کانون نویسندگان ایران در پنجاهمین سالگرد تاسیس خود با انتشار بیانیه‌ای عنوان کرده که «همچنان در کار ستیز با سانسور و دفاع از آزادی بیان و متشکل کردن نویسندگان است».
این نهاد روز اول اردیبهشت سال ۱۳۴۷ با امضای ۴۹ نویسنده تشکیل شد و از اعضای هیات موسس آن می‌توان به چهره‌هایی چون جلال آل‌احمد، بهرام بیضایی، داریوش آشوری، محمدعلی سپانلو و اسماعیل نوری‌علاء اشاره کرد.
کانون نویسندگان ایران طی پنجاه سال فعالیت خود فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشته که یکی از مهم‌ترین این دوره‌ها، سال ۱۳۷۷ رقم خورد، زمانی که عناصری در وزارت اطلاعات ایران به ربودن و قتل محمد مختاری و محمد پوینده، دو چهره فعال کانون نویسندگان اقدام کردند.
این قتل‌ها بخشی از جریان سرکوب مخالفان و منتقدان جمهوری اسلامی بود که از آن به عنوان قتل‌های زنجیره‌ای یاد می‌شود و چهره‌هایی چون داریوش فروهر رهبر حزب ملت ایران و همسر او پروانه فروهر، مجید شریف و پیروز دوانی نویسنده و پژوهشگر از قربانیان آن بودند.
حساسیت افکار عمومی در ماجرای قتل‌های زنجیره‌ای و پیگیری رسانه‌های اصلاح‌طلب آن زمان اما به آنجا منجر شد که وزارت اطلاعات ایران برای اولین بار به اقدام خود در حذف فیزیکی دگراندیشان اعتراف کند، امری که در نهایت استعفای قربانعلی دری نجف‌آبادی و بازداشت عناصر اصلی قتل‌های زنجیره‌ای را به دنبال داشت.
در بیانیه کانون نویسندگان ایران به مناسبت پنجاهمین سالگرد تاسیس آن تاکید شده که «دفاع از آزادی بیان و حقوق صنفی نویسندگان از اصول اساسی مرامنامه‌ی» این نهاد است.
این بیانیه در ادامه می‌گوید: «بر بستر حاکمیت‌های ضد آزادی صرف استقلال این تشکل و اصل دفاع از آزادی بیان همچون وردی جادویی توفان زایید. توفانی که در این پنجاه سال، جز دو – سه سالی در جریان انقلاب، همه‌جا همراه کانون بود و هرگز نگذاشت روی آرامش و امنیت را ببیند».
کانون نویسندگان ایران تحت حاکمیت جمهوری اسلامی همچنان با موانع و محدودیت‌های بسیاری برای فعالیت‌های خود مواجه است و از جمله نهادهای امنیتی بارها مانع برگزاری جلسات آن شده‌اند.
بیانیه کانون نویسندگان با اشاره به این موانع می‌گوید: «کانون نیم‌قرن پنجه در پنجه‌ی این توفان که در خیال و کارِ برکندنِ ریشه‌ی آن بوده، بالیده و پیش آمده است، حوادث بسیاری پشت سر گذاشته و فراز و نشیب فراوان دیده و از خیل دام‌های ریز و درشت جستجو اکنون اینجاست، در نخستین روز از اردیبهشت ۱۳۹۷، روز پنجاه سالگی‌اش؛ همچنان در کار ستیز با سانسور و دفاع از آزادی بیان و متشکل کردن نویسندگان».