مجلس عراق عادی‌سازی روابط با اسرائیل را ممنوع کرد؛ واکنش منفی آمریکا

این طرح از سوی حزب وابسته به مقتدی صدر پیشنهاد شده بود و در پی تصویب آن آقای صدر از مردم عراق خواست با حضور در خیابان‌ها «جشن بگیرند»؛ تصویر آرشیوی است

مجلس عراق روز پنج‌شنبه پنجم خرداد قانونی را تصویب کرد که عادی‌سازی رابطه این کشور با اسرائیل را ممنوع می‌کند.

بر اساس این قانون، هر گونه تلاش برای عادی‌سازی مناسبات با اسرائیل و همکاری با اسرائیل جرم خواهد بود و افراد و عوامل نقض‌کننده این قانون ممکن است به مجازات شدید، شامل حبس ابد و اعدام، محکوم شوند.

این طرح از سوی حزب وابسته به رهبر بانفوذ شیعه، مقتدی صدر و با حمایت قاطع او پیشنهاد شده بود. در پی مبدل شدن طرح به قانون، آقای صدر از مردم عراق خواست با حضور در خیابان‌ها «جشن بگیرند».

حزب آقای صدر در انتخابات مهر ماه سال گذشته بر شمار کرسی‌های خود در مجلس به میزان چشم‌گیری افزود.

در پی تصویب قانون ممنوعیت عادی‌سازی روابط با اسرائیل در عراق، وزارت امور خارجه آمریکا، با صدور بیانیه‌ای مراتب ناخشنودی عمیق خود از تصویب این قانون را ابراز کرد.

وزارت خارجه آمریکا در بیانیه روز پنج‌شنبه خود با بیان اینکه این قانون، «آزادی بیان و جلوگیری از ترویج فضای یهودی‌ستیزی را به خطر می‌اندازد، خاطرنشان کرده است که این مصوبه «در تضاد کامل با پیشرفت‌هایی است که همسایگان عراق، با ایجاد پل‌ها و عادی‌سازی روابط با اسرائیل و ایجاد فرصت‌های جدید برای مردم سراسر منطقه به دست آورده‌اند.»

نمایندگان مجلس از حزب مقتدی صدر گفتند که تصویب این قانون الزامی بود تا از روابط پنهانی و پشت پرده میان برخی گروه‌ها و احزاب کرد و سنی در عراق با اسرائیل جلوگیری کنند.

به گزارش رویترز، حسن سلیم، یک عضو دیگر مجلس عراق که نماینده گروه عصائب‌ اهل حق، گروه شیعه نظامی مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران است، اظهار داشت که تصویب این قانون «نه تنها یک پیروزی برای مردم عراق، بلکه برای قهرمانان فلسطین و حزب‌الله لبنان است».

نهاد رسانه‌‌ای مجلس عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد که بر اساس این قانون، چه برای ساکنین عراق و چه برای عراقی‌های ساکن خارج یا شرکت‌ها، نهادها و شوراهای حکومتی عراق هر نوع رابطه سیاسی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی یا هر نوع مراوده دیگر با اسرائیل و اسرائیلی‌ها ممنوع است.

۲۷۵ تن از ۳۲۹ نماینده مجلس عراق در جلسه رای‌گیری حضور داشتند که همگی و بدون هیچ مخالفی، از این طرح حمایت کردند. پس از رای‌گیری نمایندگان به پا خاسته و شعار دادند: «آری به عراق، نه به اسرائیل».

عراق در ۷۴ سالی که از تاسیس اسرائیل سپری شده، این کشور را به رسمیت نشناخته است.

عراق در صدر کشورهای عربی در جنگ‌های چند دهه نخست تاسیس اسرائیل بود. در زمان جنگ آمریکا و عراق بر سر اشغال کویت به دست عراق در سال‌های ۱۳۶۹ و ۱۳۷۰، به فرمان صدام حسین ۳۹ فروند موشک اسکاد به سوی شهرهای اسرائیل شلیک شد.

بعد از سقوط رژیم صدام حسین و روی کار آمدن دولت‌هایی در بغداد که برخی از آن‌ها روابط نزدیکی با آمریکا و عربستان داشته‌اند، باز همچنان قوانینی در عراق رعایت شد که در دهه‌های نخست شکل‌گیری اسرائیل از سوی حکومت‌های وقت در بغداد تعیین شده بود.

بر اساس آن قوانین، سفر شهروندان عراقی به اسرائیل یا مبادلات بازرگانی عراق با اسرائیل رسما ممنوع بود. هر چند که بر اساس بسیاری از گزارش‌ها، بعد از سقوط حکومت صدام در بهار ۱۳۸۲، روابط بازرگانی میان اسرائیل و عراق برقرار بوده و از جمله از مناطق نفت‌خیز اقلیم کردستان عراق به اسرائیل نفت صادر شده است.

اسرائیل در سال‌های گذشته برخی قوانین خود را برای مبادلات بازرگانی و تماس‌های دیگر با عراق تسهیل کرده است.

قانون منع عادی‌سازی رابطه با اسرائیل در شرایطی از سوی مجلس عراق تصویب شد که این دوره مجلس هنوز بر سر هیچ موضوع مهم دیگری به اجماع نرسیده و مسائل کلانی مانند انتخاب رئیس‌جمهور و تشکیل دولت جدید کماکان معطل رفع بن بست سیاسی است.

ممنوعیت عادی‌سازی رابطه عراق با اسرائیل یا حتی تلاش برای آن در حالی است که امارات متحده عربی و بحرین یک سال و نیم پیش با اسرائیل رابطه عادی برقرار کردند.

حدود ۳۰۰ تن از رهبران سنی و شیعی عراق مهر ماه سال گذشته با برگزاری یک همایش در اربیل، مرکز اقلیم کردستان عراق، خواهان پیوستن عراق به «پیمان‌های صلح ابراهیم» و برگزاری تماس و روابط علنی با اسرائیل شدند.

آن همایش از سوی یک سازمان که در نیویورک مستقر است، برگزار شده بود. یائیر لاپید در واکنش به همایش اربیل گفته بود به مسائلی که تا پیش از آن تصورش را نداشتیم، امیدوار شده‌ایم.

آقای لاپید به «فرهنگ مشترک و ریشه‌های یهودیت» در عراق اشاره کرده و گفته بود «از هر جا که دستی به سوی ما دراز شود، هر کاری خواهیم کرد تا آن دست را بگیریم».

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، در شمار معدود دولتمردان جهان بود که در سال ۱۳۹۶ از جدا شدن منطقه کردنشین شمال عراق و استقلال کشور کردستان از طریق برگزاری همه‌پرسی آشکارا حمایت کرد.

برخی از کارشناسان اسرائیلی نیز صریحا گفته بودند که حمایت کشورشان از استقلال کردستان برای امور نظامی و اطلاعاتی در نزدیکی ایران اهمیت دارد.

سپاه پاسداران به تازگی با حملات موشکی به اقلیم کردستان عراق مدعی شد که مقرهای فعالیت موساد را هدف قرار داده است؛ دولت مرکزی عراق و اقلیم کرد ادعای ایران را رد کردند.