بر اساس نظرسنجی «یک موسسه وابسته به حوزه علمیه» که امسال انجام شده، ۵۲ درصد از زنانی که حجاب اجباری را رعایت نمیکنند، گفتهاند که بعد از اعتراضهای سراسری سال گذشته از تن دادن به پوشش دلخواه حکومت سر باز زدهاند و در مجموع، بیش از ۶۰ درصد جامعه مخالف ورود حکومت به مقوله حجاب هستند.
در جریان نشستی که روز دهم تیر با حضور مقامها و چهرههای دانشگاهی نزدیک به جمهوری اسلامی برگزار شد، ابراهیم حاجیانی، جامعهشناس و مدیر پیشین مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران این آمار را بدون ذکر منبع اعلام کرد.
او افزود مسئولان سه قوه جمهوری اسلامی بعد از اعتراضهای ۱۴۰۱ و با استناد به آمار این نظرسنجی منتسب به حوزه علمیه، تصمیم به تدوین لایحه حجاب گرفتند، اما به گفته این جامعهشناس، سیاست جدید حتی با تصویب این قانون به اهدافش نمیرسد و تأثیری بر «رفتار زنان ایرانی» نخواهد داشت.
در نشست روز شنبه که با عنوان «سیاستگذاری حجاب و پوشش در ایران امروز: چالشها و راهبردها» در فرهنگستان علوم برگزار شد و خبرگزاری ایرنا گزارش آن را منتشر کرده است، حاجیانی تصریح کرد: «همین الان ۶۲ درصد جامعه ایران موافق دخالت حاکمیت در حجاب نیستند و حتی ۶۰ درصد افراد محجبه معتقدند حاکمیت نباید دخالت کند و میتوان نتیجه گرفت که جامعه به این قانون تمکین نمیکند.»
لیلا فلاحتی دیگر جامعهشناس حاضر در این نشست از این که حکومت در ایران «توصیه به زندگی حداقلی معیشتی میکند، اما از مردم میخواهد در موضوع حجاب حداکثری عمل کنند» سیاستهای چهل ساله جمهوری اسلامی در حوزه حجاب را مورد نقد قرار داد.
او با اشاره به این که شهریور سال ۹۸ وظایف اجرایی ۲۵ دستگاه درباره حجاب اجباری مشخص و در قالب ۳۰۴ بند و مصوبه ابلاغ شده بود، گفت: «اکنون هیچ گزارشی درباره اثربخشی این مصوبات وجود ندارد.»
بیشتر در این باره: خامنهای مدعی شد رفع حجاب اجباری و مبارزه با حجاب «حرام شرعی و سیاسی» استاین جامعهشناس با اشاره به لایحه «حجاب» که اخیراً به مجلس ارائه شده است، از «مشغول کردن سیستم امنیتی کشور به حجاب» انتقاد کرده و گفته سیاستگذاران فرهنگی اولویتها را «تحت فشار» تغییر دادهاند.
حسن بنیانیان، رئیس پیشین حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، هم در این نشست آمار دیگری ارائه داد و گفت دانشآموزان دختری که در نظام آموزش پرورش جمهوری اسلامی تربیت شدهاند، «تنها ۱۵ درصدشان حجاب را حکم خدا میدانند» و از سوی دیگر «تنها ۱۹.۲ درصد مردان با بیحجابی همسرانشان مخالف بودند».
او که اکنون در شورای عالی انقلاب فرهنگی سمت دارد، اذعان کرد که بر اثر سیاستهای جمهوری اسلامی «بدحجابی نماد عدم موفقیت کل نظام شده» و با بیان این که مخالفت با حجاب اجباری را «خیلی بزرگ کردهایم» خواستار تعدیل این ذهنیت شده است.
اظهارات این مقامهای حکومتی و چهرههای دانشگاهی در حالی منتشر شده که در ماههای اخیر مسئولان بلندپایه حکومت ضمن تأکید بر برخورد با معترضان به حجاب اجباری اذعان کردهاند برای تداوم تحمیل حجاب اجباری در ایران مشکلاتی وجود دارد.
فروردین امسال رئیس قوه قضائیه، حجاب اجباری را «مسئله فرهنگی» خواند و گفت: «اگر مسائل فرهنگی را صرفاً با بگیر و ببند حل کنیم، هزینهها بالا میرود و شاهد اثربخشی مطلوب نخواهیم بود.»
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، سال گذشته و در جریان اعتراضها گفته بود باید به جای «بدحجاب گفت ضعیفالحجاب، [کسی که] حجابش ضعیف است.»
بیشتر در این باره: دورخیز جمهوری اسلامی برای «رصد سبک زندگی» مردم ایران در برنامۀ هفتم توسعهاما موضع مسئولان حکومت ایران در سال ۱۴۰۲ با ادامه مقاومت زنان در برابر حجاب اجباری تغییر کرد.
علی خامنهای فروردین امسال تأکید کرد که «حجاب محدودیت شرعی و قانونی» بوده و به ادعای او، «کشف حجاب، حرام شرعی و سیاسی است».
امسال دهها گزارش در رسانهها و شبکههای اجتماعی درباره پلمب مغازهها، کافهها، مراکز خرید و اماکن گردشگری به دلیل حضور زنان بدون حجاب اجباری منتشر شده و حتی ممنوعیت ورود این زنان به مترو و اتوبوس و ممنوعیت بهرهمندی از خدمات عمومی به گواه ویدئوهایی در شبکههای اجتماعی اعمال شده است.
مجموعه این تحولات باعث شد تا قوه قضائیه با تدوین لایحه «حمایت از فرهنگ حجاب و عفاف» مجازاتهایی را برای مخالفان حجاب اجباری در نظر بگیرد. اما بعد از انتشار متن این لایحه، افراد و گروههای متعدد حامی حکومت، از جمله تعدادی از امامان جمعه، به شدت با آن مخالفت کردند و این لایحه را زمینهساز گسترش «بیحجابی» دانستند.
بهرغم این مخالفتها، یک فوریت این لایحه در صحن علنی مجلس تصویب شد و رئیس مجلس روز پنجم تیر گفت که مجلس در «کمترین زمان ممکن» این لایحه را پیگیری خواهد کرد.
هر چند که برخی نمایندگان مجلس گفتهاند تصویب نهایی لایحه حجاب به دلیل تعداد زیاد طرحهای یک فوریتی در نوبت، به عمر این دوره از مجلس نمیرسد.