علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌الملل، که به روسیه سفر کرده روز جمعه، ۲۲ تیر، بر بی‌اعتمادی جمهوری اسلامی به ایالات متحده تأکید کرد و گفت که «ایران هیچ تمایلی به مذاکره با دولت آمریکا ندارد.»
فرستاده ویژه ریاست جمهوری ایران ضمن ذکر این مطلب، اظهار داشت: «آمریکا غیرقابل اعتماد است، پس چرا (دوباره) با آنها مذاکره کنیم؟»
این سخنان مشاور رهبر جمهوری اسلامی در حالی بیان می‌شود که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، در یکی از تازه‌ترین اظهارات خود در مورد ایران گفته است: «می‌دانم که الان مشکلات زیادی دارند و اقتصادشان در حال فروپاشی است. اما این را به شما بگویم: وقتش خواهد رسید که به من زنگ خواهند زد و خواهند گفت 'بیایید معامله‌ای بکنیم'. الان درد و رنج زیادی می‌کشند.»
دونالد ترامپ که چندی پیش خروج کشورش از توافق هسته‌ای با ایران را اعلام کرد، در نیمه خردادماه امسال نیز گفت که «ایران دیگر مثل چند ماه پیش نیست. رهبران آنها الان متفاوت شده‌اند و امیدوارم به جایی برسند که نزد ما بیایند، با ما به مذاکره بنشینند و توافقی حاصل شود که هم برای آنها، هم ما و برای همه خوب باشد».
آمریکا سیاست منطقه‌ای ایران و «تهدید» ایران علیه هم‌پیمانان آمریکا در منطقه، به‌ویژه اسرائیل، را بی‌ثبات‌کننده توصیف می‌کند و خواستار «تغییر رفتار» جمهوری اسلامی است.
ایران به‌نوبه خود ایالات متحده را «تهدیدی» برای منطقه ارزیابی می‌کند.
ایالات متحده در کوشش‌های خود برای تغییر رفتار جمهوری اسلامی اخیراً در تلاش است کاهش هرچه بیشتر صادرات نفت ایران را رقم بزند.
علی‌اکبر ولایتی روز جمعه در بخشی از سخنان خود در «اندیشکده والدای» مسکو به این مسئله نیز اشاره کرده و گفت: «علی‌رغم تحریم‌ها، ایران هیچ مانع برطرف نشدنی برای فروش نفت خود نمی‌بیند. ما حتی تحت تحریم نیز به صادرات نفت خود ادامه می‌دهیم. اگر ایران نتواند نفت خود را از خلیج فارس صادر کند، هیچ‌کس دیگری هم نمی‌تواند این کار را انجام دهد.»
دیدار تازه ولایتی و پوتین در مسکو
این گفته مشاور رهبر جمهوری اسلامی یادآور موضع مشابهی است که حسن روحانی، رئیس جمهور، و پس از او برخی از سران نظامی جمهوری اسلامی نیز در هفته‌های اخیر بر آن تأکید کرده‌اند و به بستن تنگه هرمز در خلیج فارس تعبیر شده است.
یک روز پس از اعلام این موضع از سوی حسن روحانی، البته کاپیتان بیل اوربان، یکی از سخنگویان ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده، هشدار داد که گذرگاه در خلیج فارس باید همچنان به روی نفتکش‌ها باز بماند و آمریکا و متحدان آن برای باز نگه داشتن این معبر از آمادگی برخوردارند.
علی‌اکبر ولایتی از روز چهارشنبه، ۲۰ تیر، وارد مسکو شده است و در بدو ورود به خبرنگاران گفته است که «در شرایط حساس کنونی حامل پیام رهبری به رئیس‌جمهور فدراسیون روسیه هستم.»
سفر مشاور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی و دیدار او با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه همزمان شد با سفر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، به مسکو که وی نیز قرار است به طور جداگانه با آقای پوتین دیدار کند.
ولایتی: آمریکا را مجبور به ترک منطقه می‌کنیم
علی‌اکبر ولایتی در ادامه سخنرانی روز جمعه خود در مسکو گفت: «حضور ایران در سوریه ادامه خواهد داشت. معتقدم اگر ما این کشور (سوریه) را ترک کنیم، روسیه هم بعد از ما ترک کند، همان تروریست‌های قبلی دوباره به منطقه بازمی‌گردند.»
ایالات متحده و هم‌پیمانانش خواستار کاهش نفوذ ایران در سوریه هستند و مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، نیز چندی پیش در اعلام «نقشه راه» واشینگتن در ارتباط با ایران، بر لزوم پایان دادن به حضور نظامی ایران در سوریه تاکید کرد.
آقای ولایتی در مسکو در ارتباط با این درخواست‌ها گفت: «ما فقط در صورتی که مقامات سوری به ایران بگویند که دیگر به مشاوره نظامی ما نیاز ندارند، این کشور را ترک می‌کنیم. مستشاران نظامی ایران که در سوریه و عراق مستقر هستند، به درخواست دولت‌های آنها و به صورت قانونی در این کشورها حضور دارند.»
فرستاده ویژه رئیس‌جمهور ایران تأکید کرد: «ما با مجوز آمریکا به سوریه نیامدیم که اکنون با درخواست آنها این کشور را ترک کنیم. این ایران است که در اهداف و مشروعیت حضور آمریکایی‌ها در سوریه شک دارد».
مشاور رهبر جمهوری اسلامی حتی گفت که «اگر آمریکا خاورمیانه را ترک نکند، ما آنها را مجبور به ترک (منطقه) می‌کنیم… درخواست آمریکا برای خروج نیروهای ایرانی از سوریه با هدف گسسته کردن متحدان این کشور است.»
اسرائیل نیز درخواست مشابهی برای پایان حضور ایران در سوریه دارد و علی‌اکبر ولایتی در این باره نیز خطاب به هم‌پیمانان خود، از جمله حزب‌الله لبنان، گفت: «ادعاهای اسرائیل دربارهٔ عقب‌نشینی نیروهای ایرانی و مقاومت از مرزهای جنوبی را نادیده بگیرید. حضور ایران در سوریه هیچ ارتباطی با اسرائیل ندارد. ایران حضورش در سوریه را با مسکو و دمشق هماهنگ می‌کند و نیازی ندارد که خواسته‌های اسرائیل را رعایت کند.»
این در حالی است که نخست‌وزیر اسرائیل که او نیز در مسکو به سر می‌برد در دیدار با رئیس‌جمهوری روسیه گفته است پیام روشن او این است که کشورش مخالف هرگونه حضور ایران در سوریه است.
بنیامین نتانیاهو، ۲۰ تیرماه، در صفحه فیس‌بوک خود نوشت پیام روشن او در دیدار با ولادیمیر پوتین این بود که اسرائیل موضع روشنی دارد: «ایران نباید به هیچ شکلی در سوریه حضور داشته باشد.»
آقای نتانیاهو دیدار خود با پوتین را «بسیار مهم» توصیف کرده است.