رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی در گزارشی از بسیج عوامل سپاه برای استفاده از شبکههای اجتماعی و رسانهای، مانند توییتر، جهت شناسایی هویت معترضان و سرکوب اعتراضات خبر داده است، امری که تحلیلگران آن را به معنای نقض قوانین این شبکههای اجتماعی میدانند.
این اقدامات یک هفته بعد از اوج گرفتن اعتراضات خیابانی و آشوبهای شدید اخیر در سطح کشور انجام شده است که اگرچه تا حدی فروکش کرده، اما گفته میشود در برخی شهرها کماکان با شعارهایی علیه گرانی، فساد و سلطه رهبر دینی ادامه دارد.
این گزارش میافزاید که فروکش کردن نسبی اعتراضات بعد از چند روز اوجگیری نشاندهنده جو فشار در شهرها و مناطق مختلف کشور است. عامل دیگر، تظاهرات حامیان دولت است که به صورت گستردهای توسط تلویزیون پوشش داده شد که سدی بر قلیان خشم عمومی نهاده باشد.
بر اساس این گزارش، وبسایت «گرداب» که دهه گذشته توسط سپاه راه اندازی شد، عکسهایی از معترضان مظنون در شهرهای مختلف، خصوصا کرمانشاه و زنجان که شدت اعتراضات بالا بود، منتشر کرده است. این سایت شهروندان را دعوت به کمک برای تعیین هویت این افراد کرده است، تاکتیکی که قبلا نیز در جریان اعتراضات میلیونی مردم در سال ۸۸ به نتایج انتخابات ریاست جمهوری مورد استفاده قرار گرفته بود.
این سایت وابسته به سپاه گفته است که عکسهای بیشتری از مظنونین «عوامل آشوبها» و «اغتشاشات» منتشر خواهد کرد.
آیت الله خامنهای رهبر ایران «دشمنان خارجی» را متهم به ایجاد اعتراضات خیابانی کرده، اما حسن روحانی رئیس جمهوری کشور بر این عقیده است که ناخرسندی عمومی نقش اساسی را در این وقایع داشته است.
رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی در ادامه مینویسد که اعلامیهها و عکسهای منتشر شده در سایت گرداب توسط رسانههای خبری وابسته به اصولگرایان مانند مشرق، خبرآنلاین و جهان نیوز نیز پوشش داده شده است.
گرداب طی اعلامیهای در صفحه اصلی و بالای عکسهای منتشر شده نوشته است «در صورتی که هر گونه مشخصاتی از صاحبان عکسهای زير و يا هر گونه اخبار و اطلاعاتی اعم از عکس، فیلم، خبر، ایمیل و آدرس اینترنتی و یا شکایتی که در خصوص جریانهای اغتشاش طلب از هر گروه و صنفی که در فضای مجازی اقدام به تحریک فعالیتهای مخرب میکنند دارید، از طریق سایت گرداب گزارش کنید».
سرکوب حکومتی
امین ثابتی کارشناس مسائل اینترنتی ایران در گفتوگو با رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی تاکید میکند که «اقدام منفور» و «رفتار توهین آمیز» خبرگزاری تسنیم در توییتر، آشکارا مصداق نقض قوانین این شبکه اجتماعی است. در قوانین توییتر برای کاربران ذکر شده است که «این شبکه اجتماعی اقداماتی نظیر توهین ، تهدید، آزار و استفاده از ترس برای خاموش کردن صدای دیگران را ممنوع میکند».
گروههای ناظر و فعالین اجتماعی میگویند که منابع رسمی از بازداشت بیش از هزار نفر در سطح کشور، از جمله ۴۵۰ نفر در تهران خبر داده اند.
در این حال خبرگزاری تندرو «تسنیم» وابسته به سپاه نیز که در سال ۲۰۱۲، همزمان با بهار عربی و انقلابهای منطقهای با هدف «دفاع (ایران) از تبلیغات سوء رسانهای» راهاندازی شد نیز در صفحه توییتر خود عکسهایی از معترضان تهران منتشر کرده و خواستار شناسایی آنها توسط کاربران شده است.
این رسانه که معمولا دیدگاههای جناح تندرو را بازتاب میدهد، همچنین شماره تماسهایی از وزارت اطلاعات، سپاه و نیروی انتظامی را منتشر کرده و خواستار تماس مردم با این نهادها شده است تا اطلاعات خود درباره صاحبان عکسهای یاد شده را با نیروهای امنیتی و انتظامی در میان بگذارند. در این عکسها افرادی با علامت دایره قرمز بعنوان «لیدر اغتشاشات» برای شناسایی مشخص شدهاند.
توییتر در ایران رسما مسدود است، اگرچه بصورت آشکاری توسط مقامات حکومتی مانند روحانی، خامنهای، محمدجواد ظریف و دیگر مقامات و رسانههای دولتی برای انتشار دیدگاهها و اخبار استفاده میشود. با این حال مردم از طریق ابزارهای فیلترشکن از این شبکه اجتماعی استفاده میکنند.
تاکتیکهای استالینی
انتشار عکسهای معترضان در تسنیم با خشم برخی کاربران ایرانی مواجه شده است. امیر رشیدی محقق امنیت اینترنت در مرکز حقوق بشر ایران در نیویورک در صفحه توییتر خود نوشته است که «این خبرگزاری نزدیک به سپاه زندگی معترضان را در معرض ریسک خیلی جدی قرار داده است».
نادر هاشمی استاد سیاست خاورمیان دانشگاه «دِنوِر» آمریکا نیز توییت کرده است که «همان طور که قابل پیش بینی بود، سپاه و عوامل آن کارزاری تهدید آمیز با تاکتیکهای استالینی برای سرکوب معترضان به راه انداختهاند».
امین ثابتی ساکن لندن و کارشناس مسائل اینترنتی ایران نیز در گفتوگو با رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی بر این عقیده است که «اقدام منفور» و «رفتار توهین آمیز» تسنیم در توییتر، آشکارا مصداق نقض قوانین این شبکه اجتماعی است.
در قوانین توییتر برای کاربران ذکر شده است که «این شبکه اجتماعی اقداماتی نظیر توهین ، تهدید، آزار و استفاده از ترس برای خاموش کردن صدای دیگران را ممنوع میکند».
توییتر همچنین از کاربران میخواهد که در اقدامات انجام شده برای هراساندن دیگران مشارکت نکنند و مردم را نیز به اجتناب از مشارکت در چنین کارهایی ترغیب کنند.
ثابتی میگوید که سردبیران و گزارشگران تسنیم که تصویر معترضان را برای شناسایی منتشر کردهاند باید «تادیب» شوند.
پیام تسنیم برای یک روز تمام تا روز جمعه بر روی صفحه توییتر این خبرگزاری باقی مانده بود.