علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در دیدار با از افرادی از استانهای سیستانوبلوچستان و خراسان جنوبی در مورد عدم رسیدگی حکومت خود به سیستانوبلوچستان توضیحاتی داد.
او در این دیدار که روز دوشنبه ۲۰ شهریور انجام شد، گفت که «اگر آن مصوباتی که در اوائل دههٔ ۸۰، که بنده آمدم بلوچستان، تصمیمگیری شد اگر دولتها آن مصوبات را عمل میکردند امروز چهرهٔ استان فرق میکرد. تنبلی شد، بیتوجهی شد از طرف بعضی از دولتها.»
رهبر جمهوری اسلامی در مورد دولت ابراهیم رئیسی اما گفت که «امروز بحمدالله مشغولند، کار میکنند، تلاش میکنند. بنده امیدوارم.»
علاوه بر سرکوب مرگبار اعتراضات مردمی در سیستان و بلوچستان، این استان یکی از محرومترین استانهای ایران است که با مشکلاتی چون نبود امکانات آموزشی برای کودکان، کمبود شدید آب آشامیدنی، نبود فرصتهای شغلی و ناامنیهای مرزی مواجه است.
پیش از این نمایندگان این استان و دیگران بارها به حکومت در مورد محرومیت شدید در این استان هشدار دادهاند اما رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی تازه خود مشخص نکرد چرا در تمام این دههها در مورد «تنبلی و بیتوجهی» دولتهای متوالی به این منطقه رسیدگی صورت نگرفته است.
در باره وضعیت مردم این استان، در بولتن شماره ۲۹ خبرگزاری فارس، به تاریخ ۰۳/۰۹/۱۴۰۱، که در جریان هک این خبرگزاری نزدیک به سپاه از سوی گروه هکری بلکریوارد منتشر شد، در سرفصلی آمده است: «مردم سیستان و بلوچستان مظلوم هستند. این منطقه بسیار خشن است. در برخی از مناطق استان به دلیل فقر و گرسنگی نوزادان انگشتان خود را میمکند.»
بیشتر در این باره: نماینده مجلس: غذای اغلب مردم سیستانوبلوچستان، «نان و رُب» استهمچنین مولوی عبدالحمید چهره پرنفوذ سیستان و بلوچستان، بارها نسبت به تبعیض در مورد اقلیتهای قومی و مذهبی این استان هشدار داده است.
چند روز پیش از این، وبسایت حالوش که اخبار مربوط به سیستان و بلوچستان را پوشش میدهد، نسبت به این دیدار با خامنهای هشدار داده و ابراز نگرانی کرده بود.
حالوش نوشته بود که در روزهای گذشته تلاشهایی از سوی حکومت برای برقراری ارتباط با خانوادههای کشتهشدگان جمعه خونین زاهدان به منظور شرکت آنان در این دیدار انجام شده است.
حالوش نوشت که پیشتر مصطفی محامی، نماینده علی خامنهای در استان سیستان و بلوچستان و دیگر مسئولان محلی برای اقناع چهرههای مذهبی این شهر برای شرکت در این مراسم تلاش کردهاند.
در جریان اتفاقاتی که روز هشتم مهر ۱۴۰۱ رخ داد و به «جمعه خونین» یا «جمعه سیاه» زاهدان معروف شد، گروهی از مردم در واکنش به خبر تجاوز فرمانده نیروی انتظامی چابهار به یک دختر بلوچ، دست به تجمع زدند که از سوی نیروی انتظامی و مأموران امنیتی جمهوری اسلامی، «به رگبار بسته شدند».
به گزارش منابع حقوق بشری در جریان این تیراندازیها، دستکم ۹۰ تن صدها تن کشته و دهها تن دیگر نیز زخمی یا توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
«آمریکا با فکر و مطالعه به این نتیجه رسیده که در ایران چند نقطه بحرانساز وجود دارد»
رهبر جمهوری اسلامی در بخش دیگر از سخنرانی روز دوشنبه خود گفت که به باور او، ایالات متحده «مجموعهای با اسم گروه بحران» درست کرده «تا بگردند نقاطی را که در کشور به نظر آنها موجب میشود بحران درست بشود، تحریک کنند».
او که در تهران و در دیدار با از افرادی از استانهای سیستانوبلوچستان و خراسان جنوبی به تهران سخن میگفت اضافه کرد که «آنها با فکر و مطالعه به این نتیجه رسیدند که در ایران چند نقطه بحرانساز وجود دارد: اختلافات قومی، تفاوتهای مذهبی و مسئله جنسیت و زن که باید اینها را برای بحرانسازی تحریک کرد.»
علی خامنهای گفت که «این را معلومات اطلاعاتی به ما میگوید»، اما برای این مدعای خود شواهد و مدارکی ارائه نکرد.
او به اینکه چرا حوزههای «اختلافات قومی، تفاوتهای مذهبی و مسئله جنسیت و زن» در ایران بحرانساز شده و به نقش و مسئولیت حکومت خود در بحرانی شدن وضعیت در این حوزهها اشارهای نکرد.
علی خامنهای همچنین در این سخنرانی تهدید کرد: «آن کسانی که امنیت ملی را تهدید میکنند، دشمن ملتاند برای دشمن کار میکنند چه بفهمند خودشان چه نفهمند.» آیتالله خامنهای توضیحی در مورد تعریف «آن کسانی که امنیت ملی را تهدید میکنند» نداد.
سال گذشته مسئله حجاب اجباری در ایران آغازگر وضعیت بحرانی جدید و اعتراضات سراسری شد، اما جمهوری اسلامی این اعتراضات را به «کشورهای خارجی» نسبت داده و اقدام به سرکوب شدید معترضان کرد.
نیروهای حکومتی همچنین گروههای کرد را به «تجزیهطلبی» متهم کرده و به مواضع این گروهها در اقلیم کردستان عراق در چندین نوبت حمله کردند.
این در حالی است که در جریان اعتراضات، معترضان بارها دربارهٔ همبستگی و اتحاد مناطق و اقوام مختلف ایرانی شعار دادند.
همچنین مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، نیز در همان زمان گفت: «به مردم این دو منطقه [کردستان و سیستان و بلوچستان] اتهام تجزیهطلبی زده میشود؛ در حالی که کُرد و بلوچ از اصیلترین اقوام ایرانی هستند که برای حفظ تمامیت ارضی کشور در طول تاریخ در کنار سایر هموطنان از جان مایه گذاشتهاند».