سرنگونی یک پهپاد آمریکایی توسط سپاه پاسداران در روز پنجشنبه ۳۰ خرداد واکنشهای مختلفی را در داخل و خارج از ایران به همراه داشته است.
دولت و مقامهای نظامی آمریکا با تشریح مختصات این پهپاد گفتهاند که این پرنده نظامی هنگام پرواز در محدوده هوایی بینالمللی هدف قرار گرفته اما سپاه پاسداران مدعی شده است که آن را بر فراز «محدوده سرزمینی» ایران سرنگون کرده است.
ظریف: به سازمان ملل شکایت میکنیم
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران گفته است پهپاد آمریکایی سرنگونشده در آسمان ایران بوده و «آمریکا در مورد آبهای سرزمینی دروغ میگوید».
فرماندهی مرکزی آمریکا، سنتکام، حمله ایران به این پهپاد را «بدون دلیل» خوانده ولی وزیر امورخارجه ایران با «دفاعی» خواندن این حمله، در صفحه توئیترش آمریکا را متهم به «تجاوز» کرده و گفته است این اقدام را به سازمان ملل ارجاع میدهد.
علاوه بر ظریف، «کیوان خسروی» سخنگوی شورای عالی امنیت ملی ایران هم در موضعگیری مشابهای گفت است آماده «واکنش قاطع» هستیم و «آمریکا هیچ توجیهی برای واکنش نظامی» به این رویداد ندارد.
او نیز آمریکا را متهم به «تجاوز» به حریم هوایی ایران کرده و گفته است ایران به سازمان ملل شکایت خواهد برد.
بامداد روز پنجشنبه یک فروند پهپاد آمریکایی «گلوبال هاوک» هدف سامانه پدافندی سپاه پاسداران قرار گرفت. بر اساس بیانیه سپاه پاسداران، این پهپاد پس از پرواز از جنوب خلیج فارس، «بر خلاف قوانین هوانوردی کلیه تجهیزات مربوط به معرفی خود را خاموش نموده و در نهایت پنهانکاری، از تنگه هرمز به سمت چابهار ادامه مسیر میدهد» و نهایتاً «درون فضای سرزمینی ایران» هدف قرار گرفته و ساقط شده است.
وزارت امورخارجه ایران نیز پیشتر اعلام کرده بود که پرواز این پهپاد، «غیرقانونی و تجاوزکارانه» و «نقض حریم» آسمان ایران بوده است.
در واکنشی دیگر، حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران پینشهاد داده بود که دولت ایران «با قید فوریت» و به صورت رسمی از آمریکا در سازمان ملل شکایت کند.
پوتین: امیدوارم درگیری رخ ندهد
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، نیز با اشاره به اینکه درگیری نظامی بین ایران و آمریکا «دستکم برای منطقه خاورمیانه یک فاجعه خواهد بود» ابراز امیدواری کرد که «موضوع به آنجا ختم نشود».
به گزارش خبرگزاری اینترفکس، رئیسجمهوری روسیه در برنامه پرسش و پاسخ با شهروندان، در توضیح دیدگاهش گفت: چنین چیزی «به موجی از خشونتها و احتمالا افزایش شمار پناهجویان از منطقه منجر خواهد شد».
ولادیمیر پوتین همچنین با اشاره به اینکه «ایران کشوری شیعه است» گفت: «ایرانیان حتی در جهان اسلام به این مشهورند که برای دفاع از کشورشان میتوانند شدت عمل در پیش بگیرند».
دبیرکل سازمان ملل و موگرینی: طرفین خویشتنداری کنند
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز با ابراز نگرانی از وضعیت موجود، از طرفین خواسته است که حداکثر تلاش خود را برای کاهش تنشها به کار گیرند.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در یک موضعگیری مشابه خواستار مسئولیتپذیری طرفین برای کاهش تخاصم موجود شده است.
او گفته دو روز پیش در واشینگتن با مایک پمپئو، وزیر امورخارجه آمریکا دیدار و درباره پرهیز از افزایش تنشها، دغدغههای مشترکی داشتهاند.
جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، نیز که در واشینگتن به دیدار ترامپ رفته است، از تشدید تنشها به شدت ابراز نگرانی کرد.
او تاکید کرد که باید با همراهی جامعه جهانی، راهحلی برای خروج از بحران موجود یافت.
تماس تلفنی وزیران خارجه روسیه و فرانسه
خبرگزاری اینترفکس گزارش داده که سرگئی لاوروف و ژانایو لو دریان، وزیران خارجه روسیه و فرانسه، روز پنجشنبه با یکدیگر تلفنی گفتوگو کردند.
بنابر همین گزارش، وزیران خارجه دو کشور درباره موضوعاتی مختلف از جمله ایران گفتوگو کردند.
به گزارش اینترفکس، جزئیات بیشتری از این مکالمه «که به درخواست فرانسه انجام شد» منتشر نشده است.
نتانیاهو: همه از آمریکا حمایت کنند
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل هم در واکنش به سرنگون شدن پهپاد آمریکایی، در توئیتی نوشت که ایران در ۲۴ ساعت گذشته، «اعمال خشونت آمیز» علیه آمریکا و جامعه جهانی را تشدید کرده و ملتهای خواهان صلح و امنیت باید از تلاشهای آمریکا علیه ایران حمایت کنند.
سفر بولتون به اسرائیل
همزمان کاخ سفید روز پنجشنبه اعلام کرد که جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیسجمهوری آمریکا، روزهای شنبه و یکشنبه به اسرائیل سفر خواهد کرد تا با «مقامهای ارشد اسرائیل و روسیه» دیدار کند.
کاخ سفید هدف از این سفر را «گفتوگو درباره امنیت منطقه» ذکر کرده و گفته است که آقای بولتون با نخست وزیر اسرائیل و همچنین با همتایان خود از اسرائیل و روسیه دیدار خواهد کرد.
جلسه در کاخ سفید
خبرگزاری آسوشیتدپرس عصرپنجشنبه ۳۰ خرداد به نقل از دو منبع مرتبط گزارش داد که از رهبران سنا و مجلس نمایندگان دعوت شده است برای گفتوگو با دونالد ترامپ «درباره گزارش توجیهی ایران» به کاخ سفید بروند.
بنابر همین گزارش، در این دیدار علاوه بر رهبران سنا و مجلس نمایندگان، نمایندگان ارشد کمیتههای «اطلاعات» و «نیروهای مسلح» دو مجلس نیز شرکت خواهند داشت.