سعد حریری روز سهشنبه ۵ آذر گفت قصد ندارد در دولت جدید لبنان نخست وزیر شود. به این ترتیب مسئولیت یافتن فرد جدیدی برای مقام نخست وزیری و خارج کردن کشور از بحران فعلی به دوش مخالفان آقای حریری از جمله گروه حزبالله میافتد.
سعد حریری، مهمترین سیاستمدار سنی مذهب لبنان که با غرب و کشورهای غربی خلیج فارس مناسبات نزدیکی دارد گفته این تصمیم او نهایی است.
او روز ۲۹ اکتبر و در واکنش به اعتراضات سراسری علیه فساد حکومتی و طبقه سیاسی حاکم بر کشور از نخست وزیری استعفا داد.
بیشتر در این باره: اعتراضات لبنان در دومین ماه ادامه پیدا کرددر حال حاضر هیچ سیاستمدار دیگری برای پذیرش مقام نخست وزیری و تشکیل دولت اعلام آمادگی نکرده است.
در نظام تقسیم قدرت بین اقلیتها و گروههای مذهبی گوناگون لبنان مقام نخست وزیری به سیاستمداران سنی تعلق میگیرد.
لبنان پنج هفته پس از آغاز اعتراضات در بدترین وضعیت از زمان پایان جنگ داخلی قرار دارد و نگرانیها در مورد ثبات کشور که بدهیهای خارجی سنگینی دارد و دستخوش اختلافات فرقهای و جناحی است به شدت افزایش یافته است. این کشور با شدیدترین بحران اقتصادی خود از دوران جنگ داخلی بین سالهای ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ نیز روبهرو شده است.
حزب الله و متحدان آن طرفدار بازگشت سعد حریری به مقام نخست وزیری هستند ولی با تصمیم او برای تشکیل دولتی متشکل از کارشناسان و بدون حضور نمایندگان گروههای سیاسی مخالفند. آنها خواهان تشکیل دولتی متشکل از تکنوکراتها و سیاستمداران هستند.
سعد حریری در بینانیهای کتبی اعلام کرد: «من در تبعیت از قانون میخواهم که نه من، بلکه فرد دیگری دولت را تشکیل دهد تا بتواند به خواستهای زنان و مردان جوان پاسخ دهد. پس از اعلام این تصمیم قطعی و صریح، کاملاً امیدوارم که رئیسجمهوری جلسات مشاوره پارلمانی برای تعیین یک نخست وزیر جدید را برگزار خواهد کرد.»
میشل عون، رئیس جمهور لبنان که از اقلیت مسیحیان مارونی و متحد حزبالله است اکنون برای معرفی یک نخست وزیر جدید باید جلسات رسمی مشاوره پارلمان را ترتیب دهد. نامزدی که بیشترین میزان حمایت را کسب کنند برای احراز این مقام معرفی خواهد شد.
یک منبع نزدیک به میشل عون گفت دولت آینده فقط متشکل از یک گرایش سیاسی نخواهد بود و تلاش خواهد شد تا در مورد تعیین نخست وزیر جدید با سعد حریری توافق شود. این منبع افزود مشورت با پارلمان به احتمال زیاد در روزهای پنجشنبه و جمعه انجام میشود.
ولید جنبلاط، رهبر دروزیها و از متحدان سعد حریری گفته آقای حریری پس از اقدامات اخیر با هدف «تحمیل شروط غیر قابل قبول» به او این تصمیم را گرفته است.
ولید جنبلاط به خبرگزاری رویترز گفت: «او تصمیم گرفته راه را برای دیگران باز کند که کار درستی هم است.»
او افزود: «نخست وزیر تمام تلاش خود را انجام داد تا یک دولت قابل قبول با شرکت تکنوکراتها تشکیل دهد و به مصالحه برسد. این طرح رد شد و او تصمیم گرفت کنارهگیری کند. بگذارید امیدوار باشم که فرد بعدی موفق خواهد شد و بتواند روی بحران اقتصادی کشور تمرکز کند.»
بحران اقتصادی لبنان که از سالها پیش آغاز شده و دلایل اصلی آن فساد حکومتی و حیف و میل داراییها است تحت تأثیر کاهش ذخایر ارزی کشور تشدید شده و ارزش پول کشور در بازار سیاه به شدت کاهش یافته است.
روز سهشنبه ارزش برابری پوند لبنان در برابر دلار به حدود دو هزار و صد کاهش یافت که حدود ۴۰ درصد از نرخ رسمی هزار و پانصد پوند کمتر است.