مرکز پژوهشهای مجلس طی گزارشی می‌گوید به این دلیل نرخ بیکاری در سال گذشته کاهش یافته که اصولاً ۲۷ درصد، یعنی تقریبا یک سوم از افراد، به دلیل دلسردی از یافتن شغل از بازار کار خارج شده‌اند.
در معادلات محاسبه نرخ بیکاری افراد بیکارِ «در حال جستجوی کار» لحاظ می‌شود و افرادی که در جستجوی کار نیستند لحاظ نمی‌شود.
مرکز پژوهشهای مجلس طی گزارشی که در سایت رسمی خود منتشر کرده، می‌گوید بررسی وضعیت بازار کار ایران در زمستان ۱۳۹۸ نشان می‌دهد نرخ بیکاری کاهش ۱.۷ درصدی نسبت به زمستان ۱۳۹۷ داشته است: «با این حال از جمعیت سه میلیون و ۲۷۰ هزار نفری بیکاران در زمستان ۱۳۹۷، تنها ۳۵.۱ درصد موفق به یافتن شغل شده‌اند و مابقی یا همچنان بیکار مانده‌اند (۳۶٫۸ درصد) یا عمدتاً به دلیل دلسرد شدن از یافتن شغل از بازار کار خارج شده‌اند (۲۷.۹درصد)».
نتایج محاسبات نشان می‌دهد در صورتی که این افراد دلسردشده همچنان در بازار کار باقی می‌ماندند (جستجوی کار را ادامه می‌دادند) نرخ بیکاری در زمستان ۱۳۹۸ به جای ۱۰.۶ درصد اعلام شده توسط مرکز آمار ایران به ۱۳.۶ درصد می‌رسید.
این گزارش می‌گوید همچنین در زمستان حدود دو میلیون و ۹۹۳ هزار نفر از جمعیت شاغل به جمعیت غیرفعال اضافه شده‌اند: «در صورتی که این افراد را نیز با یک تعریف موسع، بیکار لحاظ کنیم، نرخ بیکاری بسیار افزایش خواهد یافت».
ارزیابی صندوق بین‌المللی پول نیز نشان می‌دهد نرخ بیکاری ایران در سال گذشته ۱۳.۶ درصد بوده و امسال به ۱۶.۳ درصد خواهد رسید.
مرکز پژوهشهای مجلس می‌گوید رشد تعداد شاغلان کاهش چشمگیری نسبت به سال‌های قبل داشته است، به طوری که در فصل زمستان پارسال تنها حدود ۵۲ هزار نفر به جمعیت شاغل اضافه شده است و این افزایش اشتغال در بخش خدمات و آن هم در مناطق شهری رخ داده و سایر بخش‌ها با کاهش تعداد شاغلان روبه‌رو بوده است.
بر اساس این گزارش همچنین ۲ میلیون و ۴۳۸ هزار نفر در زمستان پارسال اشتغال ناقص داشته‌اند.
افراد دارای اشتغال ناقص تمام شاغلانی را شامل می‌شود که در هفته مرجع، حاضر در سرکار یا غایب موقت از محل کار بوده و به دلیل اقتصادی نظیر رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت کار بیشتر، قرار داشتن در فصل غیرکاری و غیره کمتر از ۴۴ ساعت در هفته کار کرده و از طرفی خواهان و آماده برای انجام کار اضافی بوده‌اند.
مرکز پژوهشهای مجلس می‌گوید از آنجا که پرسشنامه‌های طرح نیروی کار مرکز آمار ایران در ماه میانی هر فصل تکمیل می‌شود، از این رو، تحلیل‌های بیان شده بر اساس آمارهای قبل از شیوع ویروس کروناست و برای داشتن برآوردی دقیق از میزان اثرپذیری بازار کار کشور از شیوع ویروس کرونا باید تا انتشار نتایج طرح نیروی کار فصل بهار منتظر ماند.
این گزارش می‌افزاید مشاغل غیررسمی بیش از مشاغل رسمی در معرض آسیب ناشی از شوک کرونا هستند: «این در حالی است که ۶۰ درصد اشتغال کشور را مشاغل غیررسمی تشکیل می‌دهند و حتی سهم اشتغال غیررسمی در بسیاری از استان‌های کشور بالای ۷۰ درصد است».