در پی چند روز تظاهرات گسترده اتیوپیاییهای ساکن اسرائیل در اعتراض به «نژادپرستی» و «کشور پلیسی»، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر و وزیر دفاع اسرائیل، شامگاه چهارشنبه، ۱۲ تیر، نشست ویژهای در دولت خود برای بررسی این بحران برگزار کرد.
اعتراض اتیوپیاییها به «خشونت سیستماتیک» پلیس در پی کشته شدن یک جوان ۱۸ ساله از جامعه آنها به نام سولومون تکا با گلوله یک افسر پلیس در شهرکی در اطراف حیفا در غروب روز یکشنبه نهم تیر آغاز شد.
سولومون تکا زمانی که برای گذراندن اوقات فراغت با دوستانش به پارک رفت و در حالی که مسلح نبود، به ضرب گلوله افسر یادشده کشته شد.
به گزارش رسانههای اسرائیل، نشست ویژه دولت برای بررسی بحران اتیوپیاییها با شرکت وزیران گروه بهبود وضعیت زندگی این بخش از مهاجرین در حالی تشکیل شد که بسیاری از فعالان جامعه اتیوپیاییها دیدار با نتانیاهو را تحریم کرده و تنها هشت تن از فعالان سیاسی اتیوپیایی به این جلسه رفتند.
نتانیاهو ساعتی پیش از این نشست، در بیانیهای کشته شدن این جوان را «یک تراژدی بزرگ» نامید، ولی افزود: «این نکته باید روشن باشد که نمیتوانیم خشونتی را که مشاهده کردیم، تحمل کنیم.»
او به تظاهرات شامگاه سهشنبه اشاره داشت.
رئوون ریولین رئیس جمهوری اسرائیل نیز بر لزوم پایبندی به قانون و پرهیز از خشونت برای بیان اعتراض تاکید کرده بود.
با وجود این، اعتراضها شامگاه چهارشنبه نیز ادامه یافت، هرچند که بنا به خواست خانواده مقتول، در برخی نقاط به آیین یادبود تغییر شکل داد.
بیشترین اعتراضها شامگاه سهشنبه یازدهم تیر در بزرگراهها و چهار راهها، از جمله در تلآویو، حیفا و اورشلیم در جریان بود که به دستگیری دهها تن از تظاهرکنندگان و نیز زخمی شدن شمار زیادی از نیروهای پلیس بر اثر سنگ پرانی معترضان منجر شد و به خودروهای پلیس نیز خسارات سنگینی وارد شد.
تظاهرات که به بسته شدن ساعات طولانی جادهها و اماکن انجامیده، روال زندگی عادی در مناطق گستردهای را مختل کرده و واکنش مخالف بسیاری در میان سایر ساکنین اسرائیل را برانگیخته، هرچند که حمایتهایی از آن نیز ابراز شد.
اما به گزارش وبسایت خبری واینت، اقدام شماری از تظاهرکنندگان در تظاهرات چهارشنبه شب در پرتاب بطریهای آتشزا به سوی پاسگاه پلیس در شهر ریشون لتسیون، رفتاری «بیسابقه» در عرف اعتراضها در این کشور بوده و چند نوجوان اتیوپیایی در ارتباطبا آن بازداشت شدهاند.
پلیس گفته است که بطری آتشزا را کاربرد «سلاح گرم» علیه نیروهای «نماد حکومت» تلقی کرده و با آن «به شدیدترین شکل» برخورد خواهد کرد.
گیلعاد اردان وزیر امنیت داخلی که مسئول پلیس است، در دفاع از عملکرد این نیروها گفته است، اگر تظاهرات کشته میداد، «با وضعیت متفاوتی روبهرو میشدیم».
اردان تایید کرده که نیروهای پلیس از گستردگی تظاهرات غافلگیر شدند.
در این میان، رسانههای اسرائیل روز پنجشنبه، ۱۳ تیر، گزارش بررسیهای پلیس از حادثه منجر به قتل سولومون تکا را منتشر کردهاند که در آن آمده است، نمیتوان تعیین کرد که آیا افسر ضارب اقدام به شلیک مستقیم کرده بود یا نه.
ارزیابی میشود که این گزارش پلیس، به ادامه درگیری و اعتراضها منجر شود.
نهادهای اسرائیل از دهه شصت در قرن بیستم میلادی تا دوره اخیر، در چند نوبت دهها هزار تن از اتیوپیاییهای موسوم به فالاشموراها را به این کشور انتقال دادند و براساس تصمیم سال ۲۰۱۵ دولت نتانیاهو، قرار است گروه دیگری از فالاشموراها در پاییز سال ۲۰۲۰ به اسرائیل آورده شوند.
تا پاییز سال ۲۰۱۶ شمار اتیوپیاییها در اسرائیل ۱۴۴ هزار تن بود که ۵۸ هزار تن از آنان از خانوادههای مهاجر و در خاک اسرائیل به دنیا آمدهاند.
در حالی که آنها تنها کمتر از دو درصد از ساکنین اسرائیل هستند، اما اعتراضشان به رفتارهای «خشن» و «نژادپرستانه»، پس از سالها «خشم نهفته»، از چند سال پیش آشکار شده است.
آنها از جمله علیه اقدام مراکز پزشکی اسرائیل در دور ریختن خون اتیوپیاییهایی که خون هدیه کرده بودند، جدا کردن زنان زائو در زایشگاهها از سایر مادران و یا توقیفهای پی در پی جوانان این جامعه بدون دلایل مشخص، اعتراض دارند.
سه ماه پیش کشته شدن یک جوان اتیوپیایی با بیماری ذهنی و روحی در خیابان به ضرب گلوله پلیس اعتراضهای دیگری را در پی آورده بود؛ تظاهرکنندگان گفته بودند داشتن چاقو در دست این جوان توجیه قتل مستقیم او نیست.
فرماندهان پلیس در گذشته قول بازنگری در رفتار خود با جوانان اتیوپیایی و کاهش شمار بازداشتیهای آنان را داده بودند اما از تظاهرات روزهای گذشته چنین برمیآید که این قولها چندان عملی نشده است.
رسانههای اسرائیل در روزهای گذشته با اتیوپیاییهایی گفتوگو میکنند که از دلایل خشم خود از رفتارهای اجتماعی شکایت کرده و نهادهای مختلف و دولتهای این کشور در طول چند دهه را به نداشتن سیاست و اراده برای پایان دادن به تبعیض متهم میکنند.
بسیاری از دانشآموختگان دانشگاهها در جامعه اتیوپیاییها تاکید کردهاند که با وجود آنکه در شغلهای بالایی در ارتش و نهادهای دیگر فعال هستند، هنوز احساس تبعیض و حقارت آنها و فرزندانشان را نیز مانند سایر اعضای جامعه رها نمیکند.