رهبر جمهوری اسلامی ایران روز سهشنبه ۲۳ فروردین با ابراز رضایت از «مقاومت» در مقابل آنچه که «زیادهخواهی» طرف مقابل در مذاکرات هستهای خواند، خواستار ادامه این روند شد و گفت: «آنها به بنبست رسیدهاند، ما به بنبست نرسیدهایم».
علی خامنهای که در دیدار با مسئولان حکومت جمهوری اسلامی سخن میگفت، مقامهای آمریکایی را متهم کرد که به ادعای او، «بدعهدی کردهاند» و از مقامات خواست که «مطلقا معطل مذاکرات هستهای» نشوند و کار خودشان را پیش ببرند.
او همچنین بدون اشاره به پیامدهای تحریم بر اقتصاد ایران، گفت: «تابآوری اقتصاد کشور در برابر تحریمهای بیسابقه است» و دستاوردهای جمهوری اسلامی در حوزههای مختلف باعث شده است که در بین دیگر کشورها به «یک نمونه جذاب» تبدیل شود.
این سخنان در حالی مطرح شده است که مقامهای دولت آمریکا میگویند ایران «درخواستهای غیرمرتبط با برجام داشته» و باعث به بنبست رسیدن مذاکرات شده است.
بیشتر در این باره: تهران و واشینگتن یکدیگر را مسئول توقف مذاکرات برجام دانستندجوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز با تاکید بر اینکه درخواست ایران برای «تضمینهایی در مورد سپاه پاسداران» که «ربطی به برجام ندارند»، باعث ایجاد مشکل در روند مذاکرات شدهاند.
گزارشها حاکی است که دولت ایران بر خروج سپاه پاسداران از فهرست تروریستی آمریکا به عنوان شرط توافق پافشاری کرده است و در مقابل، دولت آمریکا میگوید خارج کردن سپاه مشروط به این است که ایران تعهد علنی بدهد به نیروهای آمریکایی حمله نمیکند و پرونده انتقامگیری قاسم سلیمانی را مختومه کند.
درخواست حذف سپاه از فهرستهای تروریستی با مخالفت جدی و علنی اسرائيل مواجه شده است و در آمریکا نیز روند مخالفتها رو به افزایش است.
در تازهترین واکنش مخالفان، ۱۴ سناتور جمهوریخواه کنگره روز ۲۲ فروردین در مورد عواقب خروج سپاه از این لیست به دولت جو بایدن هشدار دادند و آن را «خیانت به متحدان» ایالات متحده در منطقه خاورمیانه توصیف کردند.
حمایت رهبر جمهوری اسلامی از تیم مذاکرهکننده دولت ابراهیم رئيسی، از نظر سیاست داخلی، نیز بهطور عمده برخی نمایندگان مجلس را مخاطب قرار داده است.
در روزهای گذشته محمود نبویان و علی خضریان، دو نماینده وابسته به جبهه پایداری در مصاحبهها و یادداشتهای متعددی گفتند که تیم مذاکرهکننده از «خطوط قرمز» رهبر جمهوری اسلامی عبور کردهاند.
روز ۲۱ فروردین نیز ۲۵۰ نماینده مجلس خطاب به ابراهیم رئيسی، نامهای نوشتند و خواستار توجه تیم مذاکرهکننده به شروطی مانند عدم خروج دوباره آمریکا از برجام و تصویب این موضوع در کنگره آمریکا، تضمین دادن آمریکا برای عدم اعمال مکانسیم ماشه پس از بازگشت به برجام، تضمین آمریکا برای عدم اعمال تحریمهای جدید پس از احیای برجام، تضمین فروش نفت و انتقال کامل منابع مالی و راستیآزمایی رفع تحریمها شدند.
پافشاری مقامهای حکومت ایران بر شروط خود درباره برجام، باعث شده است که مقامهای دولت آمریکا علیرغم تاکیدشان بر ادامه مذاکرات، لحنی محتاطانه درباره آینده احیای برجام داشته باشند.
در همین زمینه، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، روز ۱۸ فروردین گفت که نسبت به توافق با ایران برای احیای برجام چندان خوشبین نیست.
او مهلت دستیابی به توافق با ایران را «بسیار کوتاه» دانست و در عین حال تاکید کرد که همچنان اعتقاد دارد «این کاملا به نفع کشور ماست اگر که بتوانیم به توافق بازگردیم و ایران نیز چنین کند».