واکنش‌های مخالف به رد قطعنامه محکومیت حماس در سازمان ملل

پس از آن که طرح قطعنامه محکومیت حملات راکتی حماس به اسرائیل در نشست روز پنج‌شنبه مجمع عمومی سازمان ملل به حد نصاب کافی نرسید، اسرائیل و آمریکا از این امر ابراز ناخشنودی کرده، و حماس و تشکیلات فلسطینی و حامیان آن مانند جمهوری اسلامی از آن به عنوان پیروزی یاد کردند.

این نخستین بار بود که پیش نویس قطعنامه‌ای در محکومیت حماس به رای‌گیری مجمع عمومی گذاشته می شد.

نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، پیش‌نویس قطعنامه محکومیت حماس را تنظیم و ارائه کرده و در هفته‌های گذشته همراه با دنی دنون، همتای اسرائیلی‌اش، برای تصویب آن فعالانه تلاش کرده بود.

اما یک ابتکار کشورهای عرب حامی فلسطینیان که کویت آن را نمایندگی کرد و تاکید داشت که تصویب پیشنهاد محکومیت حماس باید حداقل رای دوسوم از اعضا یعنی ۹۹ کشور را به دست آورد و کسب اکثریت عادی کافی نیست، کوشش سفیر آمریکا را ناموفق گذاشت.

در نشست رای‌گیری مجمع عمومی که شامگاه پنج‌شنبه، ۱۵ آذرماه، برگزار شد، ۸۷ کشور از پیشنهاد خانم هیلی حمایت کردند؛ ۵۸ کشور رای مخالف دادند و رای ۳۳ کشور ممتنع بود.

خانم هیلی پیش از رای‌گیری گفت، سازمان ملل بیش از ۷۰۰ قطعنامه علیه اسرائیل صادر کرده، اما حتی یک بار حماس را نکوهش نکرده و «اکنون از فرصت تاریخی برای تغییر این سابقه وحشتناک برخوردار است».

نیکی هیلی تاکید کرده بود: «رفتاری یهودستیزانه تر از این نیست که بگوییم که قادر نیستیم ترور علیه اسرائیل را نکوهش کنیم.»

سفیر آمریکا محکوم کردن حماس را اقدامی در راستای «کوشش برای صلح در خاورمیانه» توصیف کرد.

اما با ناکامی این قطعنامه، مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، در توییتر خود نوشت: «اندک زمانی بعد از آن که حماس در حملاتی کور راکت به سوی شهروندان اسرائیلی شلیک کرده، سازمان ملل نتوانست تصمیمی در نکوهش این باند تروریستی بگیرد؛ این اقدام خجالت آور دیگری در موضع‌گیری علیه دولت یهود است.»

اشاره آقای پومپئو به آخرین دور از درگیری اسرائیل و حماس در ماه گذشته بود که حماس ده‌ها راکت به اسرائیل شلیک کرد.

اما با وجود عدم تصویب پیشنهاد آمریکا در نکوهش حماس در سازمان ملل، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، این نکته را حائز اهمیت دانست که «اکثریت قاطع کشورها علیه حماس ایستادند».

آقای نتانیاهو در توییتر خود افزود: «اکثریت دو سوم اعضا را به دست نیاوردیم، اما این نخستین بار است که بیشترین اعضا علیه حماس رای می دهند و من تمامی ۸۷ کشوری را که به اصل ایستادگی علیه حماس رای دادند، تحسین می کنم.»

دنی دنون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، نیز گفت: «حمایت چشمگیری که از سفیران کشورها گرفتیم نشان از تغییری است که (نسبت به اسرائیل) ایجاد شده و با تکیه به این حمایت، به مبارزه علیه حماس در سازمان ملل ادامه می دهیم.»

اسرائیل به این امر توجه کرده که کشورهایی مانند سوئد که معمولا همراه با اسرائیل رای نمی‌دادند، این بار علیه حماس ایستاده و کشوری مانند چاد که رئیس جمهوری‌اش با وجود نبود مناسبات رسمی با اسرائیل در روزهای گذشته به اورشلیم رفته بود، از نشست «عامدانه» غیبت کرده بود.

این در حالی است که کشورهای عربی مانند عمان که بنیامین نتانیاهو ماه گذشته دیدار تاریخی از آن داشت، علیه پیشنهاد آمریکا رای دادند.

با وجود توجه اسرائیل به افزایش کشورهایی که موضع ضد اسرائیلی نگرفته‌اند، جناح‌های مختلف فلسطینی از نتیجه رای گیری سازمان ملل ابراز شادمانی کرده و آن را نشان توجه جهانی به مواضع «برحق» فلسطینیان دانستند.

تشکیلات خودگردان فلسطینی با وجود رقابت دیرینه با حماس، از کشورهایی که علیه حماس رای منفی دادند، سپاسگزاری کرد.

اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، در خطبه های نماز جمعه ۱۶ آذر در غزه، با تقدیر از کشورهایی که حمایت آمریکا از اسرائیل را «به چالش کشیدند»، گفت شکست آمریکا «موفقیت بسیار مهم برای تمامی فلسطینی‌ها و کشورهای دوست و حامی ارزش‌ها بود».

به توصیف اسماعیل هنیه، این «وجدان بیدار جهانی» بود که طرح آمریکا را «خنثی کرد».

سامی ابوزهری، سخنگوی حماس در باریکه غزه، نتیجه نشست مجمع عمومی را «سیلی به صورت دولت آمریکا، و تایید مشروعیت مقاومت» توصیف کرد.

فوزی برهوم، یک سخنگوی دیگر حماس، نیز گفت رای سازمان ملل نشان «حمایت از عدالت و دفاع از حق و رعایت انصاف در قبال ملت فلسطین» بود.

ایران که از آغاز تشکیل جنبش فلسطینی حماس حامی و از مهم ترین تامین کنندگان مالی آن بوده، از ناکامی آمریکا ابراز خشنودی کرد.

غلامعلی خوشرو، سفیر ایران در سازمان ملل، گفته بود، حماس «جنبش مشروع مقاومت است که به نمایندگی از مردم فلسطین با اشغالگری صهیونیست‌ها مبارزه می کند و این امر، تحت قوانین بین الملل هم مشروع است».

به باور حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در بریتانیا، نیز «مخالفت با قطعنامه ضد حماس، شکست سختی برای آمریکا بود».

آقای بعیدی‌نژاد روز جمعه در توییتر خود نوشت: «نیکی هیلی که گفته بود موقع انتصاب هیچ چیز از سازمان ملل نمی‌دانست و هدفش را دفاع از رژیم صهیونیستی (اسرائیل) اعلام کرده بود، وداع تلخی با سازمان ملل داشت... و این رای نشان داد که امروز پیش از هر کسی دیگر، برای نماینده‌ای که تنها چند روز دیگر در این سمت باقی نیست، یک روز تاریخی و درسی برای همیشه بوده است.»

اشاره این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی به این است که تلاش نیکی هیلی در آخرین روزهای کاری او در این مقام ناکام شد.

خانم هیلی که به انتخاب خود از آغاز سال ۲۰۱۹ از این سمت کنار می رود، در دوران تصدی این پست برای تغییر موضع گیری سازمان ملل نسبت به اسرائیل بیشترین تلاش را کرده بود.

دو مقام کاخ سفید روز پنج‌شنبه به خبرگزاری رویترز گفتند که رئیس جمهوری آمریکا هدر نائرت، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده، را به عنوان سفیر جدید این کشور در سازمان ملل متحد معرفی خواهد کرد.