اولین مناظره تلویزیونی هفت نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران در روز شنبه ۱۵ خرداد به انتقاد شدید نامزدهای جریان اصولگرایی از سیاست اقتصادی دولت حسن روحانی و حملات متقابل دو نامزد نزدیک به دولت و اصلاحطلبان گذشت.
بسیاری از گروهها و چهرههای منتقد و مخالف جمهوری اسلامی این دوره انتخابات را در واکنش به سرکوبهای سیاسی، شرایط نابهسامان اقتصادی و رخدادهایی همچون اعتراضات آبان ۹۸ که به کشتار بسیاری از معترضان انجامید، تحریم کردهاند.
در این میان عبدالناصر همتی، رئیس سابق بانک مرکزی، و محسن مهرعلیزاده، رئیس سابق سازمان تربیت بدنی ایران، تلاش میکنند آرای خاموش اصلاحطلبان و طرفداران آنها را جذب خود کنند.
بیشتر در این باره: نخستین مناظره تلویزیونی هفت نامزد انتخابات ۱۴۰۰اما اغلب احزاب و شخصیتهای شاخص جریان اصلاحات از جمله مجمع روحانیون مبارز در واکنش به ردصلاحیتهای گسترده اعلام کردهاند که در این انتخابات نامزدی نخواهند داشت، ردصلاحیتهایی که این بار از دایره مخالفان حکومت ایران فراتر رفته و دامن کسانی چون اسحاق جهانگیری، معاون رئیس جمهور، و علی لاریجانی، رئیس سابق مجلس شورای اسلامی، را نیز گرفته است.
آقای همتی و آقای مهرعلیزاده در طول مناظره ابراهیم رئیسی را بارها هدف حملات خود قرار دادند؛ رئیس قوه قضاییه که علیرغم نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری از سمت خود استعفا نداده است. عبدالناصر همتی، چهار نامزد دیگر جریان اصولگرا را «نامزدهای پوششی» آقای رئیسی دانست و خواستار آن شد که تضمین دهد پس از انتخابات با او برخورد قضایی نخواهد کرد.
آقای همتی همچنین از عدم حضور نامزد زن در این انتخابات انتقاد کرد و گفت که برای حفظ «جمهوریت» حکومت ایران آمده است.
رئیس سابق بانک مرکزی ایران اما خود در اغلب لحظات این مناظره هدف حمله نامزدهای اصولگرا بود که میگویند عملکرد او در دولت حسن روحانی باعث شرایط کنونی اقتصاد ایران است. از جمله علیرضا زاکانی، مسئول پیشین سازمان بسیج دانشجویی، گفت که همتی «نامزد پوششی دولت است و آمده است تا ۸ سال ناکارآمدی دولت را پوشش دهد».
بیشتر در این باره: کروبی «دخالت فراقانونی» در انتخابات ۱۴۰۰ را محکوم کردوی رئیس سابق بانک مرکزی را به «نابود کردن» پول ملی ایران متهم کرد و گفت که «بیتدبیری» او منجر به گرانیها شده است.
محسن رضایی نیز آقای همتی و دیگر اعضای دولت حسن روحانی را تهدید کرد که در صورت پیروزی در انتخابات، آنها را ممنوع الخروج کند و پای میز محاکمه بکشاند.
او رئیس سابق بانک مرکزی ایران را متهم ساخت که با تحریمهای ایالات متحده همراهی کرده است و گفت: «متوسط رشد اقتصادی در این دولت صفر بوده است... دولت روحانی یکی از سیاهترین دورههای این ۴۰ سال است. همتی نماینده روحانی است، اما میگوید که کارهای نبوده. همتی استاد جا خالی دادن است.»
طبق آخرین نظرسنجیهای ایسپا شمار کسانی که در انتخابات ۱۴۰۰ شرکت نمیکنند «افزایش یافته است».
بیشتر در این باره: سه تشکل سیاسی انتخابات ریاستجمهوری را تحریم کردند؛ نهضت آزادی هم شرکت نمیکندخبرگزاری ایسنا روز چهارشنبه ۱۲ خرداد گزارش داد که بر اساس آخرین نظرسنجی ایسپا درباره میزان تمایل مردم به شرکت در انتخابات ریاستجمهوری، تنها ۳۴.۱ درصد گفتند «قطعا شرکت خواهم کرد». در مقابل، ۳۲.۴ درصد گفتهاند «به هیچ وجه شرکت نمیکنم»، ۸.۹ درصد گفتهاند «احتمال کمی» دارد که در انتخابات شرکت کنند و ۱۶.۳ درصد نیز اعلام کردهاند که «هنوز تصمیم نگرفتهاند».
فرازهایی از مناظره
مهرعلیزاده: متاسفانه به جای بهره گیری از دانش متخصصان،برای فعالان محیط زیست مشکل ایجاد کردند... حضور کاوه مدنی برای محیط زیست مغتنم بود ولی انواع اتهامات را به او زدند که درست نبود...
زاکانی: دولتهای قبل با پول نفت خود را اداره کردند ولی دولت روحانی از جیب مردم. من از طرف روحانی و همتی از مردم معذرتخواهی میکنم.
همتی: نگذاشتم کشور ونزوئلایی شود. الان آمدهام نگذارم اقتصاد کشور، اقتصاد کره شمالی شود... نماینده روحانی نیستم،او هم درک درستی از اقتصاد نداشت. از بانک مرکزی کنار گذاشته شدم به خاطر اختلافنظری که با او داشتم اما روحانی از ۵ نامزد فعلی ریاستجمهوری، دنیادیدهتر، دقیقتر و باهوشتر است.
مهرعلیزاده: آقای رئیسی شما از نظر تحصیلات کلاسیک فقط ۶ کلاس سواد دارید. با این سواد نمیشود اقتصاد را درست کرد.
خبرگزاری تسنیم مدرک تحصیلی ابراهیم رئیسی را منتشر کرد که دکترای فقه و حقوق خصوصی است.
رئیسی: قیمت دلار را به ۳۰ هزار تومان رساندند. الان هم میگویند که اگر ما نبودیم، قحطی میشد. مثل دروازهبانی که ۱۷ گل خورده و میگوید اگر نبودم ۳۰ گل خورده بودیم.
جلیلی: ۸ سال وعدههایی دادند اما دلار چند برابر و تحریمها دو برابر شد.
همتی: آقای رضایی شما از جمله کسانی هستید که جلوی اقتصاد را گرفتید. زانوی خودتان را از گردن اقتصاد بردارید. اگر در انتخابات پیروز شوم شما را به عنوان اخلالگر اقتصادی معرفی میکنم.
زاکانی: به جای قرارگاه اقتصادی، قرارگاه مرغ زدید.