نخست وزیر اسرائیل گفته است کشورش «کاملا حق دارد منطقه راهبردی دره اردن را نیز به خاک خود منضم کند».
بنیامین نتانیاهو این سخنان را روز پنجشنبه، ۱۴ آذر، ساعاتی پس از دیدار و گفتوگو با مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، در سفر آنها به لیسبون، پایتخت پرتغال، اظهار داشت.
به گزارش واشینگتن پست و رسانههای اسرائیل، بنیامین نتانیاهو موضوع انضمام دره اردن و نیز بخشهای دیگر کرانه باختری به خاک کشورش را در دیدار شامگاه چهارشنبه، ۱۳ آذر، با مایک پومپئو مطرح کرده بود.
آقای نتانیاهو پنجشنبه شب، پیش از بازگشت به کشورش گفت که با وزیر خارجه آمریکا «درباره موضوع الحاق گفتوگو کردیم اما زمانی برای آن تعیین نکردیم؛ این کار در صورت داشتن دولت، آسانتر انجام میشود».
وی به بنبست سیاسی کشورش و این واقعیت که رئیس یک دولت انتقالی است، اشاره تلویحی میکرد تا از جمله به حامیان خود این اطمینان را بدهد که اگر دوباره رئیس دولتی با عمر طولانی باشد، این مناطق را نیز به اسرائیل منضم خواهد کرد.
آقای نتانیاهو به خبرنگاران گفت: «برای همین کارها، اهمیت دارد که دولت تشکیل دهیم، ولی احزاب رقیب نخواستهاند دولت وحدت ملی تشکیل دهیم.»
بیشتر در این باره: دادستانی اسرائیل به خاطر «فساد» علیه بنیامین نتانیاهو اعلام جرم کرد
وی تاکید کرد که هیچ مسئله دیگری، از جمله این واقعیت که باید بهزودی به دلیل پروندههای اتهامی محاکمه شود یا موضع مخالف دادگاه جنایی بینالمللی علیه الحاق دره اردن، برایش اهمیت ندارد، بلکه «تنها مسئلهای که برای تحقق آن سوگند خوردهایم، انضمام زودتر دره بقاع اردن است که تصمیم آن را گرفته و عملی خواهیم کرد».
نخست وزیر اسرائیل پیش از دیدار با آقای پومپئو نیز گفته بود که در آخرین مذاکره تلفنیاش با دونالد ترامپ درباره دره اردن و کرانه باختری سخن گفته است.
بنیامین نتانیاهو چند روز پیش از آخرین انتخابات کشورش در شهریور امسال نیز، الحاق این مناطق را به حامیانش قول داد.
هرچند دولت آمریکا در مورد «تصمیم نهایی» بنیامین نتانیاهو برای انضمام دره اردن به خاک اسرائیل موضع علنی نگرفته، از اظهارات نخست وزیر اسرائیل چنین برمیآید که او از مذاکراتش با آقای پومپئو به این اطمینان رسیده که وزارت خارجه آمریکا، حامی این اقدام خواهد بود.
بیشتر در این باره: آمریکا دیگر شهرکسازی در کرانه باختری را نقض قوانین بینالمللی نمیداند
به نوشته تایمز اسرائیل، بیانیه ماه گذشته مایک پومپئو در این زمینه که از نظر آمریکا شهرکهای اسرائیلینشین در کرانه باختری، دیگر غیرقانونی نیستند، راه دولت اسرائیل را برای انضمام بخشهایی از کرانه باختری و دره اردن «هموار کرده است».
آن بیانیه آقای پومپئو تغییر موضعی بود که در طول بیش از پنج دهه دولتهای آمریکا در قبال این شهرکها داشتند.
آمریکا دو سال پیش نیز با تغییر موضع ۷۰ ساله دولتهای واشینگتن، اورشلیم را به عنوان «پایتخت اسرائیل» به رسمیت شناخت و اندکی بعد نیز سفارت خود را رسما به این شهر منتقل کرد.
دره بقاع اردن، منطقه فاصل میان اردن و اسرائیل، در حد شمالی دریاچه جلیله و حد جنوبی بحرالمیت است.
دره اردن که تا جنگ جهانی اول بخشی از عثمانی بود و با فروپاشی آن امپراتوری زیر قیمومیت بریتانیا رفت، غیر از اسرائیل، اردن و سوریه، برای فلسطینیان نیز اهمیت راهبردی دارد و تا حدود ۳۰ درصد از کرانه باختری محسوب میشود.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردانی، ماه گذشته هشدار داد که اگر اسرائیل دره اردن و بخشی از کرانه باختری را رسما به خاک خود منضم کند، حکومت فلسطینی توافقهای ۲۶ سال پیش با اسرائیل را لغو خواهد کرد.
صائب عریقات، دبیرکل کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین، نیز انضمام این مناطق به خاک اسرائیل را «اقدام جنونآمیز بنیامین نتانیاهو برای غیرممکن کردن صلح تا صد سال دیگر» توصیف کرده است.
کشورهای اروپایی از ماه گذشته از قصد دولت نتانیاهو برای الحاق دره اردن و بخشهایی از کرانه باختری به اسرائیل ابراز نگرانی کرده و آن را «نقض آشکار حقوق بینالملل» نامیدهاند.