خبرگزاری رویترز میگوید، آژانس بین المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه ۲۴ دی ماه تایید کرد که جمهوری اسلامی فعالیت تحقیق و توسعه برای تولید اورانیوم فلزی به عنوان سوخت راکتور تحقیقاتی تهران را آغاز کرده است.
طبق این گزارش، آژانس بین المللی انرژی در بیانیهای گفته است، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس امروز کشورهای عضو آژانس را در خصوص تحولات تازه مربوط به برنامه ایران برای انجام فعالیتهای توسعه و تحقیق روی تولید فلز اورانیوم به عنوان بخشی از اقدامات اعلام شده خود در راستای بهبود سوخت مورد نیاز راکتور تحقیقاتی تهران، مطلع کرد.
رآکتور تحقیقاتی تهران ۵۴ سال پیش توسط آمریکا ساخته شد و هم اکنون از سوخت اورانیوم با غلظت ۲۰ درصدی استفاده میکند.
در این گزارش محرمانه آژانس بین المللی انرژی اتمی، که نسخهای از آن در اختیار رویترز است، همچنین تصریح شده است که ایران در صدد است که اورانیوم فلزی را با استفاده از اورانیوم طبیعی تولید کند، سپس آن را به سوخت ۲۰ درصدی مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران تبدیل کند.
این گزارش همچنین تاکید کرده است، ایران روز چهارشنبه به آژانس اطلاع داده است که هیچ محدودیتی در فعالیتهای تحقیق و توسعه برای خود قائل نیست و «اصلاح و نصب تجهیزات مربوطه برای فعالیتهای تحقیق و توسعه» را در کارخانه تولید صفحه سوخت در تاسیسات هستهای اصفهان آغاز کرده است.
بیشتر در این باره: وال استریت جورنال: ایران برای تولید ماده حساس «اورانیوم فلزی» آماده میشودپیش از این روزنامه وال استریت جورنال نوشته بود ایران به آژانس بینالمللی انرژی اطلاع داده است که طی فرآیند تولید «اورانیوم فلزی» را در تاسیسات هستهای اصفهان آغاز خواهد کرد.
بر اساس برجام، تولید اورانیوم فلزی که در ساخت بمب اتمی نیز کاربرد دارد، برای ایران ممنوع شده است.
وال استریت جورنال از قول کارشناسان مینویسد ایران تاکنون تجربه تولید اورانیوم فلزی نداشته است اما به آژانس هشدار داده اگر تحریمها برداشته نشود طی چهار تا پنج ماه آینده ساخت تاسیسات تولید این ماده حساس را در سایت اصفهان آغاز خواهد کرد.
ایران در ژانویه سال ۲۰۱۹ نیز اعلام کرده بود که قصد راهاندازی تاسیساتی برای تولید این ماده را دارد اما تحت فشار آژانس در پاییز همان سال از این اقدام خودداری کرد.
کاظم غریب آبادی، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز روز چهارشنبه گفت که تهران برنامه خود را از دو سال قبل به اطلاع آژانس رسانده بود.
به گزارش ایرنا٬ کاظم غریب آبادی اضافه کرده است: تمامی این مراحل به اطلاع آژانس رسیده و میرسد و بازرسان آژانس نیز سه روز قبل، از کارخانه تولید صفحه سوخت بازدید کردند.
دولت دونالد ترامپ اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و تحریمهای شدیدی علیه ایران وضع کرد. تهران یکسال بعد، در واکنش به اقدام آمریکا، به صورت تدریجی از تعهدات خود در برجام عدول کرد و مجلس شورای اسلامی ۱۲ آذر امسال با تصویب طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها»، راه را برای فشار بیشتر بر غرب و کاهش تعهدات باقیمانده ایران باز کرد. یکی از «اقدامات راهبردی برای لغو تحریمها»، آغاز تولید «اورانیوم فلزی» است.
ایران اخیرا اعلام کرد تولید اورانیوم ۲۰ درصدی را از سر گرفته و سانتریفیوژهای پیشرفته نصب کرده است. همچنین ذخایر اورانیوم ۳.۵ درصدی ایران به بیش از ۱۰ برابر حد مجاز، طبق برجام افزایش یافته است.