رئیس یکی از بزرگترین دانشگاههای ایران، مستقر در تهران، معتقد است که دانشجویان در ایران دیگر به فعالیت سیاسی چندان «رغبتی» ندارند. به گفته او، «ممکن است» مسئله نبود آزادی بیان یکی از دلایل این امر باشد.
حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علوم انسانی «علامه طباطبایی»، عوامل متعددی را برای بروز این عدم تمایل بیان کرده که احتمال دارد یکی از آنها «نگرانی از آزادی بیان» باشد.
وی درباره مجموعه تحت مدیریت خود گفت که در دانشگاه «علامه طباطبایی» دیگر «تمایل لازم برای انجام فعالیتهای سیاسی وجود ندارد» و «حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد برنامههای تشکلهای دانشجویی که در هیئت نظارت مجوز میگیرند، برگزار نمیشوند.»
این مقام دانشگاهی به صراحت گفته است که با وجود صدور مجوز برای «قریب به اتفاق» درخواستهای تشکلهای مختلف دانشجویی، «کمتر از نیمی از مجوزهایی که به تشکلهای دانشجویی داده میشود به برنامههای اجرایی منتهی میشوند».
سلیمی درباره علت بروز این پدیده نیز گفت: «به نظر میرسد یک نوع خاصی از فعالیتهای سیاسی در فضای اجتماعی دوران خود را طی کرده است و بیان موضوعات سیاسی به صورت احساسی و بحرانآمیز در عرصههای اجتماعی جوامع خواهان زیادی ندارد.»
رئیس دانشگاه «علامه طباطبایی» در عین حال «مشکلات اجتماعی و عمومی جامعه» و «نگرانی از آزادی بیان» را نیز بر این موضوع تاثیرگذار عنوان کرد.
او در عین حال اضافه کرد: «اما تجربه نشان داده است اگر خط قرمزهای هر جامعه در فعالیتهای سیاسی رعایت شود، مشکلی برای کسی در این زمینه ایجاد نمیشود.»
سلیمی مدعی شد: «تجربه نشان داده است که وقتی پارهای از خط قرمزها در فعالیتهای سیاسی دانشجویان شکسته میشود، ماجرا از دست مدیریت دانشگاه خارج و به دست نهادهای دیگر افتاده و مشکلاتی را در آینده ایجاد میکند.»
تشکلهای دانشجویی در ایران به ویژه در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی سخت فعال بودند، اما برخورد نهادهای امنیتی با فعالان دانشجویی به بهانه عبور از همین «خطوط قرمز»، صدور حکمهای سنگین قضایی برای آنها و سختگیری در محیط دانشگاه، فضای دانشگاهی ایران را از تب و تاب انداخت.
در طول این سالها تعداد قابل توجهی از دانشجویان فعال به دلیل فعالیتهای خود «ستارهدار» شده و از ادامه تحصیل بازماندند، گرچه با روی آمدن دولت حسن روحانی تلاشهایی برای بازگرداندن آنها به دانشگاه انجام شد.
در تازهترین برخورد گسترده امنیتی با دانشجویان در ایران که همزمان با اعتراضهای گسترده مردم در دیماه سال ۹۶ صورت گرفت، تعداد زیادی از دانشجویانی که حتی در اعتراضهای داخل دانشگاه نیز شرکت نداشتند، تحت عنوان «بازداشت پیشگیرانه» دستگیر شدند.
برای شماری از این افراد حکم قضایی صادر شده و تعدادی نیز منتظر برگزاری دادگاه هستند.
به تازگی نیز «مجمع دانشجویان عدالتخواه دانشگاه تهران» که اعضای آن را دانشجویان معتقد به نظام جمهوری اسلامی تشکیل میدهند، در نامهای به آیتالله علی خامنهای، از او خواست با شرکت در مراسم «روز دانشجو» در دانشگاه تهران، به سوالات دانشجویان درباره عملکرد چهل ساله و سیاستهای اصلی نظام پاسخ دهد.
با این حال فشارها بر این تشکل همسو به اندازهای افزایش یافت که از درخواست خود عقبنشینی کرد.