتر تأمین شود.
بسیاری از تحلیلگران همان زمان اعلام کردند که بهنظر میرسد علت اصلی ممنوعیت واردات واکسنهای آمریکایی و بریتانیایی به ایران، تلاش «ستاد فرمان اجرایی فرمان امام» برای تولید واکسن داخلی و به انحصار در آوردن بازار آن در کشور باشد.
همزمان نهادهای مختلف جمهوری اسلامی به ویژه نزدیک به سپاه پاسداران از چندین «واکسن» رونمایی کردند که به گفته آنها قرار است تولید شوند ولی هنوز از وضعیت آنها خبری نیست.
این آشفتگیها سبب شد که آمار مرگومیر ناشی از کرونا در کشور طی ماههای اخیر بهشدت افزایش پیدا کند.
تاکنون پنج موج سنگین شیوع کرونا در ایران ثبت شده و بنابر آمارهای رسمی وزارت بهداشت، بیش از ۱۲۵ هزار نفر در کشور قربانی کرونا شدهاند؛ اما آمارهای ثبت احوال نشان میدهد که شمار قربانیان کرونا حداقل دو برابر آمارهای رسمی است.
بر اساس آمارهای رسمی، تاکنون ۸۸ میلیون و ۲۳۶ هزار دُز واکسن کرونا در کشور تزریق شده است.