وزیر خارجه ایران درباره «شرایط بحرانی» یک سال باقی‌مانده تا انقضای برجام و اقدام احتمالی اروپا برای فعال کردن مکانیسم ماشه هشدار داد؛ همزمان یک نماینده مجلس شورای اسلامی گفته است ایران باید «به سمت بمب اتم» برود.
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، شامگاه شنبه ۲۶ آبان بار دیگر گفت که فرصت زیادی برای دیپلماسی و مذاکرات هسته‌ای باقی نمانده و این فرصت «محدود است».
او که در برنامه‌ای تلویزیونی سخن می‌گفت افزود برجام در مهرماه سال آینده به انقضا می‌رسد و اگر تا قبل از آن، مذاکرات برای توافق جدید انجام نشود «ما با یک شرایط بحرانی مواجه خواهیم بود».
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که بر برجام صحه گذاشت در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ میلادی (۲۶ مهر ۱۴۰۴) به انقضا می‌رسد و محدودیت‌های هسته‌ای علیه ایران پایان می‌یابد.
به گفته عباس عراقچی، طی کمتر از یک سالی که تا این تاریخ باقی مانده اگر توافق جدیدی حاصل نشود «ممکن است کشورهای اروپایی که هنوز در برجام هستند دنبال کار اسنپ‌بک بروند».
«اسنپ‌بک» یا «مکانیسم ماشه» امکان بازگشت فوری و خودکار تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل در شرایط خاص عدول ایران از تعهدات هسته‌ایش را فراهم می‌کند.
اظهارات عباس عراقچی در حالی بیان شده است که نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار است چهارشنبه هفته جاری، ۳۰ آبان، برگزار شود و به گزارش رویترز، قدرت‌های اروپایی در صدد صدور قطعنامه‌ای علیه ایران در این نشست هستند.
عباس عراقچی در مصاحبه تلویزیونی خود تهدید کرد که در صورت تصویب قطعنامه‌ای در این شورا، ایران اقدام به «پاسخ متقابل» خواهد کرد.
آژانس در گزارش‌های فصلی خود بارها نسبت به عدم همکاری ایران با این نهاد و همچنین عدم پاسخ معتبر به سوالات پیشین انتقاد کرده است.
بر اساس آخرین گزارش آژانس، تهران در حال غنی‌سازی اورانیوم تا خلوص ۶۰ درصد است؛ سطحی که تا غنی‌سازی ۹۰ درصد مورد نیاز برای تولید بمب اتم نزدیک است.
اظهارات عباس عراقچی همچنین به دنبال سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس به تهران بیان می‌شد.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، در دیدار با آقای گروسی وعده «همکاری و همگرایی» با آژانس به منظور «رفع ابهامات و شبهات» داد؛ پس از آن وزارت خارجه ایالات متحده بر اهمیت «اقدام عملی» تاکید کرد.
بیشتر در این باره: آمریکا در واکنش به وعده پزشکیان به گروسی: خواهان «اقدام عملی» ایران هستیم
عضو هیئت رئیسه مجلس: باید به سمت بمب اتم برویم
در همین حال احمد نادری، عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی، به خبرگزاری ایلنا گفت: «ما تا به سمت بمب اتمی نرویم تعادل در منطقه برقرار نمی‌شود».
این نماینده مجلس که در هفته‌های اخیر چند بار از «دیر شدن آزمایش اتمی» سخن گفته، روز شنبه ۲۶ آبان به خبرگزاری ایلنا گفت: «هیچ راه دیگری برای ما وجود ندارد، چرا که تعادل در منطقه برقرار نیست».
او مدعی شد که این موضوع «درخواست جمع کثیری از نخبگان ایرانی در دانشگاه‌ها و غیردانشگاه‌ها» و «نظر مردم» است.
احمد نادری همچنین درباره دولت جدید دونالد ترامپ در ایالات متحده گفت: «برای تمامی سناریوها آمادگی داریم، این سناریوها در محافل خاص در جمهوری اسلامی ایران در حال بحث است… و هیچ خط قرمزی نداریم».
مقام‌های جمهوری اسلامی که در گذشته همواره بر غیرنظامی و صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران تاکید داشتند، در ماه‌های اخیر چند بار از احتمال «تغییر دکترین نظامی و هسته‌ای» سخن گفته‌اند.
از جمله کمال خرازی، مشاور ارشد علی خامنه‌ای و رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران، یک بار ۱۱ آبان و پیش از آن در ۲۰ اردیبهشت به این موضوع اشاره کرده بود.
بیشتر در این باره: گروسی: فضای مانور برای ایران در حال تنگ‌تر شدن است