روزنامه ایران در گزارشی از یک معدن زغال سنگ در آلاشت در شهرستان سواد کوه در استان مازندران از «وضعیت نابسامان حقوق کارگران» و «بی توجهی مدیران بخش خصوصی معدن های این منطقه به وضعیت» آنان خبر داد.
این روزنامه در گزارش خود که روز ۱۱ دی منتشر شد، نوشت: «همه کارگران، یک صدا از وضعیت نابسامان حقوق گلایه دارند. اینکه مجموعه معدنهای این منطقه زیر نظر بخش خصوصی است و مدیران آن به وضعیت کارگران بیتوجه».
پیش از این، گزارشهایی در مورد وضعیت نابسامان کارگران معادن در ایران، از جمله دستمزد و امنیت شغلی آنان، به ویژه پس از انفجار و ریزش معدن زمستان یورت در استان گلستان در ۱۳ اردیبهشت سال جاری منتشر شده است؛حادثه ای که جان ۴۳ تن از کارکنان آن را گرفت و بازتاب گستردهای در ایران داشت.
قبل از آن هم خبرگزاری تسنیم در ۲۶ مهر مهر سال ۹۴ در گزارشی درباره کارگران معادن نوشته بود: «کارگران این قشر نه دستمزد خوب، نه امنیت شغلی و نه رفاه مناسب دارند.
به نوشته این خبرگزاری، «مطابق ماده ۵۲ قانون کار، فعالیت این کارگران نباید بیشتر از شش ساعت در روز و ۳۶ ساعت در هفته باشد. این در حالی است که اکثر کارگران معدن در سراسر کشور در دو تا سه شیفت کاری، به صورت مداوم، در ۱۵ روز کار میکنند».
تسنیم اضافه کرده بود: «برخی از کارگران معادن بیان می کنند که روزانه بیش از ۱۵ ساعت کار میکنند و حقوق و مزایای اضافه کاریشان نیز پرداخت نمیشود».
روزنامه ایران در گزارش روز ۱۱ دی خود با اشاره به اینکه کارگران معدن واقع در آلاشت، شش ماه است که حقوق کامل نگرفتهاند، افزود: «عیدی سال قبلشان هم که هنوز مانده و بیپولی امانشان را بریده است».
ایران به نقل از یک کارگر نوشت: «یک بار، تلویزیون ما رو نشون داد. بهجای اینکه به حرفامون گوش بدن، مجبورمون کردن یک بازی محلی انجام بدیم. کلاه سرمون گذاشتن. هیچکس نمیخواد صدای ما رو بشنوه. هیچ کس نمیخواد مشکلات ما رو ببینه».
به نوشته روزنامه ایران، «هر کارگر موظف است، روزانه پنج واگن زغالسنگ پر کند تا جریمه نشود. هر واگن با ظرفیت ۷۰۰ کیلو، معادل ۳۵۰۰ کیلو در روز، و اگر کسی کمتر از این میزان کار کند یک شیفت کاری جریمه میشود».
این در شرایطی است که کارگران برخی اوقات در «ارتفاع ۴۰ سانتیمتری» کار میکنند. آنها باید بخزند و زغال سنگ را با چکش برقی جدا کنند.
یک کارگر مرد با سه فرزند هم به روزنامه ایران گفته است:«با ماهی یک میلیون زندگی میکنم، اما کاش همین یک میلیون را به موقع میدادند. میدونی چند باراعتراض کردیم. جاده را بستیم. ۱۵ نفرمون رو بردند زندان. ۳۰ میلیون وثیقه گرفتند، آزادمون کردند. هنوز پرونده ما تکمیل نشده که حکم بدهند. اما میگن سه ماه و یک روز حبس میدهند».
اما وضعیت بهداشت در معدن، به نوشته روزنامه ایران، رعایت نمیشود.
یک کارگر به خبرنگار این روزنامه که در مورد آزمایش پزشکی پرسیده، گفته است: «همان اولش میگیرند. بعد اگر داغون هم بشی، براشون مهم نیست. آنقدر اینجا خاک خوردیم، بیرون هم میریم، اصلاً اشتها برای غذا نداریم».
یک کارگر ۲۴ ساله هم گفته است: «بگذار بمیریم، راحت بشیم. فوقش تا ۵۰ سال عمر کنیم. بیشتر که نمیشه. اصلاً کاش زلزله بیاد همه راحت بشیم».
به نوشته روزنامه ایران، این کارگر مکثی کرد و افزود: «اما باز با این همه سختی اگر حقوقمان را به موقع بدهند، راضی هستیم».
در این ارتباط، کارگری با ۱۷ سال سابقه کار به این پرسش که آیا سه سال دیگر بازنشسته می شود، گفت: «نه بابا معلوم نیست. اینجا کمتر کسی رنگ بازنشستگی میبینه. عمر ماها اکثراً به بازنشستگی قد نمیده. همه دوست دارند بازنشسته بشن. به خدا شده نون کپک زده خوردیم. باور کن ریاضیام تو مدرسه از همه بهتر بود. فکر نمیکردم روزی معطل ماهی یک میلیون بمونم».
کارگر دیگری هم میگوید: «خانم ما صبح میریم داخل معدن، اشهدمان رو میخونیم. خیلی هامون امیدی به برگشت نداریم».
در سالهای گذشته نيز تعدادی از کارگران معادن ایران بر اثر حوادث در حين کار کشته و مجروح شدهاند.
از جمله در اردیبهشت سال جاری که معدن زمستان یورت در استان گلستان منفر شد و فرو ریخت که در جریان آن، ۴۳ تن از کارکنان معدن کشتهش دند.
در آن هنگام، شماری از کارگران معدن یورت گفتند که ایمنی این معدن در وضعیت نامناسبی قرار داشت و آنها چند بار در این مورد هشدار داده بودند اما این موضوع نادیده گرفته شد. ابراز نارضایتی معدنچیان در جریان دیدار حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، از معدن زمستان یورت خبرساز شد و این ابراز نارضایتی باعث شد او اعلام کند که دستور پیگیری این حادثه و یافتن عاملان و مقصران را صادر کرده است.
قبل از آن هم در سال ۹۳، در بر اثر انفجار در معدن گرانيت «قلعه خرگوشی» در اردکان استان يزد، پنج تن کشته شدند.
در اسفندماه سال ۹۲ نیز انفجار گاز در معدن «چشمه پودنه» زغالسنگ کوهبنان موجب کشته شدن سه تن و زخمی شدن شش معدنچی ديگر شد.