دولت ایران بودجه عمرانی کشور در سال ۹۷ را کاهش داده و برای تامین بودجه تصویب شده نیز از اسناد خزانه استفاده خواهد کرد. این اقدام نه تنها باعث توقف تعداد زیادی از پروژههای عمرانی خواهد شد، بلکه میتواند به ناامن شدن جادهها و افزایش تلفات جادهای منجر شود.
خیرالله خادمی معاون وزیر راه و شهرسازی ایران با بیان اینکه پروژهها باید اولویت بندی شوند، تأکید کردهاست «دولت در حال حاضر نقدینگی ریالی ندارد».
محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه ایران، نیز این موضوع را تاکید کرده و گفته است: روند تامین بودجه عمرانی کشور از محل اوراق خزانه است.
با توجه به گفته مسئولان ایرانی در حوزه راه، ۳۰ طرح ریلی در کشور فعال است. همچنین حدود ۹ پروژه آزاد راهی در سطح کشور در حال فعالیت است. اما برای افتتاح هر کدام از این پروژهها وعده چند ماه یا چند سال آینده داده شده است. بدون نقدینگی پیشبرد اهداف عمرانی امکانپذیر نیست.
عبدالکریم حسین زاده، عضو کمیسیون عمران مجلس ایران، در انتقاد به دولت و نامطلوب بودن شرایط پروژههای عمرانی با توجه به نحوه تامین بودجه در این بخش، به اقتصاد آنلاین گفته است «بهطور کلی به نظر نمیرسد که در سال جاری، درصد تخصیص اعتبارات عمرانی بیشتر از ۳۰ درصد باشد.»
حسینزاده واگذاری پروژههای عمرانی به بخش خصوصی و جلب مشارکت ایرانیان خارج از کشور و سرمایه گذاران خارجی را موضوعی دانسته که میتواند به اتمام پروژههای نیمهتمام و مهم کمک قابل توجهی کند. این نماینده مجلس در حالی حضور بخش خصوصی را در حل مشکلات پیش روی پروژههای عمرانی ایران راهگشا میداند که این بخش هم اکنون طلبِ سنگینی از دولت دارد.
پلیس راه ایران از شناسایی ۱۵۰۰ نقطه بحرانی حادثهخیز در جادههای کشور خبر داده و فرمانده این نهاد نیز میگوید «آمارهای ما نشان میدهد طی سه سال گذشته ۵۳۰۰ نفر در این نقاط به دلیل تصادفات جان خود را از دست دادهاند».
از چند سال پیش، در دوران ریاست جمهوری محمود احمدینژاد به این سو، تعداد زیادی از پیمانکاران در پروژههای عمرانی، به دلیل پرداخت نشدن بدهی شان از سوی وزارت راه و شهرسازی و دیگر نهادهای دولتی از ادامه کار در ایران منصرف شده و وارد پروژههای کشورهای دیگر به ویژه کشورهای همسایه همچون جمهوری آذربایجان و عراق شدهاند.
کاهش بودجه عمرانی کشور تنها باعث بحران و بیکاری در بخش پیمانکاری خصوصی نیست. بزرگترین مشکلی که ایجاد میکند عدم توسعه راهها، ساخت راههای جدید و نیز بازسازی و مراقبت از راههای موجود است؛ مسائلی که میتواند به تلفات جادهای در جریان سوانح دامن بزند.
پلیس راه ایران از شناسایی ۱۵۰۰ نقطه بحرانی حادثهخیز در جادههای کشور خبر داده و فرمانده این نهاد نیز میگوید «آمارهای ما نشان میدهد طی سه سال گذشته ۵۳۰۰ نفر در این نقاط به دلیل تصادفات جان خود را از دست دادهاند».
به اعتقاد کارشناسان رفع این نقاط بحرانی و ایمن سازی، با تبدیل این نقاط به راههای استاندارد نیازمند تعریف پروژههای عمرانی و صرف هزینه است. و با توجه به نبود نقدینگی و کاهش بودجه عمرانی در سال ۹۷، بهنظر نمیرسد بتوان به راحتی جلوی سوانح و تصادفات را گرفت.
جادههای جریانی ایران ۳۶ هزار کیلومترمربع هستند، در این بین ۱۷ هزار کیلومتر به صورت بزرگراه و ۲۴۰۰ کیلومتر به صورت آزادراه است. این راهها اما برای اتصال نقاط مختلف کشوری با مساحت بیش از یک میلیون و ۶۴۸ هزار کیلومتر مربع بسیار کم است.