اظهارات تازه معاون ظریف در مورد «آمادگی برای تحویل» جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی

سنگ بنای یادبود قربانیان هواپیمای در فرودگاه کی‌یف؛ پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین، صبح روز ۱۸ دی ۱۳۹۸ با شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران سرنگون شد و ۱۷۶ سرنشین آن کشته شدند.

یکی از معاونان وزیر خارجه جمهوری اسلامی می‌گوید تهران «ممکن است جعبه‌های سیاه هواپیمای» سرنگون‌شده در شلیک پدافند هوایی سپاه را در اختیار شرکت‌هایی قرار داد که توانایی رمزگشایی از آن را داشته باشند.

اظهارات تازه محسن بهاروند، معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه ایران، در حالی‌ست که فشارها بر تهران برای تحویل جعبه‌های سیاه هواپیما ادامه دارد، اما با گذشت ماه‌ها از شلیک به این هواپیما، اقدام عملی صورت نگرفته است.

آقای بهاروند ۱۷ خرداد ماه به رادیو تلویزیونی دولتی ایران گفته «با اوکراین به عنوان کشوری که هواپیما متعلق به ایرلاین آن کشور است، در حال مذاکرات دوجانبه‌ای هستیم».

او ادامه داده که تهران «آماده» مذاکره «با کشورهای دیگر از جمله کانادا و بقیه کشورها» در این مورد است.

بیشتر در این باره: فشار کانادا برای تحویل گرفتن جعبه سیاه از ایران؛ «احتمال تحویل آن به فرانسه»

معاون وزیر خارجه ایران تاکید کرده است که ایران توانایی خوانش جعبه‌ها را ندارد. او البته هیچ تاریخ دقیقی از ارسال یا تحویل جعبه‌های سیاه ارائه نکرده اما مدعی شده مقام‌های تهران می‌خواهند «هر چه سریع‌تر و در کمترین زمان تحقیقات به پایان برسد».

بهاروند اظهار کرده که «مذاکرات» با دیگر کشورها بر دو محور است یکی تحویل جعبه‌های سیاه و رمزگشایی‌ست و دیگری، آن‌طور که این مقام جمهوری اسلامی توصیف کرده: «اطمینان در این مورد که سوءاستفاده‌هایی از این جعبه‌های سیاه انجام نخواهد شد».

بهاروند بدون ارائه جزئیات مشخصی می‌گوید «ما تجربیات بدی داریم قبلا اطلاعاتی را در اختیار برخی از کشورها قرار دادیم و آنها اطلاعات را تغییر داده و در معرض افکار عمومی قرار دادند».

پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین، صبح روز ۱۸ دی ۱۳۹۸ با شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران سرنگون شد و ۱۷۶ سرنشین آن کشته شدند.

مقام‌های جمهوری اسلامی پس از چند روز کتمان و یا رد گزارش‌ها در مورد شلیک به هواپیما، و نیز در حالی‌که فشارهای بین‌المللی رو به افزایش بود، پذیرفتند که این هواپیما هدف قرار گرفته است.

اعتراضات داخلی به سرنگونی هواپیما و کتمان آن اما با برخوردهای امنیتی و قضائی روبه‌رو شد و شماری از معترضان نیز به زندان محکوم شدند.

شلیک به هواپیمای اوکراینی در جریان حمله موشکی سپاه پاسداران به دو مقر مورد استفاده آمریکا در عراق، در واکنش به کشته‌شدن قاسم سلیمانی در فرودگاه بغداد به‌دستور رئیس‌جمهوری آمریکا، صورت گرفت.

بیشتر در این باره: معاون وزیر خارجه اوکراین: اصرار داریم مسئولان سرنگونی هواپیمای پرواز ۷۵۲ مجازات شوند

ایران تا کنون از تحویل جعبه‌های سیاه که می‌گوید قادر به خوانش آن‌ها نیست خودداری کرده است. تهران ابتدا اصرار داشت بوئینگ، شرکت آمریکایی سازنده هواپیما، یا کشور دیگری تجهیزات فنی در اختیار ایران بگذارد تا خودش جعبه سیاه را رمزگشایی کند.

با وجود اظهارات تازه معاون وزارت خارجه جمهوری اسلامی، تهران پیش‌تر نیز گفته بود آماده تحویل جعبه سیاه به اوکراین یا کشوری ثالث است.

مارک گارنو، وزیر ترابری کانادا، یکشنبه ۱۱ خرداد اعلام کرده بود کشورش به به فشارها بر جمهوری اسلامی ادامه می‌دهد. یک هفته پیش از او نیز معاون وزیر خارجه اوکراین در گفت‌وگویی با آنا رایسکایا، خبرنگان رادیو فردا، گفته بود «ما بر مجازات افراد مسئول در این پرونده اصرار داریم».

محسن بهاروند، معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه ایران، به خبرگزاری فارس گفته «به تازگی نشانه‌هایی داریم که احتمالا همکاران اوکراینی آماده هستند [وارد مذاکرات شوند]، و ما هر لحظه که آنها بخواهند این آمادگی را خواهیم داشت».

این در حالی‌ست که کی‌یف تا کنون بارها هشدار داده در صورت امتناع ایران از همکاری، به نهادهای بین‌المللی شکایت خواهد کرد.

خانواده قربانیان هواپیمای اوکراینی نیز با تشکیل «انجمن خانواده‌های پی‌اس ۷۵۲» بر «دادخواهی این جنایت» تاکید کرده و خواستار مجازات تمامی افراد مسئول در این پرونده شده‌اند.

۱۴۶ شهروند ایرانی، ۶۱ شهروند کانادایی که عمدتاً تابعیت دوگانه داشتند، ۱۱ شهروند اوکراینی و نیز شماری اتباع دیگر کشورها در جریان شلیک پدافند سپاه به پرواز شماره ۷۵۲ کشته شدند.