در پی دستور رئیس جمهوری ایران در مورد توقف افزایش قیمت نان، علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف ایران، اعلام کرد که ستاد تنظیم بازار هفته آینده تصمیم نهایی در مورد افزایش قیمت نان را اتخاذ میکند.
به گزارش خبرگزاریها، او که روز یکشنبه پنجم آذر، در اجلاس اتاق اصناف تهران سخن میگفت، افزود: در گفتوگو با وزیر صنعت، معدن و تجارت، پیشنهاد کرده است که «بحث حاملهای انرژی و سقف پرداختی بیمه کارگران خبازیها شامل بخشودگی شود».
به گزارش خبرگزاری فارس، علی فاضلی همچنین اضافه کرد: «با این کار، بخشی از مشکلات صنف خبازی حل میشود و به همین جهت به ما اعلام کردهاند که فعلاً درباره افزایش قیمت نان دست نگه دارید تا این کار انجام شود».
پیش از این، افزایش قیمت نان با اعتراضهایی مواجه شده بود و پس از آن، حسین درودیان، مسئول نظارت و بازرسی اتاق اصناف ایران، اعلام کرد که به دستور حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، افزایش قیمت نان فعلا متوقف میشود.
قرار بود افزایش بهای انواع نان از روز شنبه در تهران و از روز دوشنبه ششم آذر، در استانهای ایران به اجرا گذاشته شود.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نان، درباره اهداف این افزایش نرخ گفت که «دولت به منظور بهبود کیفیت نان، کاهش ضایعات و اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانهها، قیمت آرد و نان را اصلاح کرد».
در این میان، به گفته خبرگزاریها، افزایش قیمت انواع نان سنتی ۱۵ درصد اعلام شده بود اما با کاهش وزن چانه خمیر نان، قیمت آن بیش از ۳۰ درصد افزایش یافت.
پیش از این، اعتراضهایی به افزایش قیمت انواع نان سنتی شده بود. از جمله امیر خجسته، نماینده همدان در مجلس، به خبرگزاری تسنیم گفته بود اگر وزیر اقتصاد در این باره توضیح ندهد، استیضاح خواهد شد.
همچنین به نوشته ایلنا، سلمان خدادادی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، گفت: «این گرانفروشیها و تصمیمگیریهای دولت را منطقی نمیدانم. دولت باید برای خودش برنامه داشته باشد؛ این که یک روز نان را گران کند، یک روز نگرانی گرانی بنزین را به جامعه القا کند و روز بعد، حمل و نقل و کرایهها را افزایش دهد، درست نیست».
این نماینده مجلس اضافه کرد: «چه اتفاقی افتاده که نان باید گران شود؟ مردم درآمدشان زیاد شده؟ دستمزد کارگران بالا رفته؟ یا نه، چیزهایی هست که ما بیاطلاع ماندهایم».
وی تاکید کرد که با این رویه، «شرایط تعادلی در اقتصاد فراهم نمیشود».
خدامراد صفایی، رئیس انجمن اسلامی کارگران خبازان کشور، هم به ایلنا گفت: «وقتی میگوییم پشت افزایش قیمت نان باید منطقی وجود داشته باشد، معنای آن این است که افزایش قیمت باید بر بالا رفتن دستمزد کارگران و بهبود کیفیت نان تاثیر بگذارد».
اما به گفته آقای صفایی، «تجربه بالا رفتن قیمت نان در سالهای گذشته نشان داده است که هیچکدام از این دو قرار نیست که اتفاق بیفتد».
ایلنا اشاره کرد که در طول سه سال گذشته، با این بهانه که نرخ نان بالا نرفته است، دستمزد کارگران خباز، از جمله دستمزد آنان در سال ۹۷، به رغم افزایش ۱۴ درصدی دستمزد مشمولان قانون کار افزایش نیافت.
در این میان، فرامرز توفیقی، رئیس کمیته مزد کانون عالی شوراهای اسلامی کار، به ایلنا گفت: «اینکه در طول سه سال گذشته که کارفرمایان نانوا و دولت ادعا میکردند، نان به هیچ وجه گران نشده است، با ترفندهای مختلف و به انحاء متفاوت، نان گران شد. اما از افزایش دستمزد کارگران خباز سرباز زدند».
او اشاره کرد که در صورت افزایش قیمت نان، شاهد تاثیر غیر مستقیم آن بر حیات اقتصادی مردم خواهیم بود و این افزایش غیررسمی هزینههای زندگی را تورم زیر پوستی توصیف کرد.
آقای توفیقی پیشبینی کرد که به زودی «لبنیات و غلات هم گران خواهند شد و علیرغم سیاستهای آزادسازی واردات برنج، برنج هم گران خواهد شد و در جمعبندی، اقتصاد دچار چالش میشود و دورنمای روشنی در چشمانداز نیست».
به نوشته ایلنا، انجمن حمایت از مصرف کننده نیز در بیانیهای با اشاره به اینکه حق تامین نیازهای اساسی از سوی دولتها از اصول هشت گانه سازمان ملل متحد در رابطه با حقوق مصرف کنندگان است، نوشت: «نان به عنوان کالای اساسی و قوت لایموت مصرف کنندگان، ۷۰ درصد انرژی مورد نیاز آنان را تامین می نماید».
احمد علوی، استاد دانشگاه و اقتصاددان در سوئد، پیشتر در مورد افزایش قیمت نان به رادیو فردا گفته بود: «امنیت و ایمنی غذایی، یعنی دسترسی به غذای حداقل و مناسب، یکی از اهداف راهبردی دولتها و همچنین یکی از مولفههای امنیت ملی بهشمار میآید. به همین دلیل است که دولتها، فارغ از هر نظام اقتصادی، برای آن اهمیت بسیاری قائل هستند».
وی افزوده بود: «ناامنی غذایی و سوء تغذیه میتواند به سرعت به مسئله سیاسی و امنیتی تبدیل شود. به همین دلیل، دسترسی به غذا، به نوعی شاخص امنیت پایدار است. صرفنظر از این مطلب، دسترسی شهروندان به غذا یکی از شاخصهای مهم میزان توسعه یافتی کشورها است».
انجمن حمایت از مصرف کننده در بخش دیگری از بیانیه خود تاکید کرد که هر نوع افزایش قیمت در شرایط فعلی اقتصاد خانوارها، زندگی مصرف کنندگان کم درآمد جامعه را مختل می کند و خواستار عدم افزایش قیمت نان شد.
احمد علوی هم در این مورد به رادیو فردا گفته است: «در ۱۰ سال اخیر، با کاهش رشد اقتصادی، افزایش بیکاری، تورم، توزیع غیر متعادل ثروت و درآمد، بودجه خانوار نامتعادل باقی ماندهاست. همین امر امنیت غذایی بخشی از جمعیت، بهخصوص سه دهک از کم درآمدترین ها، را به خطر انداختهاست».
پیش از این، محسن بهرامی ارضاقدس، دبیر ستاد تنظیم بازار روز۳۰ آبان، با اشاره به آنچه نارضایتی گندمکاران، آسیابانها و نانواییها نامید، گفته بود: «خبازان نرخ نان و دستمزدها را مناسب نمیدانند و از طرفی مصرف کنندگان نیز با وجود آنکه برای رفاه حال آنها ۱۵ هزار میلیارد تومان هزینه میشود، ناراضی هستند».
اما وی نگفت که به کدام منبع آماری در مورد نارضایتیهای مورد اشاره، استناد کرده است.
محسن بهرامی ارضاقدس همچنین در پاسخ به انتقادها در مورد تاثیر افزایش قیمت نان گفته بود که نقش نان در سبد خانوار در مقایسه با برخی کالاهای دیگر کمتر است و افزود: «دو و سه دهم درصد از هزینه سبد خانوار در کشور، نان است در حالی که سهم گوشت در سبد خانوار ۲۳ درصد است».
اما وبسایت «ایانا» که اخبار کشاورزی ایران را منتشر میکند٬ به نقل از کاوه زرگران٬ رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نوشته بود که «سرانه مصرف نان ایرانیان بسیار بالاتر از میانگین جهانی است».