آمارهای گمرکی شرکای اصلی تجارت خارجی ایران نشان از افت چشمگیر سطح بازرگانی آنها با جمهوری اسلامی در پنج ماه ابتدایی سال جاری میلادی دارد.
گمرک ایران از ابتدای پارسال انتشار گزارشهای ماهانه را متوقف کرده و تنها آماری کلی از صادرات و واردات کالاهای غیرنفتی کشور ارائه میدهد.
آخرین آمارهای کلی گمرک ایران نشان میدهد زمستان پارسال صادرات غیرنفتی کشور نسبت به زمستان ۹۷ حدود ۳۵ درصد کاهش یافته و به ۸ میلیارد دلار رسیده است. در دو ماهه ابتدایی سال جاری خورشیدی نیز صادرات غیرنفتی کشور با افتی ۴۸ درصدی به ۴.۳ میلیارد دلار رسیده است.
اما آمارهای شرکای اصلی ایران هم واردات نفت و هم کالاهای غیرنفتی را به تفصیل نشان میدهد.
شرکای آسیایی
آمارهای گمرک چین نشان میدهد این کشور در ۵ ماهه ابتدایی سال، ۲.۷ میلیارد دلار واردات از ایران داشته که ۶۲ درصد کمتر از دور مشابه پارسال است.
در این دوره ایران روزانه به طور متوسط ۸۲ هزار بشکه نفت به چین صادر کرده که نسبت به دور مشابه پارسال ۸۷ درصد کاهش نشان میدهد. ارزش صادرات نفت ایران به چین از ماه ژانویه تا مه نیز در مجموع ۶۰۷ میلیون دلار شده که افتی ۸۴ درصدی نسبت به دور مشابه پارسال دارد.
صادرات چین به ایران نیز در پنج ماه ابتدایی سال به ۳.۷ میلیارد دلار رسیده که ۱.۲ درصد کمتر از دور مشابه ۲۰۱۹ است.
آمارهای هند نشان میدهد در چهار ماه ابتدایی سال صادراتش به ایران با ۴۳ درصد کاهش به ۹۷۱ میلیون دلار رسیده است.
هند در چهار ماه ابتدایی پارسال ۲ میلیارد دلار و ۸۴۰ میلیون دلار واردات از ایران داشت، اما در دور مشابه امسال این رقم حتی به ۱۰۰ میلیون دلار نیز نمیرسد.
آمارهای رسمی ژاپن نشان میدهد در پنج ماه سال جاری میلادی ۲۵ میلیون دلار صادرات و ۱۷ میلیون دلار واردات از ایران داشته است. در دور مشابه پارسال صادراتش به ایران ۲۱ میلیون دلار، اما وارداتش از ایران ۱ میلیارد و ۱۵۵ میلیون دلار بود.
کره جنوبی نیز آمارهای پنج ماهه منتشر کرده که نشان میدهد صادراتش به ایران با افتی چهار برابری به ۷۵ میلیون دلار رسیده است. اما وارداتش از ایران که در پنج ماه ابتدایی سال گذشته میلادی ۲ میلیارد و ۱۳۴ میلیون دلار بود، در دور مشابه امسال حتی به ۵ میلیون دلار نیز نمیرسد.
ترکیه و روسیه
آخرین گزارش مرکز آمار ترکیه نشان میدهد واردات آن از ایران از ۲.۲ میلیارد دلار در چهار ماه ابتدایی سال ۲۰۱۹ به نزدیک ۳۰۰ میلیون دلار در دور مشابه امسال سقوط کرده و صادراتش به ایران نیز از ۹۲۰ میلیون دلار به ۵۲۶ میلیون دلار افت کرده است.
در مورد روسیه هم آمارهای گمرکی میگوید در چهار ماه ابتدایی سال ۵۴۲ میلیون دلار صادرات به ایران داشته و تنها ۲۰۵ میلیون دلار واردات از جمهوری اسلامی انجام داده است. در این گزارش برخلاف دیگر کشورها، هیچ اشارهای به میزان تغییرات سالانه تجارت با ایران نشده است و موضوع مبهم اینکه در گزارش ماهانه قبلی، کل واردات سه ماهه از ایران را ۲۲۴ میلیون دلار عنوان کرده بود، اما در گزارش جدید واردات چهار ماهه از ایران حتی از این رقم نیز کمتر عنوان شده است.
اروپا از ابتدای سال جاری میلادی هیچ گزارشی از تجارت خارجی خود منتشر نکرده است، اما آمارهای سال ۲۰۱۹ نشان میدهد صادرات اتحادیه اروپا به ایران در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال قبل آن نصف شده. واردات آنها از ایران نیز بیانگر ۱۴ برابر کاهش است.
صندوق بینالمللی پول پیشبینی کرده است کل صادرات ایران در سال جاری به ۴۶ میلیارد دلار خواهد رسید که کمتر از نصف سال ۲۰۱۸ است. واردات کشور نیز ۶۴.۶ میلیارد دلار خواهد بود و برای اولین بار تراز تجاری خارجی کشور منفی میشود.
تراز تجاری خارجی ایران در ماههای ابتدایی جاری میلادی با همه کشورهایی که اشاره شد، منفی بوده است؛ یعنی صادراتشان به ایران بسیار بیشتر از وارداتشان بوده است.
امارات، عراق و افغانستان نیز از شرکای اصلی ایران هستند، اما هیچ کدام آمارهای جدیدی منتشر نکردهاند.