زنگنه: عربستان و امارات درباره ظرفیت نفتی خود بزرگ‌نمایی می‎کنند

بیژن نامدار زنگنه

وزیر نفت ایران می‌گوید عربستان و امارات درباره ظرفیت‌ خود برای تامین نفت و جبران کمبود نفت ایران «بزرگ‌نمایی می‌کنند». او همچنین اذعان کرد که تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی «بلوف نیست».

بیژن نامدار زنگنه روز جمعه، ششم اردیبهشت، در پاسخ به سوال خبرگزاری خانه ملت، وابسته به مجلس، در خصوص این که تحریم‌های نفتی که ترامپ از آن سخن می‌گوید چقدر جدی است و آیا می‌توان آن را «بلوف» نامید، گفت این رفتارها و تحریم‌های نفتی آمریکا بلوف نیست، بلکه دشمنی‌های بسیار خشن علیه ملت ایران است.

وی همچنین در خصوص این که وعده کشورهای عربستان و امارات مبنی بر جبران خلاء نفتی ایران در بازار جهانی چقدر قابل تحقق است، گفت: «به نظرم آنها درباره ظرفیت‌های نفتی خود بزرگ‌نمایی می‌کنند.»

اظهارات زنگنه در حالی است که آژانس بین‌المللی انرژی بعد از لغو معافیت‌های نفتی آمریکا برای مشتریان ایران به عبارتی ادعای عربستان سعودی و امارات متحده عربی را تایید کرد.

طبق گزارش این سازمان، کشورهای اوپک ظرفیت مازاد تولید روزانه سه میلیون بشکه نفت دارند که دو سوم آن در اختیار عربستان و یک سوم دیگر در اختیار امارات، عراق و کویت است.

ایران طی ماه‌های گذشته به‌طور متوسط روزانه ۱.۱ میلیون بشکه نفت خام و مقداری میعانات گازی صادر کرده است، اما آمریکا دوشنبه هفته جاری اعلام کرد که دیگر به هیچ کشوری برای خرید نفت ایران معافیت نمی‌دهد.

در همین زمینه، ایگور سِچین، رئیس شرکت نفت دولتی روسیه، «روس‌نفت»، روز جمعه اعلام کرد انتظار نمی‌رود با تحریم‌های شدید نفتی آمریکا علیه ایران، بازار نفت دچار کمبود شود.

به گزارش خبرگزاری رویترز، وی اتفاقا در جواب سوال خبرنگاری که درباره جایگزینی نفت ایران سوال کرده بود، گفت: «عربستان و امارات قادر به جبران نفت ایران هستند.»

در همین حال قیمت نفت بعد از لغو معافیت‌های نفتی آمریکا برای مشتریان ایران حدود ۳ درصد افزایش یافت و به بالای ۷۴ دلار رسید، اما بعد از این که عربستان تضمین داد کمبودی در عرضه جهانی نفت اتفاق نیفتد، افزایش قیمت ادامه نیافت.

از سوی دیگر قیمت نفت روز پنج‌شنبه با انتشار گزارش‌هایی از توقف موقت خرید نفت توسط آلمان، بلاروس و لهستان از روسیه به خاطر کشف آلودگی نفت به ماده سمی «کلر» به بالای ۷۵ دلار صعود کرد، اما روز جمعه دوباره به حدود ۷۴ دلار بازگشت.

هند، کره جنوبی و ژاپن اعلام کرده‌اند که دنبال جایگزین نفت ایران هستند، اما هنوز معلوم نیست چین و ترکیه زیر بار تحریم‌های آمریکا خواهند رفت یا نه. بلومبرگ گزارش داده است که دو محموله نفتی ایران ارسال شده به چین، احتمالا تا دوم ماه مه، ۱۲ اردیبهشت، که معافیت‌های آمریکا تمام می‌شود، به مقصد نرسد.

شرکت مشاوره انرژی «کِپلر» که نفتکش‌ها را در جهان ردیابی می‌کند به رادیوفردا گفته است که در سه هفته ابتدایی ماه آوریل (یک روز قبل از اعلام توقف معافیت‌های آمریکا به مشتریان نفتی) ایران به طور متوسط روزانه حدود یک میلیون و ۴۴۷ هزار بشکه نفت و میعانات گازی بارگیری کرده و به مقاصد مختلف ارسال کرده بود که تا ۲۱ آویل تنها نیمی از آنها به مقصد رسیده بود. هنوز معلوم نیست همه این محموله‌ها برای صادرات بوده، یا بخشی از آن برای انبار کردن در تاسیسات ذخیره نفت چین (دالیان) بوده است.

معمولا ۲۰ روز طول می‌کشد که محموله‌های نفتی ایران به چین برسد.

با این حال، شی جین‌پینگ، رئیس ‌جمهور چین، روز جمعه در نشستی با حضور ده‌ها مقام خارجی دعوت شده به اجلاسی در پکن، بخش بیشتری از اظهارات خود را به مسائلی معطوف کرد که مورد نگرانی آمریکا است، از جمله قول داد حمایت از حقوق مالکیت معنوی شرکت‌های دانش‌بنیان را افزایش دهد، و شرایط را برای تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری خارجی در چین، رقابت‌پذیر کردن فضای تجارت، اجتناب از کاهش تصنعی ارزش پول چین (یوان] فراهم کند.

به گزارش بلومبرگ، همه این مسائل، دقیقا مواردی است که آمریکا از چین انتظار دارد.

همزمان، دونالد ترامپ از «آغاز کار روی توافقی بزرگ» با همتای چینی خود خبر داده است.

قرار است رابرت لایتهایزر نماینده تجاری دولت آمریکا هفته آینده راهی چین شود با رئیس‌جمهوری چین دیدار دوجانبه داشته باشد.

چین بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران است و طی ماه‌های اخیر بیش از نیمی از نفت صادراتی ایران راهی این کشور شده است. چین همچنین بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران است.

با این حال کپلر به رادیوفردا گفت که شرکت «سینوپک» چین طی سال‌های گذشته ۲ میلیارد دلار (در میدان یادآوران) سرمایه‌گذاری کرده و بنا بر قرارداد، به جای دریافت پول نقد، روزانه ۱۰۵ هزار بشکه نفت از ایران تحویل می‌گیرد. این شرکت می‌گوید قطع صادرات نفت ایران به چین برای سینوپک مشکل‌ساز خواهد شد.

البته، مایک پومپئو دوشنبه هفته جاری ضمن اعلام توقف معافیت به مشتریان نفتی ایران، گفته بود که اگر موردی «استثنایی» برای ارائه معافیت باشد، آمریکا آن را بررسی خواهد کرد.

منابع: خبرگزاری خانه ملت، رویترز، بلومبرگ، روزنامه مسکو‌ تایمز، کپلر/ د. خ./ ف. دو.