رئیس جمهوری فرانسه روز یکشنبه انتقاد بسیار تندی را علیه سیاسیون لبنانی و بهویژه گروه حزبالله بیان کرد و گفت که رهبران سیاسی لبنان به تعهد به قول خود برای تشکیل دولت جدید و انجام اصلاحات لازم در این کشور «خیانت کردهاند».
به گزارش خبرگزاری فرانسه و شبکه الجزیره، امانوئل ماکرون که روز یکشنبه ششم مهر در یک نشست خبری در کاخ الیزه پاریس سخن میگفت، حزبالله و همچنین جنبش امل لبنان را متهم کرد که با اصرار به تعیین وزیران شیعه در دولت جدید، در عدم موفقیت مصطفی ادیب نقش داشتهاند.
سخنان رئیس جمهوری فرانسه نخستین واکنش آشکار او به کنارهگیری مصطفی ادیب، نخستوزیر مکلف لبنان از تشکیل دولت جدید این کشور بود. نشست خبری آقای ماکرون به طرزی بیسابقه تنها به امور لبنان اختصاص یافت.
استعفای آقای ادیب در روز پنجم مهر، ضربهای به احتمال تحقق ابتکار سیاسی فرانسه برای لبنان تعبیر شد.
امانوئل مکرون خطاب به سازمان حزبالله گفت که «نباید فکر کند قویتر از آنچیزی است که هست» و افزود که حزبالله «باید نشان بدهد که به همه لبنانیها احترام میگذارد در حالی که رفتار روزهای اخیر این سازمان، خلاف آن را نشان داده است».
امانوئل ماکرون گفت این پرسش مطرح است که «آیا حزبالله براستی یک حزب سیاسی است یا آنکه منطق دیکته شده از سوی ایران و نیروهای تروریستی آن را پیش میبرد؟»
به گفته رئیس جمهوری فرانسه، حزبالله نمیتواند ایفاگر سه نقش باشد: «یک ارتش در جنگ با اسرائیل، شبهنظامیانی در کنار سوریه و در همین حال، یک حزب قابل احترام در لبنان».
وی گفت با این اظهارات نیز که ایران بانی و باعث تشدید بحران لبنان است، موافق نیست و مدرکی در دست نیست که ثابت کند ایران در کار تشکیل دولت جدید در بیروت مانعتراشی کرده است.
او نخبگان سیاسی لبنان را «افرادی خودخواه نامید که منافع خود و منافع طبقاتی و طایفهایشان را بر منافع ملی لبنان ترجیح داده» و «تصمیم به خیانت» گرفتند. وی گفت آنها باید از این عملکرد خود «شرمزده باشند».
آقای ماکرون به صراحت گفت، تمامی سیاستمدارانی که در دوره جنگ داخلی لبنان در سالهای ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ مقام و منصبی داشتهاند، چه شیعه، چه سنی و چه مسیحی، باید دیگر از صحنه سیاسی خارج شوند زیرا «تنها به فکر منافع خود، فامیل و طایفهشان هستند».
رئیس جمهوری فرانسه که از پس از انفجار مهیب بندر بیروت دو بار به لبنان سفر کرده و نقشه راهی را به عنوان ابتکار سیاسی برای حل بحران این کشور ارائه نموده، در این نشست خبری تأکید کرد که ابتکارش کماکان پابرجاست.
امانوئل ماکرون گفت، اجرایی شدن ابتکار فرانسه برای تغییرات لازم در نظام سیاسی لبنان نیازمند تشکیل دولتی جدید در بیروت است که آماده عملی کردن اصلاحات همهجانبه و ضروری، بر اساس گفتوگوهای ملی باشد.
رئیس جمهوری فرانسه با رویکرد آمریکا نیز در تشدید تحریم و فشار بر لبنان مخالفت کرد و گفت این راهکار درستی نیست بلکه فشار، باید از جنس سیاسی باشد.
به گفته آقای ماکرون، «با مرحلهای جدید روبرو هستیم که خطرناکترین چالشها در مقابل لبنان و منطقه خودنمایی میکند».
امانوئل ماکرون از رهبران سیاسی لبنان خواست با نشان دادن مسئولیت، فرصت تشکیل دولت نجات ملی را یک «غنیمت بدانند».
وی گفت میخواهد ببیند که در هفتههای آینده اتفاقات لازم رخ خواهد داد اما افزود «من سادهلوح نیستم ولی لازم است که این مسیر تا پایان پیموده شود».
لبنان که در سالهای گذشته نیز با یک رشته بحرانهای پیاپی سیاسی، معیشتی و معضلات ناشی از حضور شمار زیادی از پناهجویان سوری دست و پنجه نرم میکرد، از میانه سال گذشته شاهد تظاهرات مردمی در اعتراض به گرانیها و وخیم شدن وضع درآمدها بود.
با این وجود، انفجار نیمه تابستان در بندر بیروت که ۱۹۰ کشته و هزاران زخمی داشت و ویرانیهای وسیعی در بخشهایی از بیروت به بار آورد، وضعیت را وخیمتر کرد.
در پی شانه خالی کردن مصطفی ادیب از تکلیف مسئولیت تشکیل دولت جدید، بار دیگر نام سعد حریری به عنوان سیاستمداری که پست نخستوزیری به او پیشنهاد شود، مطرح شده است.
سعد حریری که همپیمان غرب شناخته میشود، تأکید کرده که دیگر منصب نخستوزیری را نخواهد پذیرفت.
رئیس جمهوری فرانسه در سخنان یکشنبه خود گفت سعد حریری در زمان آخرین دولتش در تقسیم وزارتخانهها میان طوایف مختلف «اشتباه کرده بود».
رسانههای وابسته به حزبالله خبر دادهاند که حسن نصرالله، دبیرکل این سازمان، سهشنبه هشتم مهر سخنرانی خواهد کرد و انتظار میرود به اظهارات رئیس جمهوری فرانسه واکنش نشان دهد.