انتخاب رئيسی برای شورای نگهبان؛ از مشاور جنتی تا نماینده تندرو

مجلس ایران باید تا ۲۵ تیرماه سه عضو جدید حقوقدان شورای نگهبان را انتخاب کند.

ابراهیم رئيسی، رئیس قوه قضائیه ایران، در نامه‌ای به علی لاریجانی، رئیس‌مجلس ایران، پنج حقوقدان را به عنوان کاندیداهای عضویت در شورای نگهبان معرفی کرده است.

این پنج نفر با توجه به پایان یافتن مهلت عضویت سه حقوقدان (نجات‌الله ابراهیمیان، سام سوادکوهی‌فرد و محسن اسماعیلی)، از شش حقوقدان عضو شورای نگهبان معرفی شده‌اند. مجلس ایران باید تا ۲۵ تیرماه از میان این پنج نفر به سه نفر رای بدهد.

مشهورترین چهره‌ای که در این لیست پنج‌نفره به چشم می‌خورد، محمد دهقان، نماینده چناران در مجلس و عضو کمیسیون قضایی مجلس است. او در صورت اخذ رای از مجلس و عضویت در شورای نگهبان باید از سمت نمایندگی مجلس استعفا دهد.

محمد دهقان، یک چهره کاملا سیاسی و دبیرکل جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی است. این حزب یکی از احزاب تندروست که مواضع تند انتقادی علیه دولت روحانی و اصلاح‌طلبان و همچنین حامیان علی لاریجانی دارد.

محمد دهقان از نمایندگان تندروی مجلس است. او حامی رئیسی در انتخابات ۹۶ بود.

جمعیت رهپویان از جمله احزاب حامی محمدباقر قالیباف نیز محسوب می‌شود، هرچند در انتخابات سال ۱۳۹۶، برخی از چهره‌های این حزب جزو تیم رسانه‌ای ابراهیم رئيسی بودند و کاندیدای نهایی آنها در انتخابات ابراهیم رئیسی بود.

آقای دهقان همچنین موسس خبرگزاری دانشجو بوده که وابسته به سازمان بسیج دانشجویی بوده است. محمد دهقان خودش هم عضو سازمان بسیج دانشجویی و مدتی نیز معاون سیاسی سازمان بسیج دانشجویی بوده است.

علی غلامی از جمله حقوقدانان حامی رئيسی در انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ بود.

​از میان فارغ‌التحصیلان و مدیران دانشگاه «امام صادق» که به طور معمول جزو گزینه‌های معتمد برای انتخاب مدیران میانی در جمهوری اسلامی هستند، دو نفر در فهرست ابراهیم رئيسی به چشم می‌خورند؛ علی غلامی که رئيس دانشکده معارف و حقوق دانشگاه «امام صادق» است و هادی طحان نظیف که تا سال ۱۳۹۶، دبیر گروه حقوق عمومی این دانشگاه بوده است.

آقای طحان نظیف همچنین از سال ۱۳۸۸ همکاری گسترده‌ای با شورای نگهبان داشته و ده سال دبیر جلسات شورای نگهبان بوده است. او همچنین عضو هیات اندیشه‌ورز سازمان بسیج حقوقدانان است. هیات‌های اندیشه‌ورز که قرار بوده نقشی شبیه «اتاق فکر» بازی کنند، از سال ۱۳۹۶ با دستور آیت‌الله خامنه‌ای در برخی نهادهای حکومتی از جمله سپاه تشکیل شده‌‌‌اند.

هادی طحان، عضو بسیج حقوقدانان و ده سال دبیر جلسات شورای نگهبان بوده است.

​علی غلامی در انتخابات ریاست‌جمهوری جزو حقوقدانانی بود که با انتشار یک نامه از کاندیداتوری ابراهیم رئیسی حمایت کردند. وی پس از انتخاب رئيسی به عنوان رئيس قوه قضاییه نیز در برنامه تلویزیونی گفت‌وگوی ویژه خبری حضور یافت و به ستایش سوابق و مدیریت ابراهیم رئیسی پرداخت و او را «فرزند قوه قضائیه» و کسی خواند که از «سربازی تا سرداری» را در قوه قضائیه طی کرده است.

چهارمین حقوقدان معرفی شده از سوی ابراهیم رئیسی، محمدحسن صادقی‌مقدم است. آقای صادقی مقدم پارسال نیز از سوی صادق لاریجانی به عنوان کاندیدای تصدی حقوقدان شورای نگهبان معرفی شده بود ولی پیش از برگزاری جلسه مجلس انصراف داد.

محمدحسن صادقی‌مقدم از سال ۹۲، مشاور عالی احمد جنتی در زمینه‌های سیاسی و حقوقی بوده است.

​محمدحسن صادقی مقدم از سال ۱۳۹۲ به عنوان مشاور عالی حقوقی و سیاسی احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان در حال فعالیت بوده است. او که عضو هیات نظارت شورای نگهبان نیز بوده، احمد جنتی را «ابوذر انقلاب» می‌داند و گفته است روز خوب زندگی‌اش، روزی است که با جنتی در شورای نگهبان محشور شود. صادقی‌مقدم در دولت اول احمدی‌نژاد نیز در معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری مشغول به فعالیت بود.

نفر پنجم پیشنهادی ابراهیم رئیسی، عبدالحمید مرتضوی است. او که قاضی دادگستری است، سوابقی چون قائم مقام ریاست کل دادگستری استان مازندران را دارد.

اگرچه اعضای شورای نگهبان به طور معمول در دایره حقوقدانان خودی و معتمد نظام قرار دارند ولی با لحاظ برخی مواضع حقوقدانانی چون نجات‌الله ابراهیمیان و محسن اسماعیلی می‌توان گفت نامزدهای کنونی مواضع تندتری نسبت به چهره‌های قبلی دارند و ترکیب حقوقدانان شورای نگهبان به نسبت قبل سیاسی‌تر خواهد شد.