دو روز بعد از برگزاری چهارمین انتخابات پارلمانی اسرائیل در طی دو سال، در حالی که بنبست سیاسی تشدید شده، سرنوشت کشوری که خود را «دولت یهود» مینامد، اکنون در دست یک سیاستمدار اسلامگرا از نسل اعراب سال ۱۹۴۸ قرار گرفته است.
به نوشته خبرگزاری آسوشیتدپرس، توازن نسبی که در نتیجه این انتخابات میان جناحهای موافق و مخالف بقای بنیامین نتانیاهو در مقام نخست وزیری ایجاد شده، اکنون تا حد زیادی به تصمیم منصور عباس، رهبر حزب اسلامگرای عرب موسوم به «موحده»، بستگی دارد.
تا ظهر پنجشنبه، پنجم فروردین، بیش از ۹۳ درصد آرا در انتخاباتی که روز سهشنبه، سوم فروردین برگزار شد، شمارش شده که بر اساس آن، حزب لیکود در کنار حزب راست افراطی و جدید «صهیونیسم مذهبی» و مذهبییون ارتدوکس در دو حزب «شاس» و «اتحاد یهودیت توراتی» که از قبل از انتخابات حمایت خود را از ادامه نخست وزیری بنیامین نتانیاهو اعلام کردند، تنها ۵۲ کرسی کسب کرده است.
آقای نتانیاهو امیدوار بود برنامه موفق و بسیار سریع واکسیناسیون مردم این کشور در برابر همهگیری ویروس کرونا، کار او را در ادامه پست نخست وزیری بسیار آسان کند.
اما احزاب کوچک تازهتاسیس در این انتخابات که ظاهرا آقای نتانیاهو به دلایل مختلف در پشت پرده مشوق تشکیل آن بوده یا در ضدیت با او برپا شدند، تحقق این هدف را برای وی دشوار کرده است.
سیاستمداری که از سوی رئیس جمهوری به تشکیل دولت مکلف میشود، باید بتواند حمایت ۶۱ تن از مجموع ۱۲۰ نماینده مجلس را کسب کند.
جناح مقابل آقای نتانیاهو که طیفی از احزاب ناهمگون هستند، شامل حزب راستگرا اما ضد مذهبی «اسرائیل خانه ما» به رهبری آویگدور لیبرمن و حزب راستگرای تازهتاسیس و منشعب شده از لیکود به نام «امید جدید» به رهبری گیدئون ساعار، در کنار حزب میانه آبی- سفید به رهبری بنی گانتز، حزب معتدل کارگر به رهبری مِراو میخائلی، حزب چپ مرتز به رهبری نیسان هوروویتز همراه با «فهرست مشترک» عربهای سال ۱۹۴۸ به رهبری ایمن عوده، ۵۷ کرسی کسب کردهاند.
بیشتر در این باره: انتخابات پارلمانی اسرائیل؛ رقابت نزدیک مخالفان و متحدان نتانیاهوبر اساس ارزیابی اکثر مفسران در رسانههای اسرائیل، احتمال پیوستن حزب راستگرای افراطی حامی یهودینشینها به رهبری نفتالی بنت به ائتلاف دولت با بنیامین نتانیاهو، بسیار زیاد است. این حزب به نام یامینا هفت کرسی دارد.
اما حمایت یامینا نیز هنوز برای تشکیل دولت به نخست وزیری بنیامین نتانیاهو کافی نیست و تنها در صورت پشتیبانی حزب عرب اسلامگرای «موحده» به رهبری منصور عباس که چهار کرسی کسب کرده، آقای نتانیاهو قادر به تشکیل دولت خواهد شد.
سیاستمدارانی در حزب لیکود، ظاهرا به نمایندگی از بنیامین نتانیاهو، در گفتوگو با رسانهها و به صورت تلویحی از امکان نوعی «همکاری پارلمانی» با حزب «موحده» سخن گفتهاند اما تاکید دارند که این حزب نباید بخشی از دولت باشد و پست وزارتی بگیرد.
اما دکتر منصور عباس در مصاحبههای متعدد با رسانههای اسرائیل تاکید کرده که او در را به روی هر دو جناح برای مذاکرات باز گذاشته و هر جناحی که امتیازات بیشتری به حزب او بدهد، از حمایت «موحده» برخوردار خواهد بود.
به نظر میرسد که خواسته عمده منصور عباس از دولت اسرائیل، دریافت بودجه و نشان دادن جدیت و عزم در دولت و پلیس اسرائیل برای پایان دادن به بزهکاری و کشتارهای مسلحانه پرتلفات در میان اعراب ساکن اسرائیل است.
به گفته رسانههای اسرائیل، منصور عباس که در گذشته بخشی از «فهرست مشترک» عربهای سال ۱۹۴۸ بود، حدود سه ماه پیش از انتخابات، با تشویقهای پشت پرده بنیامین نتانیاهو از آن فهرست جدا شد. حزب لیکود این مداخله را رد نکرده است.
بخشی از اعراب ساکن اسرائیل آقای منصور عباس را «خیانتکار» نامیده و او را مورد حملات فیزیکی نیز قرار دادند اما ظاهرا صندوقهای آرا نشان داده که دیدگاههای او در خصوص احتمال همکاری با حزب حاکم لیکود، حامیانی عمدتا در میان اعراب جوان ساکن بخشهای جنوبی دارد.
اعراب اسرائیل بیش از ۲۰ درصد از ساکنان آن را تشکیل میدهند، اما آنها در هیچ دولتی از آغاز تاسیس اسرائیل پست وزارت نداشته و تنها در یک دولت اسحاق رابین در ۳۰ سال پیش، از خارج از دولت، از برخی تصمیمات کابینه او در زمینه صلح با سازمان آزادیبخش فلسطین حمایت کرده بودند.
به گزارش رسانههای اسرائیل، بنیامین نتانیاهو و سیاستمداران حزب لیکود هنوز امیدوارند که نتایج نهایی انتخابات که روز جمعه، ششم فروردین اعلام خواهد شد، جناح حامی ادامه نخست وزیری او را دستکم به حد نصاب ۶۱ کرسی برساند.
حزب لیکود در همین حال ابراز امیدواری کرده که اگر حزب راستگرای شورشی «امید جدید» به دامان حزب اصلی خود، لیکود، بازنگردد، دستکم چند تن از سیاستمداران آن، از این حزب تازهتاسیس گریخته و با ائتلاف تازه آقای نتانیاهو همراه شوند.
اما به نوشته واینت، رهبران احزاب در هر دو جناح موافق و مخالف بنیامین نتانیاهو در دو روز پس از انتخابات، از برداشتن گامهای جدی با هدف تشکیل ائتلافهای ناآشنا و بیسابقه خودداری کردهاند تا در صورت احتمال تکرار انتخابات در ماههای پیشرو، آینده سیاسی خود را به مخاطره نیندازند.
رسانهها و مفسران اسرائیلی بعید نمیدانند که در صورت تشدید بنبست سیاسی حاکم در دو سال اخیر، پنجمین انتخابات اواخر شهریورماه سال جاری برگزار شود.