حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، در مصاحبهای با شبکه فاکسنیوز که روز سهشنبه، دوم مهرماه، پخش شد با اشاره به این که دولت آمریکا از توافق اتمی خارج شده، بر «نیاز به اعتمادسازی» از طرف آمریکا تاکید کرد.
آقای روحانی به فاکسنیوز گفت که آمریکا باید ابتدا اعتمادسازی کرده و فشارها بر ایران را لغو کند. روحانی گفت یکی از عوامل کلیدی اعتمادسازی، لغو تحریمها است.
وی همچنین درباره سوالی پیرامون احتمال دیدار «تصادفی» میان وی و ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل گفت، اگر «اهداف بلندی برای منافع دو کشور» در میان باشد، «چه لزومی به دیدار تصادفی هست؟
وی گفت، دیدار با ترامپ باید برنامهریزی شده و مذاکرات بر اساس آن برنامهها تنظیم شود، البته لازمه آن نیز اعتمادسازی دوجانبه است.
مصاحبه آقای روحانی یک روز پیش از سخنرانی او در مجمع عمومی سازمان ملل پخش میشد، اما ساعاتی پس از آن که دونالد ترامپ، همتای آمریکایی او، سخنرانی خود را در صحن مجمع عمومی ایراد کرد.
رئیس جمهوری آمریکا روز سهشنبه، دوم مهر، در هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «کارنامه رژیم خودکامه ایران، مرگ و ترور است. رهبران ایران در تنور جنگ سوریه و یمن میدمند.»
دونالد ترامپ افزود: «حکومت ایران در حال چپاول ثروت این کشور در مسیر رسیدن به سلاح هستهای است. ما هرگز اجازه نمیدهیم این اتفاق رخ دهد و به همین خاطر من از برجام خارج شدم.»
به گزارش خبرگزاری رویترز، در همین روز، نخست وزیر ژاپن نیز با اظهار نگرانی از وضع پرتنش خاورمیانه، از ایران خواست که بر اساس «خرد نشات گرفته از تاریخ غنی خود» رفتار کند.
شینزو آبه طی سخنرانی در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل حمله به تاسیسات نفتی عربستان را «جنایتی به غایت حقارتآمیز» نامید که نظم اقتصادی جهانی را گروگان گرفته است.
آقای آبه اشاره نکرد که به نظر ژاپن کدام کشور پشت این حملات بود، اما آمریکا، عربستان، فرانسه، بریتانیا و آلمان همگی ایران را متهم کردهاند.
آقای آبه گفت که کماکان خود را ملزم میداند از ایران بخواهد بر اساس خرد نشات گرفته از تاریخ غنی خود اقدام کند و نگرانیهایش از وضعیت خاورمیانه را (با مقامات ایران) در میان گذاشته است.
نخست وزیر ژاپن روز سهشنبه همچنین با حسن روحانی رئیس جمهوری ایران دیدار کرد.
اما حسن روحانی، در گفتوگو با شبکه آمریکایی فاکسنیوز، در پاسخ به پرسشی پیرامون اتفاق نظر کشورهای عمده اروپایی با آمریکا بر سر دست داشتن ایران در حمله به عربستان، لزوم مذاکرات بر سر برنامه هستهای، موشکی و نقش ایران در منطقه، تنها گفت که بیش از دو سال بر سر برجام مذاکرات پیچیده و سختی انجام شده و اگر آمریکا مایل به مذاکره با ایران است، باید خود زمینه آن را فراهم کند.
رهبران فرانسه و آلمان و بریتانیا روز دوشنبه در بیانیه مشترکی اعلام کردند که ایران مسئول حمله به تاسیسات نفتی عربستان سعودی است و از ایران خواستند «مذاکرات درازمدت برای برنامه اتمی و امنیت منطقه از جمله برنامه موشکی خود را بپذیرد».
وزارت خارجه ایران در واکنش به این بیانیه در توییتر خود نوشت: «فلج بودن سه کشور اروپایی در عمل به تعهدات خود بدون اجازه ایالات متحده، از ماه مه ۲۰۱۸ عیان بوده است. راه حل این نقیصه، عزم خود را جزم کردن برای شکل دادن مسیری مستقل است؛ و نه تکرار طوطیوار ادعاها و درخواستهای ایالات متحده که با برجام همخوانی ندارد.»
روز گذشته همچنین جمعی از رهبران جهان از روحانی خواستند با دونالد ترامپ همتای آمریکایی خود دیدار کند.
امانوئل مکرون همکار فرانسوی روحانی در ماههای اخیر تلاش کرده است که روسای جمهوری ایران و آمریکا در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل با هم ملاقات کنند.
او همچنین طرحی با محوریت اعطای یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری برای فروش نفت ایران و بازگشت ایران به اجرای کامل برجام را در دستور کار دارد.
به گفته آقای روحانی، آمریکا بدون هیچ توجیهی برجام را ترک کرد و تحریمهای این کشور دشمنی با مردم ایران است و «حتی برای تهیه دارو» نیز برای ایران مشکل ایجاد کرده است.
وی همچنین با اشاره به سخنان ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل درباره اتهامات تروریستی که علیه ایران ایراد کرد، گفت که از این اظهارات تعجب کرده است و خود آمریکا کشوری است که تروریسم را به منطقه خاورمیانه آورده است.