همزمان با افتتاح سفارت جمهوری آذربایجان در اسرائیل پس از سه دهه روابط سیاسی بین دو کشور، وزیر خارجه اسرائیل بر اهمیت استحکام همکاری با دولت باکو علیه جمهوری اسلامی تأکید کرد.
به گزارش رسانههای اسرائیل، جیحون بایراموف، وزیر خارجه آذربایجان، در نخستین سفر رسمی خود به اسرائیل و دیدار با همتای اسرائیلیاش، الی کوهن، روز چهارشنبه، نهم فروردین، سفارت آذربایجان در تلآویو را افتتاح کرد.
الی کوهن در دیدار با آقای بایراموف گفت اسرائیل و آذربایجان، با «تهدیدهای یکسان روبرو هستند» و «درک دو کشور از تهدیدات ایران نیز مشترک است».
به گفته وزیر خارجه اسرائیل، جمهوری اسلامی «هم حوزه دو کشور ما را تهدید میکند و هم خاورمیانه را بیثبات کرده است».
آقای کوهن افزود «باید با یکدیگر عمل کنیم تا از دستیابی ایران به قابلیتهای هستهای جلوگیری کنیم» و «راه آن استفاده از تمامی راهکارهای سیاسی و اقتصادی، و در عین حال، داشتن یک تهدید نظامی قاطع و معتبر است».
وزیر خارجه اسرائیل با اشاره به مسلمان بودن کشور آذربایجان، این را نیز گفت که «موقعیت راهبردی کشور شما باعث میشود که روابط بین ما از اهمیت بالایی برخوردار باشد».
بیشتر در این باره: سایت نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران عملکرد جمهوری آذربایجان را «تنشزا» خوانداما وزیر خارجه آذربایجان در سخنان خود، بدون هیچ اشارهای به ایران، از برخوردار شدن کشورش از توانمندیهای اسرائیل در عرصههایی مانند فناوری پیشرفته، هوش مصنوعی، کشاورزی مدرنیزه و فناوریهای زمینه آب، سخن گفت.
جیحون بایراموف گفت که ۱۱۴ شرکت اسرائیلی در آذربایجان فعالیت میکنند و کشورش تأمینکننده ۳۰ درصد از نفت مورد نیاز اسرائیل است.
آذربایجان، که هممرز با روسیه و ایران است، در دورهای که مسکو و تهران همکاری نظامی خود را به دلیل جنگ روسیه در اوکراین تقویت کردهاند، با گشایش سفارت در اسرائیل، پس از ۳۱ سال، همکاری با اسرائیل را وارد مرحله تازهای کرد.
آذربایجان تا مدتی پیش ملاحظات زیادی نسبت به گشایش سفارت در اسرائیل داشت. اما پس از عادیسازی روابط چند کشور عربی با اسرائیل، و بهویژه بعد از گرم شدن دوباره مناسبات ترکیه با اسرائیل، تصمیم خود را برای گشایش سفارت در تلآویو، از طریق مصوبه سال گذشته در مجلس باکو، نهایی کرد.
اسرائیل یکی از نخستین دولتهایی بود که استقلال آذربایجان را در سال ۱۹۹۱ میلادی، در پی فروپاشی اتحاد شوروی، بهرسمیت شناخت و یک سال پس از آن، با برقراری روابط کامل دیپلماتیک و گشایش سفارت در باکو، سفیر به آذربایجان اعزام کرد.
همکاری نظامی آذربایجان و اسرائیل در دو سال اخیر به میزان زیادی تقویت شده و مقامات ارشد دولتی باکو تأیید کردند که تسلیحات اسرائیلی در تسلط کشورشان در آخرین جنگ در برابر ارمنستان نقش بسزایی داشت.
رسانههای اسرائیل روز نهم فروردین جمهوری آذربایجان را نخستین کشور شیعه دارای سفارت در اسرائیل معرفی کردند.
سایت خبری آذری «آز.مدیا» نیز روز دهم فروردین نوشت در پی این تحول، اسرائیل در جستجوی گسترش همکاری نظامی با باکو علیه ایران است.
بیشتر در این باره: ادامه تنش میان ایران و جمهوری آذربایجان؛ باکو: اتباع آذربایجان به ایران سفر نکنندروزنامه هاآرتص ماه گذشته در یک گزارش «تحقیقی» در خصوص شکلگیری ائتلاف راهبردی بین اسرائیل و آذربایجان، نوشت باکو در ازای دریافت میلیاردها دلار تسلیحات اسرائیلی، به اسرائیل امکان داده از یک پایگاه هوایی این کشور برای حملات احتمالی علیه ایران استفاده کند.
مقامات اسرائیل در این باره سکوت کردند اما مختار محمداف، اولین سفیر آذربایجان در تلآویو، در گفتوگو با جروزالم پست گفت که ارتش اسرائیل نخواهد توانست از خاک آذربایجان علیه ایران استفاده کند و جتهای اسرائیلی نیز اجازه سوختگیری در پایگاه هوایی در آذربایجان برای عملیات احتمالی علیه ایران را ندارند.
براساس برخی گزارشهای رسانهای پیشین، موساد اسرائیل پنج سال پیش از طریق آذربایجان هزاران سند به سرقتبرده هستهای ایران را به اسرائیل منتقل کرد.
همزمان با ارتقای روابط اسرائیل و آذربایجان، مناسبات تهران- باکو در زمینه رزمایشهایی که ایران سال گذشته در نزدیکی مرز با این همسایه شمالیاش برگزار کرد، متشنج شد و در پی حمله مسلحانه دو ماه پیش از سوی یک شهروند ایرانی به سفارت آذربایجان در تهران و کشتن رئیس گروه حفاظت سفارت، آذربایجان سفیر خود را از ایران فراخواند و سفارتش را بست و به ادامه کار کنسولگری خود در تبریز بسنده کرد.
بیشتر در این باره: جمهوری آذربایجان میگوید به اسرائیل اجازه نخواهد داد تا از آسمان این کشور به ایران حمله کند