غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه، روز سهشنبه، ۲۰ خرداد، از بازداشت شش نفر در پرونده ساقط شدن هواپیمای اوکراینی توسط موشکهای سپاه و «تداوم بازداشت آنان با گذشت شش ماه از حادثه» خبر داد.
پیش از این، در تنها خبر رسمی مربوط به رسیدگی قضایی به این پرونده، شکرالله بهرامی، رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح ایران، روز ۱۸ فروردینماه گفته بود یک نفر به خاطر این پرونده در بازداشت به سر میبرد و چند نفر نیز به عنوان متهم احضار شدهاند.
به گزارش میزان، پایگاه خبری قوه قضاییه، سخنگوی این قوه روز سهشنبه مدعی شد شعبه ویژهای در دادسرای نظامی برای رسیدگی به این پرونده تعیین شده و «تاکنون ۷۰ خانواده مراجعه و ادعاهای خود را نزد بازپرس مطرح کردهاند».
با این حال این مقام قضایی هیچ توضیحی درباره هویت بازداشتشدگان و نتیجه رسیدگی قضایی شش ماه پس از این حادثه ارائه نکرد.
پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین صبح روز ۱۸ دی ۱۳۹۸ با شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران سرنگون شد و بر اثر آن ۱۴۶ شهروند ایرانی و ۶۱ شهروند کانادایی که عمدتاً تابعیت دوگانه داشتند به اضافه ۱۱ شهروند اوکراینی و نیز شماری اتباع دیگر کشورها کشته شدند.
مقامات جمهوری اسلامی در ابتدا شلیک به این هواپیما را انکار و «نقص فنی» را علت سقوط هواپیما عنوان کردند.
در نهایت پس از سه روز، ستاد کل نیروهای مسلح مسئولیت این رخداد را بر عهده گرفت، اما از آن زمان تاکنون هیچ گزارشی درباره رسیدگی به این پرونده در اختیار مردم قرار نگرفته است.
پس از وقوع این حادثه، فشارها به تهران برای تحویل جعبههای سیاه هواپیما شروع شد و همچنان ادامه دارد، اما با گذشت ماهها از شلیک به این هواپیما، هیچ اقدام عملی در این باره صورت نگرفته است.
بیشتر در این باره: اظهارات تازه معاون ظریف در مورد «آمادگی برای تحویل» جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی
ایران بارها اعلام کرده که توانایی خواندن جعبهها را ندارد، با این حال تاکنون حاضر به تحویل آنها به هیچ کشوری برای خواندن آنها نیز نشده است.
در تازهترین موضعگیری، محسن بهاروند، معاون امور حقوقی وزارت خارجه، سه روز پیش، ۱۷ خرداد، گفت «ما تجربیات بدی داریم؛ قبلاً اطلاعاتی را در اختیار برخی از کشورها قرار دادیم و آنها اطلاعات را تغییر داده و در معرض افکار عمومی قرار دادند»، اما مشخص نکرد که این اتفاق در چه موردی رخ داده است.
دو کشور کانادا و اوکراین همچنان در حال رایزنی و فشار به ایران برای تحویل دادن جعبههای سیاه به آنها یا کشور سومی است که توان خواندن آنها را دارد.
شلیک به هواپیمای اوکراینی در بامداد حمله موشکی سپاه پاسداران به دو مقر مورد استفاده آمریکا در عراق در واکنش به کشته شدن قاسم سلیمانی در فرودگاه بغداد به دستور رئیسجمهوری آمریکا صورت گرفت.
پس از سرنگونی این هواپیمای مسافربری، اعتراضاتی در چندین شهر ایران برگزار شد و بر اساس گزارشهای رسمی قوه قضائیه، دهها نفر در ارتباط با این اعتراضات، بازداشت و محاکمه شدند.
خانواده قربانیان هواپیمای اوکراینی نیز با تشکیل «انجمن خانوادههای پیاس ۷۵۲» بر «دادخواهی این جنایت» تأکید دارند و خواستار مجازات تمامی افراد مسئول در این پرونده هستند.