اظهارات رئیس شورای راهبری انتخاب کابینه دولت چهاردهم در مورد امتیاز داشتن زنان و اقلیت‌ها برای حضور در دولت مسعود پزشکیان، با واکنش‌های گسترده‌ای روبه‌رو شده است.
محمدجواد ظریف شامگاه ۲۷ تیرماه با حضور در تلویزیون جمهوری اسلامی در مورد روند انتخاب وزیران و پیشنهاد آن‌ها به رئیس‌جمهور جدید گفت: «اگر وزیر پیشنهادی مرد باشد هیچ امتیازی نمی‌گیرد؛ نامزدهای خانم ۱۰ امتیاز می‌گیرند؛ اگر از اکثریت (شیعه) باشند امتیاز ندارند، ولی اگر از مذاهب و ادیان رسمی باشند، امتیاز دارند، چون تلاش می‌کنیم از اقوام و گروه‌هایی که کمتر حضور داشتند، از جوانان و زنان استفاده کنیم».
این اظهارات با واکنش تند مخالفان رئیس‌جمهور منتخب روبه‌رو شده که عمدتاً در طیف اصولگرایان و از طرفداران سعید جلیلی، نامزد شکست‌خورده در انتخابات، هستند.
این مخالفان به آقای ظریف و پزشکیان تاخته‌اند که چرا جنسیت و دین را مبنای «امتیاز» قرار داده‌اند، و برخی از کاربران مخالف هم توئیت‌هایی با مضمون‌های طنز منتشر کرده‌اند.
بیشتر در این باره: آنچه از چگونگی تشکیل کابینۀ مسعود پزشکیان میدانیمبرخی کاربران نیز محمدجواد ظریف را «رئیس‌جمهور اصلی» معرفی کرده‌اند و پزشکیان را «رئیس‌جمهور پوششی».
طرفداران محمود احمدی‌نژاد که نامزد آن‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری امسال ردصلاحیت شد، نیز از این زاویه به آقای ظریف انتقاد کرده‌اند که خود از سوی دولت احمدی‌نژاد برای کار کارشناسی «صلاحیت» نداشت اما الان مسئول «چینش کابینه» شده است.
محمدجواد ظریف مسئولیت شورای راهبری انتخاب وزیران دولت چهاردهم را برعهده دارد، که به گفته او «یک بازوی مشورتی» برای رئیس‌جمهور منتخب است، و «چند گزینه را پیشنهاد می‌کنیم اما انتخاب وزرا در نهایت با نظر ایشان است».
کاربری به نام «روشن‌آنلاین» که خود را «مدیرمسئول صنایع‌نیوز» معرفی کرده، با اشاره به اظهارات آقای ظریف که «شیعه بودن» امتیاز ندارد، این موضوع را بازی در «زمین سیاست انگلیسی‌ها» دانسته و در شبکه ایکس (توئیتر سابق) نوشته است: «سال‌هاست در ایران شیعه و سنی، آشوری، مسیحی، کلیمی و زرتشتی با هم زندگی می‌کنند و ارادت غیر شیعه به امام حسین هم تماشا دارد».
رئیس شورای راهبری به این توئیت به‌طور خاص واکنش نشان داده و گفته است: «آنچه در سیما عرض شد کوشش دولت چهاردهم برای حضور گسترده‌تر بانوان و اقوام و مذاهب در دولت بود».
شورای راهبری به گفته رئیس آن دارای «۴۵۰ عضو» است که در بررسی سوابق نامزدهای حضور در دولت پزشکیان، «پایبندی به گفتمان رئیس‌جمهور منتخب که عدالت است، پاکدستی، صداقت و پایبندی به قوانین بالادستی، داشتن نگرش ملی و دوری از گرایش قومی و منطقه‌ای» مدنظر قرار خواهد گرفت.
آقای ظریف در مصاحبه شامگاه ۲۷ تیرماه خود گفته که «ما به تجربه هم توجه می‌کنیم، اما در روند انتخاب وزرا سابقه حضور یک امتیاز منفی است تا یک خون و نگرش جدید وارد دولت شود. سعی می‌کنیم ۶۰ درصد وزرا زیر ۵۰ سال داشته باشند و نیز ۶۰ درصد وزرا سابقه وزارت نداشته باشند».
هنوز نام هیچ نامزدی قطعی نشده و گزارش‌ها حاکی است که فهرست افراد پیشنهادی تا روز سوم مردادماه به رئیس‌جمهور جدید داده خواهد شد و او نیز پس از چند روز بررسی، فهرست نهایی را تا ۱۵ مرداد برای گرفتن رأی اعتماد به مجلس خواهد داد.
کاربری به نام زهراسادات موسوی با اشاره به خواندن فرازهایی از کتاب «نهج‌البلاغه» توسط آقای پزشکیان در زمان مناظره‌های انتخاباتی، نوشته که «من مرد نهج البلاغه‌ام ولی تو کابینه‌ام اون اقلیتی رو می‌ذارم سر کار که حق صاحب نهج‌البلاغه رو ۲۵ سال خوردن!»
به نظر می‌رسد اشاره این کاربر به روایت غالب در مذهب شیعه است که می‌گوید جانشینی پیامبر اسلام، «حق» علی ابن ابی‌طالب بود ولی سه خلیفه اول مسلمانان این حق را «غصب» کردند، و امام اول شیعیان ۲۵ سال خانه‌نشین شد.
کاربر ارزشی دیگری به نام آسیدپویان، حرف از امتیاز و سهمیه اقوام و اهل سنت در کابینه دولت جدید را «فرعی» خوانده و به ادعای او، هدف این است که «حواس منتقدین دولت» را «از لایه‌های پنهان (و خطرناک) کابینه دور کند».
او با این حال توضیحی در این زمینه نداده است.
ساره کریمی، کاربر دیگر شبکه ایکس، مدعی است که «مرد بودن و شیعه بودن در مملکت امام زمان هیچ امتیازی ندارد؛ غیر شیعه باشی بهت برای حضور در دولت پزشکیان امتیاز میدن!»
یکی از انتقادات به شورای راهبری از سوی حامیان مسعود پزشکیان، عدم حضور یکی از اهل سنت بود که عبدالله رمضان‌زاده، سخنگوی دولت محمد خاتمی، روز چهارشنبه آن را مطرح کرد.
جلال جلالی‌زاده، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، روز پنجشنبه ۲۸ تیرماه اعلام کرد که یک کرد به این شورا اضافه شده و قرار است یک بلوچ نیز عضو آن شود.
حسین دهباشی، از فعالان رسانه‌ای، به کل ساختار شورای راهبری انتخاب وزیران انتقاد کرده و نوشته که «تصمیماتِ حاصلِ جلساتی با بیش از پنج‌نفر، مشارکتی و اقناعی نیست-در نهایت- دستوری و ابلاغی است و در جلساتِ بیش از پانزده‌نفر، صرفا نمایشی است!»
میثم شریفی، کاربر طرفدار اصلاح‌طلبان، در شبکه ایکس به دفاع از شورای راهبری پرداخته و درباره اظهارات رئیس آن گفته است: «مفهوم حرف ظریف این بود تبعیض مثبت برای اقلیت در جهت کسب فرصت‌های سیاسی اجتماعی برابر با اکثریت ساده است، نه؟ بعضی‌ها قرار است نفهمند شما هم زیاد تلاش نکنید».
مصطفی پورمحمدی، نامزد انتخابات چهاردهم ریاست‌جمهوری، با اشاره به مشارکت پایین در چند انتخابات گذشته، نیز به موضوع انتخاب کابینه توسط رئیس‌جمهور منتخب واکنش نشان داده و گفته است: «اگر دولت و رئیس‌جمهور منتخب همت کنند و یاران همدل و قوی و جسور و مسلط به مسائل کشور و مدیران تصمیم‌گیر انتخاب کنند، حتماً به زودی سیر صعودی مشارکت در کشور اتفاق خواهد افتاد».
در انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری که روز ۱۵ تیرماه به‌دنبال کشته شدن ابراهیم رئیسی و هيئت همراه برگزار شد، مسعود پزشکیان با بیش از ۱۶ میلیون رأی به عنوان رئیس‌جمهور جدید ایران معرفی شد.