بحران انرژی در ایران؛ تحویل گاز به صنایع فولاد «نصف شده است»

یک عضو انجمن صنایع فولاد از اعمال محدودیت شدید تحویل گاز به این صنعت از ماه گذشته خبر داده است.

وحید یعقوبی روز چهارشنبه ۲۲ آبان به خبرگزاری تسنیم گفت درحالی که سال‌های گذشته محدودیت گاز در اواسط آذرماه اعمال می‌شد، اما سال گذشته محدودیت گاز صنایع فولادی از اواخر آبان ماه و امسال از نیمه مهرماه آغاز شده است.

به گفته او، محدودیت گاز صنایع فولادی از ۲۰ درصد شروع شده و در برخی از واحدها به ۵۰ درصد رسیده است: «همین موضوع اثر کاهش ۵۰ درصدی تولید را هم به وجود آورده است. بیش از ۷۰ درصد زنجیره فولاد در آهن اسفنجی انجام می‌شود و افت تولید در بخش آهن اسفنجی تأثیر قابل‌توجهی بر تولید فولاد کشور خواهد گذاشت.

ایران تا چند سال پیش فقط در زمستان کسری هنگفت گاز داشت، اما پارسال کسری گاز کشور از پاییز آغاز شد و امسال در تمام فصول سال شاهد کسری گاز بوده؛ بطوری که در نیمه ابتدایی امسال مصرف مازوت و گازوئیل نیروگاه‌ها به ترتیب ۱۰۰ درصد و ۸۰ درصد جهش کرده و ذخایر سوخت مایع نیروگاه‌های برقی به شدت افت کرده است.

افت ذخایر مازوت و گازوئیل نیروگاه‌ها به همراه کسری شدید گاز باعث شده دولت طی چند روز گذشته فعالیت سه نیروگاه کرج، اصفهان و اراک را متوقف کند و اقدام به اعمال خاموشی سراسری کند.

دولت در تابستان امسال نیز به خاطر کسری شدید برق، تحویل برق به صنایع، خصوصا حوزه فولاد را به شدت کاهش داده بود.

آمارهای مجمع جهانی فولاد نشان می‌دهد تولید فولاد خام ایران در تابستان امسال نسبت به فصل بهار با سقوطی ۴۵ درصدی به ۴.۷ میلیون تن رسیده است.

یعقوبی نیز گفته است محدودیت انرژی صنایع فولادی در طول سه سال و نیم گذشته یعنی ۱۴۰۰ تا شش ماه اول ۱۴۰۳ فقط ارزش تولید ازدست‌رفته صنایع فولادی را به ۳۱۰ هزار میلیارد تومان رسانده است.

آمارهای شرکت بی‌پی نشان می‌دهد متوسط رشد سالانه تولید گاز ایران در دهه گذشته بالای ۵ درصد بود، اما طی سه سال گذشته به ۲ درصد رسیده است؛ موضوعی که باعث شدت گرفتن کسری گاز زمستانی شده است.

ایران در زمستان‌ها با ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون متر مکعب کسری روزانه گاز مواجه است؛ رقم عظیمی که با کل مصرف گاز ترکیه در فصل زمستان برابری می‌کند.

علت چنین اختلاف عظیمی در مصرف گاز ایران و ترکیه در این نکته است که گاز سهمی ۷۰ درصدی و نفت سهمی تقریبا ۳۰ درصدی در تامین انرژی ایران دارد، اما سبد انرژی ترکیه بسیار متنوع است. برای نمونه ترکیه ۳۰ برابر ایران تولید انرژی خورشیدی و بادی دارد.

ایران همچنین روزانه ۸۰ میلیون متر مکعب تلفات گاز در مرحله تولید و انتقال دارد و از طرفی نیروگاه‌های برقی حرارتی با راندمان نازل و تکنولوژی قدیمی، سهمی ۳۳ درصدی در کل مصرف گاز کشور دارند.

به رغم کسری فزاینده گاز، ایران در سال جاری صادرات گاز را افزایش داده است. برای نمونه آمارهای رسمی ترکیه نشان می‌دهد در هشت ماه ابتدایی امسال ۴.۲ میلیارد متر مکعب گاز از ایران دریافت کرده که ۴۰۰ میلیون متر مکعب بیشتر از دورهٔ مشابه پارسال است. ایران به عراق نیز گاز صادر می‌کند.

ایران سال گذشته نیز ۱۲ میلیارد متر مکعب صادرات گاز به عراق و ترکیه داشت و اگر آن را در نیروگاه‌های برقی استفاده می‌کرد، نه تنها نیازی به مازوت‌سوزی نداشت و هوای پاک‌تری را تجربه می‌کرد، بلکه از مصرف گازوئیل کشور نیز ۴ میلیارد لیتر کاسته می‌شد.

قطع سراسری برق در ایران به بهانه خودداری از «مازوت‌سوزی»