نرخ دلار روز چهارشنبه ۲۵ تیرماه، با ۲۷۰ تومان افزایش نسبت به روز گذشته، به ۲۳ هزار و ۹۷۰ تومان اوج گرفت.
طی یک هفته گذشته، نرخ دلار نسبت به ریال ایران بیش از ۷ درصد رشد داشته است. قیمت دلار ابتدای سال جاری ۱۶ هزار تومان و در ابتدای سال ۹۷ حدود ۴۷۰۰ تومان بود.
بهرغم وعدههای عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی ایران، برای کنترل بازار ارز طی هفتههای گذشته، افت ارزش پول ملی ایران کماکان ادامه دارد.
قیمت سکه بهار آزادی نیز در روز چهارشنبه با افزایش ۱ درصدی (معادل ۱۰۰ هزار تومان) به ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید.
قیمت سکه نسبت به یک ماه گذشته ۳۹ درصد و نسبت به یک سال گذشته ۱۱۱ درصد رشد داشته است.
به نظر میرسد در کنار سقوط صادرات کشور، ناتوانی دولت در تزریق ارز به بازار و رشد افسارگسیخته نقدینگی به شتاب گرفتن رشد نرخ ارز دامن زده است.
آقای همتی اخیراً اعلام کرد طی ۱۵ سال گذشته ۲۸۰ میلیارد دلار ارز به بازار تزریق شده است. این به معنی تزریق سالانه ۱۸ میلیارد دلار ارز برای کنترل بازار است.
اما در سال جاری برای اولین بار قرار است تراز تجاری خارجی ایران بهشدت منفی شود. صندوق بینالمللی پول میگوید کل صادرات ایران در سال جاری ۴۶ میلیارد دلار خواهد بود که ۱۸ میلیارد دلار کمتر از واردات کشور است.
ایران قبلاً سالانه میلیاردها دلار تراز مثبت تجاری داشت.
برای نمونه، بر اساس آمارهای صندوق بینالمللی پول، در سال ۲۰۱۷ که هنوز آمریکا تحریمها علیه ایران را به اجرا نگذاشته بود، کل صادرات ایران نزدیک ۱۱۰ میلیارد دلار و واردات کشور ۹۳ میلیارد دلار بود. سال ۲۰۱۸ نیز صادرات ایران ۷ میلیارد دلار بیشتر از واردات بود، اما پارسال تراز تجارت خارجی ایران تقریباً به توازن رسید و امسال بهشدت به زیان ایران خواهد بود.
به همین خاطر، بر اساس محاسبات صندوق بینالمللی پول، احتمال میرود ذخایر ارزی ایران در سال ۲۰۲۰ نسبت به پارسال حدود ۱۹ میلیارد دلار کاهش یابد و به ۸۵ میلیارد دلار برسد و در سال آینده نیز دوباره کاهش یابد و به ۶۹ میلیارد دلار سقوط کند.
همچنین، بر اساس آمارهای بانک مرکزی ایران، حجم نقدینگی در اسفند ۹۸ نسبت به مدت مشابه سال ۹۷ بیش از ۳۱ درصد رشد داشت و به ۲۴۷۲ هزار میلیارد تومان رسید. نقدینگی نسبت به سال ۹۴ تقریباً دو و نیم برابر شده است. نقدینگی در بهار امسال هم بیش از هفت درصد رشد داشته است.
نقدینگی مهمترین عامل تورم و افت ارزش پول ایران است.