مدیرکل موزه‌ها: استرداد تابلو مظفرالدین شاه در دستور کار قرار گرفت

تابلو مظفرالدین شاه قاجار اثر کمال‌الملک

مدیرکل موزه‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایران روز شنبه گفته است که مساله استرداد تابلو مظفرالدین شاه قاجار که «قاچاقی از کشور خارج شده» در دستور کار قرار گرفته است.

به گفته این مقام دولت ایران، تابلو چهره مظفرالدین شاه قاجار اثر کمال‌الملک، نقاش برجسته دوران قاجار، در فاصله سال ۱۳۱۷ تا ۱۳۶۱، در مجموعه کاخ گلستان بوده که بعد از آن از این کاخ خارج و بعدها از طریق قاچاق به خارج از کشور منتقل و به فروش رفته است.

بیشتر در این باره: بررسی اسناد قدیمی در کاخ گلستان در جست‌وجوی تابلوی گمشده مظفرالدین شاه

طی روزهای اخیر گزارش‌هایی در خصوص فروش این تابلو در حراج کریستیز لندن در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که واکنش شماری از مقام‌های دولتی را در پی داشته است.

مرتضی ادیب زاده، مدیرکل موزه‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، با اشاره به فروش این تابلو در حراج کریستیز لندن در سال ۲۰۰۰، نوشت: «طی روزهای اخیر بررسی جامعی بر روی دفاتر اموالی کاخ گلستان متعلق به سال‌های ۱۳۱۲، ۱۳۱۷ و ۱۳۶۱ صورت گرفت.»

مدیرکل موزها می‌گوید تا پیش از سال ۱۳۱۲ تابلوهای شاهان قاجار در اوایل دوره پهلوی اول از تالار آینه خارج شده و به بنای خوابگاه منتقل شده‌اند و در دفتر سال ۱۳۱۷ مجدداً این تابلو جزو اموال انتقالی از خوابگاه به کاخ گلستان ثبت شده است.

به گفته مرتضی ادیب زاده در دفاتر سال ۱۳۶۱ که مربوط به وزارت فرهنگ و هنر وقت است، هیچ‌ نشانی از نامچهره مظفرالدین شاه قاجار نیست.

مدیرکل موزها تاکید کرده است، قطعا تابلو متعلق به کاخ گلستان است و در فاصله سال‌های ۱۳۱۷ تا ۱۳۶۱، از مجموعه کاخ خارج و بعدها از طریق قاچاق به خارج از کشور منتقل و به فروش رفته است.

یک کاربر اخیرا در حساب کاربری خود در توییتر نوشته بود که این تابلو در سال ۱۳۷۸ از تالار برلیان کاخ گلستان خارج و در حراج «کریستیز لندن، در ۲۳ فروردین ماه ۱۳۷۹ (یازدهم آپریل سال ۲۰۰۰) به مبلغ ۴۴ هزار و ۶۵۰ پوند انگلیس فروش رفته است».

در حالی این موضوع در شبکه‌های اجتماعی مطرح شد که تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر مفقود شدن یا سرقت این اثر در اسناد سازمان میراث‌ فرهنگی منتشر نشده بود.

آفرین امامی، مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان، در این زمینه در واکنش به این گزارش گفته بود: «از زمانی که کاخ گلستان ابواب جمعی داشته و تحویل آثار به امین اموال آغاز شد، اثری از این تابلو در میان آثار لیست‌بندی شده ابواب جمعی کاخ گلستان نبوده است.»

به گفته وی، هیچ مدرکی دال بر آنکه این تابلو چه زمانی از دیوار پایین آمده، در دست نیست.

امامی افزود، مسئولان کاخ گلستان نیز در تلاش هستند که بررسی‌های لازم را درخصوص این اثر انجام دهند که آیا چنین تابلویی در اموال دوره پهلوی بوده یا خیر.

احمد دزواره‌ای، رئیس مجموعه کاخ گلستان در سال‌های اوایل انقلاب تا ۱۳۸۶، نیز خروج این تابلو از کاخ گلستان در سال ۷۸ را تکذیب کرده و گفته است که در تالار برلیان «تابلویی از مظفرالدین شاه نداشتیم. اصلا تابلوی ایرانی نداشتیم و تمام تابلوها خارجی هستند».

انتشار خبر مفقود شدن این تابلو، واکنش‌هایی را در فضای مجازی برانگیخته و کاربرانی نوشته‌اند بعد از بیش از دو دهه، مقام‌های رسمی متوجه فقدان این اثر ارزشمند شده و به دنبال یافتن آن هستند.

با استفاده از ایرنا و رادیو فردا