گام تازه دولت آمریکا در ادغام کنسولگری و سفارت خود در اورشلیم، بیتالمقدس، با واکنش خشمگینانه فلسطینیان روبهرو شد. این کنسولگری رسیدگی به امور مربوط به فلسطینیان را بر عهده داشت.
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، روز پنجشنبه، ۲۶ مهرماه، در واشینگتن با اعلام تصمیم ادغام گفت که به مسائل مربوط به فلسطینیان که تاکنون در حوزه کنسولگری آمریکا در اورشلیم بود، از این به بعد در چارچوب «دفتر امور فلسطینیان»، زیر نظر سفیر رسیدگی میشود.
آقای پومپئو همچنین گفت که «دفتر امور فلسطینیان» در همان ساختمانی فعالیت خواهد کرد که تا حال کنسولگری آمریکا در اورشلیم بود.
وزیر خارجه آمریکا این تصمیم را نشانه تغییر سیاست کشورش در خصوص اورشلیم، کرانه باختری یا غزه ندانست، و بر ادامه تلاش واشینگتن برای رسیدن به «صلح جامع و پایدار» که بشارتدهنده «آیندهای روشنتر» برای طرفین نزاع اسرائیلی- فلسطینی باشد، تاکید کرد.
آقای پومپئو در توییتر خود دلیل ادغام سفارت و کنسولگری را تلاش برای «افزایش کارآیی» و «بهبود فعالیت دیپلماتیک» عنوان کرده، اما فلسطینی ها آن را نشانه دیگری از سیاستهای «عقیدتی» آمریکا علیه خود تلقی کردند.
نگاهی به ساختمان سفارتها و کنسولگریهای آمریکا در اسرائیل
آمریکا سالها پیش از تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری، در خصوص به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل و انتقال سفارت کشورش به اورشلیم، افزون بر سفارت در ساحل تل آویو، دو کنسولگری در شرق و غرب اورشلیم داشت.
کنسولگری آمریکا در خیابان «صلاح الدین» در شرق بیتالمقدس، در کنار ارائه خدمات به فلسطینیان، به اسرائیلیان ساکن اورشلیم و مناطق اطراف نیز خدمات کنسولی می داد.
ساختمان کنسولگری آمریکا در خیابان «آگرون» در مرکز اورشلیم و در فاصله بسیار کوتاهی از دفتر و اقامتگاه نخست وزیری اسرائیل، به برخی امور خاص کنسولی اختصاص داشت، اما بعد از بسته شدن کنسولگری در شرق بیت المقدس، این ساختمان به فلسطینیان غزه، کرانه باختری و شرق اورشلیم خدمات کنسولی ارائه می کرد.
همزمان با بسته شدن کنسولگری خیابان «صلاح الدین»، آمریکا کنسولگری تازه ای را در ساختمانی بزرگ در محله «تالپیوت» اورشلیم افتتاح کرد، که محله های فلسطینینشین شرق بیت المقدس و شهر فلسطینی بیت اللحم در فاصله بسیار نزدیک آن هستند.
این ساختمان تا بهار امسال ویژه ارائه خدمات کنسولی به اسرائیلیهای ساکن اورشلیم و اطراف و فلسطینیان ساکن کشورهای خارجی بود.
در پی تصمیم تاریخی آمریکا به انتقال سفارت به اورشلیم، دولت ترامپ به جای «صرف هزینههای کلان» بنا به گفته آقای ترامپ، ساختمان کنسولگری در «تالپیوت» را به عنوان سفارت تغییر کاربری داد.
با وجود انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم، ساختمان کنسولگری آمریکا در خیابان «آگرون» در مرکز اورشلیم کماکان فعال بود و به ارائه خدمات کنسولی به فلسطینیان ادامه می داد.
وبسایت واینت در مورد این وضعیت «بغرنج»، آن را به داشتن دو سفارت برای آمریکا در اورشلیم تشبیه کرد و نوشت، امور اورشلیم پیچیدگی های خاص خود را دارد و این بغرنجی سیاسی، به گونه ای بود که کنسول آمریکا در این ساختمان فعالیت های خود را نه زیر نظر سفیر، بلکه مستقیما زیر نظر وزارت امور خارجه آمریکا در واشینگتن انجام می داد؛ به این معنی که کنسول آمریکا در اورشلیم به نوعی رقیب شخص سفیر کشورش بود.
به نوشته واینت، دولت ترامپ با تصمیم پنجشنبه خود، به این وضعیت پایان داده و کار کنسول را از نظر سازمانی زیر نظر شخص سفیر قرار داد.
در پی تصمیم تازه دولت آمریکا، عنوان کنسولگری از ساختمان خیابان «آگرون» حذف میشود و نام آن به «دفتر امور فلسطینیان»، اما زیر نظر سفیر آمریکا، تغییر می یابد.
در این میان، ساختمان سفارت پیشین در تل آویو نیز برای «رسیدگی به امور مناسبات اسرائیل و آمریکا» حفظ شده است.
صائب عریقات، مقام ارشد تشکیلات فلسطینی و سازمان آزادیبخش فلسطین، پنجشنبه گفت، تنزل موقعیت کنسولگری در بیتالمقدس، تنزل موقعیت فلسطینیان در نظر آمریکا است.
به گزارش خبرگزاری فلسطینی معا، صائب عریقات در رامالله مدعی شد که آمریکا دارد طرح «اسرائیل بزرگ» را که مورد نظر دولت اسرائیل است، تحمیل می کند و به استقلال کشوری برای فلسطینیان در کنار اسرائیل علاقه ندارد.
فلسطینیان که از انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم شدیدا خشمگین شدند، امیدوار بودند که آمریکا سفارتی نیز در بخش شرقی بیت المقدس که قرار است «پایتخت کشور مستقل فلسطین» بشود، برقرار کند.
رسانه های اسرائیل گزارش داده بودند که دیوید فریدمن، سفیر آمریکا خود پیشتر طرح ادغام کنسولگری و سفارت را مطرح کرده و این هدف را پیش می برد.
دولت اسرائیل هنوز به تصمیم تازه آمریکا واکنش نشان نداده، اما بعضی از رسانهها در اسرائیل مانند وبسایت خبری واینت نوشتهاند که این تصمیم از نظر برخی، نوعی «تنبیه» فلسطینیان است، چرا که حاضر به بازگشت به میز مذاکرات برای پذیرش طرح صلح «معاهده قرن»، آن گونه که دولت ترامپ آماده کرده، نیستند.
به نوشته واینت، «فلسطینیان که پیشتر به سفیر آمریکا در اسرائیل توهین کرده اند، حال باید او را در جایگاه سفیری بپذیرند که به امور آنها نیز رسیدگی می کند».
همزمان، شبکه اسرائیلی آی ۲۴، تصمیم آمریکا را با رخدادهای اخیر در مرز غزه و اسرائیل مرتبطدانسته است.
به گزارش این شبکه، اصابت راکت میانبرد از غزه به خانه یک خانواده اسرائیلی در شهر بئرشبع، و تشدید بحران اسرائیل و غزه، عملی کردن تصمیم آمریکا را در خصوص بستن کنسولگری و ادغام آن در سفارت شتاب داد.
بحران میان غزه و اسرائیل در روزهای اخیر تشدید شده و فلسطینیان گفتهاند که روز جمعه، ۲۷ مهرريا، نیز این تظاهرات را در مرزهای غزه دنبال می کنند؛ اسرائیل نیز برای مقابله با احتمالات، هزاران نظامی و تجهیزات گسترده را در مرزها مستقر کرده است.
اسرائیل گفته است رخدادهای این جمعه برای تعیین اقداماتی که ارتش این کشور می تواند در قبال غزه انجام دهد، «تعیینکننده» خواهد بود.