شرکت پژو-سیتروئن پس از برجام بزرگترین سرمایه‌گذاری را در صنعت خودروی ایران انجام داده‌است. حالا پس از خروج آمریکا از برجام این سوال مطرح است که این گروه خودروسازی آیا در ایران خواهد ماند؟
شرکت پژو-سیتروئن پس از خروج آمریکا از برجام از اولین شرکت‌هایی بود که طی بیانیه ای خواستار آن شد که اتحادیه اروپا موضع مستقلی نسبت به آمریکا بگیرد.
این گروه خودروسازی یک هفته پس از خروج آمریکا از برجام، فروش دومین محصول خود را در ایران شروع کرده‌است.
گروه پژو-سیتروئن هم اکنون شامل پنچ برند پژو، سیتروئن، دی اس، اوپل و واکسهال است.
تولید اولین محصول این گروه یعنی پژو ۲۰۰۸، سال گذشته در ایران پس از مدتی تاخیر آغاز شد و هم اکنون به حدود سی درصد ساخت داخل رسیده‌است. تولید دومین محصول این گروه از برند سیتروئن با نام سی سه، از سال جاری آغاز شده‌است و سیتروئن از ۲۶ اردیهشت ماه و یک هفته پس از خروج آمریکا از برجام فروش این خودرو را در ایران آغاز کرده‌است. این آغاز فروش می‌تواند اولین نشانه از سوی یک شرکت خودوسازی اروپایی باشد که حتی در صورت خروج آمریکا از برجام هم تا زمانی که اروپا با آن همسو است، در ایران فعالیت خواهد کرد.
سیتروئن سی سه را می‌توان به‌روزترین محصول در صنعت خودرو ایران دانست. این محصول هم اکنون در اروپا در حال تولید است و در کلاس خود یکی از پر فروش‌ترین محصولات محسوب می‌شود. این خودرو امسال در میان هفت خودرو منتخب سال اروپا حضور داشت. با این همه مدل تولیدی در ایران از موتور متفاوتی با نسخه اروپایی استفاده می‌کند. این موتور قوی ترین موتوری است که سیتروئن روی این خودرو قرار داده و از موتور نسخه‌های اروپایی قوی تر است. موتوری با حجم ۱۶۰۰ سی سی که بطور مشترک توسط پژو-سیتروئن و گروه خودروسازی ب‌ام‌و آلمان طراحی شده و عنوان موتور سال را نیز در کلاس خود کسب کرده‌است.
استفاده از این موتور در کنار تولید به روزترین محصول گروه پژو-سیتروئن در ایران نشان می‌دهد نگاه این گروه به بازار خودرو ایران متفاوت با گذشته‌است. این شرکت که بازار ایران را در برابر رقیب هم وطن خود یعنی رنو و رقبای چینی از دست رفته می‌بیند، این بار به‌دنبال کسب مجدد اعتبار خود است.
«ضربه» به اعتبار کیفی پژو-سیتروئن در ایران پس از تحریم‌ها
در سال ۱۳۸۹ بخشی از سهام گروه پژو-سیتروئن توسط جنرال موتورز آمریکا خریداری شد. این عامل و عدم سرمایه گذاری پژو-سیتروئن در ایران سبب شد که شرکت پژو در سال ۱۳۹۰ با شروع تحریم‌های هسته‌ای اولین شرکت غربی باشد که ایران را ترک کند. این در حالی بود که رنو رقیب فرانسوی پژو در سخت ترین شرایط تحریم هم ایران را ترک نکرد و به تولید خود در ایران ادامه داد.
این اتفاق سبب شد ایران‌خودرو به‌صورت غیر مستقیم و با تامین قطعات خودروهای پژو ۲۰۶ از قطعه‌سازان درجه‌ی دو چینی به تولید این محصول ادامه دهد. ادامه تولید محصولات پژو ۲۰۶ بدون نظارت پژو و با قطعات بی کیفیت باعث ضربه خوردن به اعتبار این شرکت در بین مشتریان ایرانی شد.
پس از برجام، این شرکت در فضای بسیار منفی نسبت به گروه پژو-سیتروئن، سعی کرد به ایران بازگردد و بازار از دست رفته خود را باز یاید؛ اما این بار با مشکل جنرال موتورز روبرو نبود چرا که جنرال موتورز سهام خود در پژو-سیتروئن را فروخته بود. از طرفی این شرکت با معرفی محصولات جدیدش دوباره در اروپا به سودهی رسیده بود. با این همه طرف ایرانی حاضر نبود بدون سرمایه‌گذاری از طرف گروه پژو-سیتروئن با این گروه در ایران همکاری کند. در نهایت با پذیرش این شرط، گروه پژو-سیتروئن در ایران سرمایه‌گذاری کرد. سرمایه‌گذاری که تا کنون بزرگترین سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو ایران پس از برجام محسوب می‌شود.
سرمایه‌گذاری پژو-سیتروئن در ایران
ابتدا پژو با ایران‌خودرو قرار داد بست و پس از آن سیتروئن با سایپا قرار داد امضا کرد. بر این اساس پژو برای نخستین بار از طریق سرمایه‌گذاری مالی مستقیم در صنعت خودرو ایران حضور پیدا کرد.
ایران خودرو و پژو با سرمایه‌گذاری مشترک، شرکتی را با نام ایکاپ تشکیل دادند. این شرکت با سهامداری ۵۰ درصدی هر یک از طرفین تاسیس شده‌است.
تولید ۲۰۰ هزار خودروی جدید در سال، شامل مدل‌های ۲۰۸، ۲۰۰۸ و ۳۰۱ از جمله مواردی است که بین طرفین توافق شده و قرار است از این میزان ۳۰ درصد به شبکه فروش پژو صادر شود.
جان فیلیپ ایمپاراتو، مدیرعامل شرکت پژو اعلام کرده که شرکت پژو فرانسه با سرمایه گذاری ۴۰۰ میلیون یورویی بزرگترین شرکت خودرو ساز اروپایی است که پس از برجام در ایران سرمایه گذاری کرده‌است.
او حتی پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به ایران سفر کرد. مدیرعامل پژو در آن زمان در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سوال که انتخاب رئیس جمهوری جدید آمریکا چه تاثیری بر فعالیت‌های پژو در ایران خواهد داشت، گفته بود: «ما همکاری‌مان با ایران‌خودرو را بر اساس چارچوب‌های حقوقی و کاملا مجاز سامان داده‌ایم و به شریکمان در ایران متعهد هستیم. می‌خواهیم در راه خودروساز شدن به شریک ایرانی‌مان کمک کنیم و سعی در انتقال تکنولوژی و بومی‌سازی این دانش در ایران داریم».
شرکت سیتروئن اما از قرار داد پژو هم فراتر رفت و برای اولین بار پس از انقلاب حاضر شد سهام یک کارخانه ایرانی را بخرد.
سیتروئن برای تولید محصولات خود در ایران شرکت مشترک جدیدی با نام سایپا سیتروئن را تاسیس کرد. آورده شرکت سایپا ۵۰ درصد سهام سایپا کاشان است و به این ترتیب ۵۰ درصد سهام شرکت سایپا کاشان به قیمت کار‌شناسی رسمی ایران به شرکت سیتروئن واگذار شد.
اما آیا این سرمایه گذاری‌ها به نتیجه خواهد رسید؟ آیا این بار مانند دفعه قبل پژو-سیتروئن مجبور به ترک ایران خواهد شد؟
پاسخ این پرسش‌ها ابتدا به رویکرد اتحادیه اروپا در خصوص برجام باز می‌گردد. اگر ایران در برجام بماند و اتحادیه اروپا هم تضمین لازم را به شرکت‌هایش ارائه کند، احتمال کمی وجود دارد پژو-سیتروئن ایران را ترک کند.
از طرفی احتمال ماندن پژو-سیتروئن در ایران نسبت به باقی شرکت‌های اروپایی بیشتر است، چرا که این شرکت بازار چندانی هم در آمریکا ندارد، هرچند اعلام کرده در سال‌های پیش‌رو قصد بازگشت به بازارهای آمریکا، کانادا و هند را دارد. از سوی دیگر مانند گذشته جنرال موتورز در این شرکت سهام ندارد و از طرفی با سرمایه‌گذاری گسترده این گروه در ایران عملا پژو-سیتروئن بخشی از سرمایه خود را در ایران در صورت ترک در خطر می‌بیند.