حکم سرپرست وزارت کشاورزی چند روز پس از برکناری وزیر آن منتشر شد

جواد ساداتی‌نژاد (عکس از ارشیو)

چندین روز پس از آن‌که سخنگوی دولت ابراهیم رئیسی از «جابه‌جایی در مدیریت اقتصادی دولت با تصمیم رئیس‌جمهور» و برکناری رئیس سازمان برنامه و بودجه و وزیر کشاورزی خبر داده بود، رسانه‌های رسمی متن شامگاه شنبه ۲۶ فروردین حکم انتصاب سرپرست وزارت کشاورزی را منتشر کردند.

ابراهیم رئیسی در حکم خود برای محمد آقامیری دلیل برکناری جواد ساداتی‌نژاد از سمت وزیر کشاورزی را «استعفا» عنوان کرده است٬ اما تغییر و کنار گذاشتن شماری از مقام‌های دولت موضوعی است که پیشتر سخنگوی دولت دلیل این برکناری‌ها را ناشی از «ارزیابی» عملکرد مدیران ارشد دولت عنوان کرده و هم‌زمان رسانه‌های ایران از جمله روزنامه دنیای اقتصاد از عنوان «عزل» برای برکناری ساداتی‌نژاد از وزارت جهاد کشاورزی و میرکاظمی از سازمان برنامه و بودجه استفاده کرده بودند.

بیشتر در این باره: کاندیدای سابق ریاست‌جمهوری به رئیسی: تغییرات کابینه فایده ندارد، خودتان باید عوض شوید

علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت ۲۲ فروردین در یک برنامه تلویزیونی گفت: تغییرات و تحولات در دولت «به مناسبت ارزیابی‌های صورت گرفته یا به تناسب شرایط و اولویت‌های موجود کشور و نیاز روز» در حال انجام است.

سخنگوی دولت به طور مشخص دلیل برکناری « افزایش قیمت‌ها» عنوان کرد اما به جزئیات افزایش قیمت‌ مواد غذایی از زمان روی کار آمدن دولت رئیسی و دوره وزارت ساداتی‌نژاد اشاره نکرد.

کمبود و گرانی مکرر اقلام خوراکی از جمله گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ در دوره وزارت ساداتی‌نژاد ابعاد گسترده‌تری گرفت و خبرگزاری ایلنا در هفتم فروردین ماه گزارش داد که افزایش قیمت برنج تولیدی ایران «به سطحی بیش از توان خرید مصرف‌کنندگان»، سبب بروز رکود در بازار برنج شده تا آنجا که «بیش از ۵۰ درصد از برنج تولیدی سال گذشته همچنان در انبارها موجود است.

افزایش قیمت مرغ به هر کلویو بین ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان در هفته سوم فروردین ماه نیز از جمله همچنین گرانی‌هاست.

ابراهیم رئیسی پیش از برکناری وزیر جهاد کشاورزی، اقدام به کنار گذاشتن مسعود کاظمی از سمت معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کرد. میرکاظمی از اعضای سپاه پاسداران بود که در دولت محمود احمدی‌نژاد دو سال وزیر نفت و چهار سال وزیر بازرگانی بود.

او در هنگام ثبت‌نام ابراهیم رئیسی برای کاندیداتوری ریاست جمهوری از همراهان او هنگام حضور در وزارت کشور بود و یکی از اولین حکم‌های دولت رئیسی در ۲۰ مرداد ۱۴۰۰ به عنوان رئیس سازمان برنامه و بودجه منصوب شد.

سازمان برنامه و بودجه مسئولیت تنظیم لایحه بودجه سالانه و همچنین مدیریت درآمد و هزینه‌های دولت و تخصیص بودجه به وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مختلف را بر عهده دارد.

لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ دولت رئیسی به گفته نمایندگان مجلس شورای اسلامی با کسری بودجه ۴۵۰ هزار میلیارد تومانی مواجه شد و دولت برای جبران آن با چاپ پول بدون پشتوانه و افزایش نقدینگی و سپس طرح مولد سازی به معنای واگذاری بخش وسیعی از ساختمان‌ها، کارخانه‌ها و املاک دولتی است اقدام کرده است.

آنچه اما در نهایت به برکناری مسعود میرکاظمی منجر شد ناتوانی آشکار دولت در پرداخت حقوق و معوقات نزدیک به یک میلیون معلم است اسفند ماه است که بلافاصله به تجمع‌ها و اعتراضات معلمان منجر شد.

پیش از این اول آذر ۱۴۰۱، رستم قاسمی وزیر راه و شهر‌سازی از سمت خود کناره‌گیری کرد و هفدهم آذر در اثر بیماری درگذشت.

در دهم دی ماه ۱۴۰۱ نیز در پی افت بی‌سابقه ارزش پول ملی ایران، رئیس بانک مرکزی جمهوری اسلامی نیز تغییر کرد و محمدرضا فرزین جایگزین علی صالح‌آبادی شد.

با این حال بعد از آغاز ریاست محمدرضا فرزین بر بانک مرکزی نیز سقوط ارزش پول ملی تشدید شد و قیمت دلار از کانال ۳۹ هزار تومان به بالای ۶۰ هزار تومان رسید و با نوسانات بعدی در حال حاضر حدود ۵۱ هزار تومان است.

همچنین چهاردهم فروردین‌ ماه یوسف نوری پس از ناکامی در اجرای قانون رتبه‌بندی معلمان و ناتوانی در پرداخت حقوق معلمان از وزارت آموزش و پرورش کنار رفت.

برکناری و تغییرات در دولت تاکنون واکنش‌هایی نیز به دنبال داشته است و از جمله محسن مهرعلیزاده، استاندار پیشین اصفهان و کاندیدای سابق ریاست جمهوری، در توییتی خطاب به رئیسی نوشت: «حتی اگر شش بار همه اعضای دولت عوض شوند، اتفاق مثبتی خواهد افتاد. رشد تولید، مهار تورم و خارج شدن مردم از این وضعیت فلاکت بار، راه حل علمی و آکادمیک دارد که شما فاقد آن هستید.»

مهرعلیزاده در این توییت خطاب به ابراهیم رئیسی نوشت: «بیش از این بر زخم روح و روان مردم نیشتر نزنید، خودتان باید عوض شوید.»

در مقابل روزنامه کیهان که تحت نظر نماینده علی خامنه‌ای منتشر می‌شود از تغییرات در دولت رئیسی حمایت کرد و نوشت: «دولت در مسیر افزایش کارآمدی، نه از تغییر واهمه دارد و نه ملاحظاتی درباره جابه‌جایی چهره ها. از نخستین تغییر در دولت، یعنی استعفای وزیر سابق کار، تا جابه‌جایی وزیر کشاورزی و رئیس سازمان برنامه، منافع مردم، مسائل کشور و رفع چالش‌ها، بر سایر ملاحظات غالب است.»

این روزنامه همچنین رسانه‌ها و روزنامه‌ها در ایران را به خاطر استفاده از تیترهای چون «اعتراف پاستور به شکست در عمل به وعده‌ها»، «تردید درباره کارآمد شدن دولت رئیسی با تغییرات کابینه»، «دومینوی برکناری و استعفاها در دولت سیزدهم» برای برکناری وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان برنامه و بودجه، مورد حمله و اتهام قرار داد و نوشت که آنها در صدد «تخریب»رویکرد دولت رئیسی برای رسیدن به کارآمدی هستند.