دبیر شورای نگهبان روز پنجشنبه ۱۷ خرداد مدعی شد که هیچ نهاد یا فردی به این شورا فشار وارد نمیآورد تا نامزدها تأیید یا رد صلاحیت شوند و گفت: «جرئت نمیکنند».
احمد جنتی در گفتگو با صداوسیمای جمهوری اسلامی در پاسخ به این پرسش که آیا افراد یا نهادهایی «فشار نمیآورند چه کسی تأیید صلاحیت شود و چه کسی نشود؟» مدعی شد: «اصلا هیچ فشاری نیست. جرئت نمیکنند. این حرفها تو گوش ما نمیرود».
در حالی که برخی از داوطلبان انتخابات چهاردهمین دوره ریاستجمهوری ایران، در دورههای گذشته ردصلاحیت شدهاند، او اظهار داشت: «در موضوع تأیید صلاحیتها یک خط مستقیم را انتخاب کردیم و این خط را ادامه میدهیم».
ادعای جنتی مبنی بر عدم فشار بر شورای نگهبان در شرایطی است که در سالهای گذشته گزارشها و اظهاراتی در تایید وجود چنین فشاری منتشر شده بود.
حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات دولت محمود احمدینژاد، سه سال پیش در مصاحبهای تصویری با اشاره به انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۳۹۲ گفت که خودش عامل ردصلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی بود، چرا که برآوردهای وزارت اطلاعات حاکی از پیروزی او در آن انتخابات بود.
علی ربیعی، سخنگوی وقت دولت ایران، در واکنش به اظهارات مصلحی گفت که این نشاندهنده یک «بیماری» و «به انحراف رفتن حاکمیت مطلق قانون» است.
بیشتر در این باره: واکنشهای گسترده به اظهارات مصلحی درباره توصیه به رد صلاحیت هاشمی رفسنجانیثبتنام نامزدهای انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری ایران روز ۱۴ خرداد پایان یافت و یک روز بعد، بررسی صلاحیت از سوی شورای نگهبان آغاز شد.
این انتخابات بهدلیل مرگ ابراهیم رئیسی و هیئت همراه او در سانحه سقوط بالگرد در روز ۳۰ اردیبهشت، یکسال زودتر برگزار میشود.
طی پنج روز ثبتنام، ۸۰ نفر که اکثر آنها مقامات بلندپایه پیشین و کنونی جمهوری اسلامی هستند، داوطلب انتخابات شدند.
احمد جنتی که اکنون ۹۷ ساله است، در بیش از سه دهه گذشته دبیر شورای نگهبان و چهره اصلی در تأیید یا ردصلاحیتها بوده است.
ردصلاحیتهای شورای نگهبان در دورههای گذشته به قدری شدید بوده که حتی مقامات عالی حکومت، شامل رؤسایجمهور و وزرای پیشین، رؤسا و نمایندگان مجلس پیشین و حتی نوه رهبر پیشین جمهوری اسلامی از سوی این شورا رد صلاحیت شدند.
علی لاریجانی، رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی، و محمود احمدینژاد، رئیسجمهور پیشین که اکنون بار دیگر نامزد انتخابات ریاستجمهوری شدهاند، در سال ۱۴۰۰ ردصلاحیت شده بودند.
اما رهبر جمهوری اسلامی انتقادها از شورای نگهبان را «غیرمنصفانه» خوانده و بارها از عملکرد این شورا در ردصلاحیتها حمایت کرده است.
درباره تاییدصلاحیت چهرههای موسوم به «اصلاحطلب» و«اعتدالگرا» در انتخابات امسال تردیدهای فراوانی وجود دارد.
با این حال، غلامعلی حداد عادل، رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب، یک تشکل اصولگرا گفته است: «اگر در جبهه رقیب همه بیایند پشت سر یک نفر، در آن صورت ممکن است تکثر نامزدها در جهت نیروهای انقلاب صحیح نباشد».
او روز پنجشنبه با اشاره به انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ که حسن روحانی در آن پیروز شد، افزود: «در آن صورت باید همه تلاش کنیم که از تکثر کم کنیم و به دست خودمان زمینه شکست را فراهم نکنیم».
این اظهارات در شرایطی است که پیشتر برخی داوطلبان، هنگام ثبتنام در وزارت کشور، اعلام کردند که «کاندیدای پوششی» نخواهند بود.
بیشتر در این باره: انتخابات ریاستجمهوری؛ خبرگزاری نزدیک به سپاه و وحید حقانیان به یکدیگر حمله کردنددر جریان دوره پیشین انتخابات ریاستجمهوری، علیرضا زاکانی که اکنون نیز نامزد انتخابات شده، انصراف خود را از ادامه حضور در رقابتها اعلام کرد.
در آن زمان، بسیاری او را «نامزد پوششی» ابراهیم رئیسی دانستند و گفتند که حضورش در رقابتها صرفاً برای تضعیف رقبای رئیسی بود.
شورای نگهبان نهایتا ده روز فرصت دارد که اسامی نهایی نامزدهای انتخابات را اعلام کند.
اما اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی، روز پنجشنبه هشدار داد که حتی نامزدها پس از تأیید صلاحیت، رفتارشان «به طور مستمر رصد شده و به افرادی که رویکرد تخریبگرایانه اتخاذ کنند، تذکرات لازم داده خواهد شد».
جمهوری اسلامی ایران یکی از غیررقابتیترین انتخابات را در میان کشورهای جهان برگزار میکند و این امر همراه با نارضایتیهای گسترده موجب شده است که در سالهای اخیر اقبال مردم به صندوقهای رای به شدت کاهش یابد.