محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، روز شنبه، ۲۹ تیرماه، در واکنش به اقدام سپاه پاسداران در تنگه هرمز توقیف نفتکش بریتانیایی را قانونی و در جهت تامین امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز دانست.
این نخستین واکنش آقای ظریف به خبری است که جمعه شب منتشر شد و بلافاصله در صدر اخبار قرار گرفت.
سپاه پاسداران جمعه شب گذشته اعلام کرد که نفتکش «استنا ایمپرو» را به علت «رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی» در تنگه هرمز توقیف کرده است.
صبح شنبه خبرگزاری فارس به نقل از الله‌مراد عفیفی‌پور، مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، خبر داد که نفتکش بریتانیایی در حال حاضر در بندرعباس پهلو گرفته و تمام خدمه آن در کشتی خواهند ماند.
در حالی که آلمان و بریتانیا و فرانسه، شرکای ایران در برجام، این اقدام را شدیدا محکوم کرده‌اند، وزیر خارجه ایران روز شنبه در توییتر با اشاره به توقیف ابرنفتکش «گریس ۱»، بار دیگر بریتانیا را به «راهزنی در جبل‌الطارق» متهم کرد.
دولت جبل‌الطارق روز پنج‌شنبه، ۱۳ تیرماه، در بیانیه‌ای رسمی از توقیف ابرنفتکش «گریس ۱» در آب‌های خود خبر داد و اعلام کرد که این نفتکش «از ایران» عازم سوریه بوده است. جبل‌الطارق تحت حاکمیت بریتانیا اداره می‌شود.
نفتکش بریتانیایی به نام استنا ایمپرو تنها ساعاتی پس از آن توقیف شد که دادگاه عالی جبل‌الطارق روز جمعه، ۲۸ تیرماه، اعلام کرد که ابرنفتکش حامل نفت ایران به نام «گریس ۱» می‌تواند ۳۰ روز دیگر در توقیف بماند.
محمدجواد ظریف که در کاراکاس، ونزوئلا، به سر می‌برد روز شنبه در توییت خود نوشت: «برخلاف دزدی دریایی در تنگه جبل‌الطارق، اقدام ما برای رعایت و اجرای قوانین دریایی بین‌المللی است.»
همین نکته را خبرگزاری ایسنا به نقل از حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نوشته است: «اقدام ایران در توقیف نفتکش انگلیسی از ادله حقوقی لازم برخوردار است که می‌تواند رفتارش را در محاکم حقوقی بین‌المللی اثبات کند.»
اما آقای ظریف در ادامه همچنین خطاب به حکومت بریتانیا می‌گوید که «شریک جرم تروریسم اقتصادی آمریکا نباشد».
ساعتی پیشتر، در ادامه واکنش به اقدام تازه سپاه پاسداران، فرانسه و آلمان روز شنبه توقیف یک نفتکش به دست ایران را «توجیه‌ناپذیر» خوانده و این اقدام را محکوم کرده بودند.
سپس بحرین نیز به این کشورها پیوست: منامه اقدام جمهوری اسلامی را «شدیدا» محکوم کرد و خواستار آن شد که نفتکش بریتانیایی بلافاصله آزاد شود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، بحرین همچنین از ایران خواسته است که از اعمال «غیرمسئولانه» خود دست بردارد.
پیشتر جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا، نیز اگرچه امکان اقدام نظامی در واکنش به ایران را رد کرد، اما هشدار داده بود که اگر آزادی حمل و نقل دریایی در منطقه به خطر بیفتد، تهران بازنده اصلی این میدان خواهد بود.