صدر اعظم آلمان می‌گوید پروژه خط لوله جدید گازی روسیه به اروپا، اگر اوکراین در آن نقشی جدی نداشته باشد، انجام نخواهد شد.
آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، روز سه‌شنبه ۲۱ فروردین در نشست خبری مشترک با پترو پروشنکو، رئیس جمهوری اوکراین گفت: پروژه «جریان شمالی ۲» نمی‌تواند بدون شفاف‌سازی وضعیت ترانزیت گاز روسیه از خاک اوکراین پیش برود.
در حال حاضر خط لوله «جریان شمالی» سالانه ۵۵ میلیارد متر مکعب گاز روسیه را به آلمان می‌رساند و قرار بود با احداث خط لوله «جریان شمالی ۲» این میزان به دوبرابر برسد.
با این حال خانم مرکل در نشست خبری روز سه‌شنبه‌اش با اشاره به اینکه طرح «جریان شمالی ۲» پروژه‌ای صرفا اقتصادی نیست بلکه ملاحظاتی سیاسی نیز پیرامون آن وجود دارد گفت در تماس تلفنی یک روز پیش‌اش با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، به او تأکید کرده است نباید اوکراین از این خط لوله کنار گذاشته شود یا نقشی کم‌رنگ داشته باشد.
ساعتی پس از انتشار گفته‌های صدر اعظم آلمان، شرکت «گاز پروم» نسبت به آن واکنش نشان داد.
الکسی میلر، مدیرعامل شرکت دولتی «گاز پروم»، در یادداشتی که شامگاه سه‌شنبه در وبسایت این شرکت منتشر شد نوشت: اوکراین «در صورتی که بتواند اهمیت اقتصادی قرارداد جدید را ثابت کند» می‌تواند سالانه ۱۰ تا ۱۵ میلیون متر مکعب گاز روسیه را از خاک خود عبور دهد.
سال گذشته حدود ۹۴ میلیارد مکعب گاز صادراتی روسیه از طریق خاک اوکراین به اروپا صادر شد؛ اما اخیرا اختلاف گازی دو کشور در پی محکومیت شرکت گازپروم در دیوان داوری بین‌المللی به خاطر شکایت اوکراین اوج گرفت و شرکت گازپروم اعلام کرد که تمامی قراردادهای گازی با این کشور را لغو می‌کند. این در حالی است که قرارداد ترانزیت گاز روسیه توسط اوکراین به اروپا تا چند سال دیگر اعتبار دارد.
«گاز پروم» در سایت رسمی خود اعلام کرده است که تصمیم اخیر دیوان دادرسی بین‌المللی در رابطه با پرداخت ۲.۵ میلیارد دلار خسارت از طرف این شرکت به اوکراین، همچنین کاهش قیمت و حجم صادرات گاز به اوکراین را قبول ندارد.
مسکو متهم است که با حمایت از جدایی‌طلبان اوکراین به بحران سیاسی در این کشور دامن می‌زند و به خاطر ضمیمه کردن شبه‌جزیره کریمه اوکراین به خاک خود در سال ۲۰۱۴، با یک سلسله تحریم‌های اروپا و آمریکا مواجه شده است.
از سوی دیگر احداث خط لوله جدید «جریان شمالی ۲» با مخالفت آمریکا و نگرانی کشورهای همسایه نیز روبه‌رو شده است.
آمریکا که قبلا مخالفت خود را با این پروژه مطرح کرده بود اخیرا گفته است احتمال دارد این طرح را مشمول تحریم قرار دهد.
خط لوله «جریان شمالی ۲» قرار است گاز روسیه را از طریق دریای بالتیک به آلمان حمل کند. به نوشته رویترز، کشورهای اروپای شرقی و بالتیک نگران‌اند که با راه‌اندازی این خط لوله، وابستگی گاز اروپا به روسیه افزایش یابد و نقش اوکراین در ترانزیت گاز کم‌رنگ شود. روسیه یک سوم گاز مصرفی اروپا را تأمین می‌کند و منبع درآمد خوبی برای اوکراین است.
شرکت «نفت و گاز اوکراین» اعلام کرده است که برای سال جاری میلادی انتظار دارد ۳ میلیارد دلار به خاطر ترانزیت گاز روسیه درآمد داشته باشد.
هزینه احداث خط لوله «جریان شمالی ۲» حدود ۱۱.۵ میلیارد دلار برآورد شده و تاکنون ۳۰ درصد از سرمایه آن توسط سهامداران تأمین شده است.
شرکت «گاز پروم» روسیه مالک ۵۰ درصد از سهام این طرح است و نیم دیگر سهام این پروژه از آن شرکت‌های «او ام وی» اتریش، «وینترشال» و «یونیپر» آلمان، شرکت بریتانیایی-هلندی «شل» و «اینژی» فرانسه است.
آلمان اوایل ماه جاری میلادی تمامی مجوزهای لازم برای ساخت این خط لوله در قلمرو خود را صادر کرده بود.
از سوی دیگر روسیه برای صادرات گاز خود به اروپا در صدد احداث خط لوله دریایی «جریان ترک» است که قرار است سالانه ۳۱ میلیارد متر مکعب گاز این کشور را به ترکیه و اروپا حمل کند. این پروژه شامل دو خط لوله موازی ست که اولین خط قرار است ماه آینده میلادی تکمیل شود.
در حال حاضر نیمی از گاز صادراتی روسیه به ترکیه از طریق اوکراین و نیم دیگر آن از طریق خط لوله دریایی «جریان آبی» انجام می‌شود.