بررسی‌های رادیوفردا نشان می‌دهد بودجۀ «دفتر شهردار تهران» در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال‌های گذشته دو برابر افزایش یافته است؛ بخش عمدۀ این بودجه به‌عنوان کمک مالی در اختیار برنامه‌های حکومت ایران مانند «اجرای طرح جهادی شهید همدانی» و «برنامه‌های معنوی بسیج» قرار می‌گیرد و مبالغی نیز در میان نهادهای بانفوذ مذهبی و تبلیغاتی جمهوری اسلامی مانند «بنیاد ملی عفاف و حجاب» و «آستان قدس» توزیع می‌شود.
دقیقاً مشخص نیست این مبالغ صرف چه اموری می‌شود و توجیه دفتر شهردار تهران برای توزیع بودجه میان این گروه‌ها و مؤسسات چیست. برای نمونه، در ردیف‌های این بودجه، بیشترین مبلغ (۱۵۰ میلیارد تومان) برای «کمک به» اجرای برنامۀ دولتی موسوم به «طرح جهادی شهید همدانی» اختصاص یافته است.
این در حالی است که جز نام این طرح که به یاد یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انتخاب شده، دربارۀ جزئیات اجرای آن اطلاعات چندانی در دسترس نیست؛ حسین همدانی در دوران سرکوب جنبش اعتراضی سال ۱۳۸۸ و روز عاشورای آن سال، فرماندهی سپاه «محمد رسول‌الله تهران» را بر عهده داشت. او ۱۶ مهر ۱۳۹۴ در حلب سوریه کشته شد.
مورد دیگر، مؤسسۀ موسوم به «بنیاد دِعبل خزاعی» است که که کمکی به‌ظاهر ناچیز (سه میلیارد تومان) دریافت می‌کند. این نهاد با دستور رهبر جمهوری اسلامی در سال ۱۳۸۴ با هدف حمایت مالی از «مداحان و فعالان هیئت‌های مذهبی شیعه» تأسیس شد و زیر نظر سازمان تبلیغات اسلامی اداره می‌شود.
بر اساس بودجۀ مصوب شهرداری تهران در سال جاری، حدود چهار هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان از منابع شهرداری تهران به «حوزۀ دفتر شهردار» اختصاص یافته است.
اگر بودجۀ دفتر شهردار تهران را با بودجۀ کل کشور مقایسه کنیم، خواهیم دید که بودجۀ «حوزۀ دفتر شهردار تهران» در سال ۱۴۰۳ از بودجۀ بسیاری از نهادهای دولتی از جمله ادارۀ «نهاد ریاست‌جمهوری» و «وزارت کشور» هم بیشتر است.
تحقیقات گروه داده‌کاوی رادیوفردا نشان می‌دهد، در سال ۱۴۰۲، کل بودجۀ حوزه دفتر شهردار تهران حدود نصف این مبلغ یعنی کمتر از دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان بود؛ به عبارتی طی یک سال بودجۀ دفتر شهردار دو برابر شده است.
این در حالی است که نرخ تورم رسمی در کشور، بنا بر گزارش مرکز آمار، ۴۱ درصد و بنا بر محاسبات بانک مرکزی، ۵۲ درصد بوده است.
سهم‌بگیران عمده
از مجموع ۴۸۰۰ میلیارد تومان بودجۀ «حوزه دفتر شهردار» در سال جاری، بیش از ۷۶۰ میلیارد تومان سهم کمک‌هایی است که شهردار به نهادهای مذهبی، تبلیغاتی، سیاسی، اجتماعی، ورزشی می‌کند که از این میان بیشترین سهم به نهادها و گروه‌های مذهبی و تبلیغاتی اختصاص دارد.
این مبلغ (۷۶۰ میلیارد تومان) حدود نیم درصد کل بودجۀ سال ۱۴۰۳ شهرداری تهران، شامل بودجۀ همه مناطق، معاونت‌ها و ستاد شهرداری است.
از میان دیگر گروه‌ها و نهادهای دریافت‌کنندۀ این‌گونه کمک‌ها می‌توان به «بنیاد ملی عفاف و حجاب»، «تشکل‌های قرآنی»، «برنامه‌های فرهنگی و معنوی بسیج»، «هیئت‌ها و مواکب دانشجویی» و نام‌های کمتر شنیده‌شده‌ای مانند «مجموعۀ حیدر کرار» و «مجموعه فرهنگی بقعه بی‌بی زبیده» اشاره کرد.
برخی دیگر از ارگان‌های دولتی، نظامی و یا ورزشی از جمله «فرمانداری تهران»، «پلیس آگاهی»، «بنیاد شهید» و «کمیته المپیک» و یا سایر نهادهای زیر نظر علی خامنه‌ای مانند «آستان قدس» نیز از کمک‌های موردی و به‌ظاهر ناچیز دفتر شهردار بی‌نصیب نیستند.
دربارۀ برخی از این نهادها و گروه‌های کمتر شناخته‌شده، اطلاعاتی هرچند مبهم و ناکافی موجود است مانند «بنیاد دعبل» که پیشتر به آن اشاره شد و یا «طرح همدانی» که از فعالیت‌های آن، جز معدود خبرهای منتشر شده در خبرگزاری‌های ایران، جزئیات دقیق‌تری در دسترس نیست.
در این سال‌ها طرح‌های دولتی و نظامی مشابه بسیاری توسط مقام‌های ایران معرفی شده که از منابع عمومی از جمله بودجۀ کل کشور پول دریافت کرده‌اند، در حالی‌که اطلاعات چندانی دربارۀ آن‌ها در دسترس نیست. مسئولان جمهوری اسلامی هدف اغلب این طرح‌ها را «محرومیت‌زدایی» و بهبود «آسیب‌های اجتماعی» عنوان می‌کنند.
رادیوفردا پیشتر در گزارشی تحقیقی با عنوان «سهم بودجه‌بگیران نظامی ایران در سال ۱۴۰۳»، بودجۀ سپاه پاسداران را به تفکیک در قالب اینفوگرافی ارائه کرده است که نام برخی از طرح‌های مبهم مشابه مانند «شهید چمران»، «نسیم رحمت» و «شهید حاج رضوان» در آن به‌چشم می‌خورد.
در جدول زیر، شرح ۶۲ ردیف بودجۀ کمک‌های دفتر شهردار تهران به اشخاص حقیقی و حقوقی در دسترس است.
منابع:
۱- کتاب قانون بودجۀ شهرداری تهران در سال ۱۴۰۳- پیوست تفصیلی صفحات ۲۰۱ تا ۲۰۳
۲- کتاب قانون بودجۀ شهرداری تهران در سال ۱۴۰۳- صفحۀ ۴۹
۳- کتاب قانون بودجۀ شهرداری تهران در سال ۱۴۰۲- صفحۀ ۱۱۳
۴- بودجۀ کشور در سال ۱۴۰۳- ردیف بودجه‌های شمارۀ ۱۰۱۰۰۰ و ۱۰۵۰۰۰ در جدول شماره هفت