روز شنبه ۱۴ مرداد، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در تهران با حسن روحانی و محمدجواد ظریف دیدار و گفتوگو داشت که طی آن رئیس جمهوری ایران تحریمهای جدید آمریکا را برای توافق هستهای «مخرب» توصیف کرد و وزیر خارجه ایران نیز آمریکا را متهم کرد که قصد دارد، «به هزینه ایران برجام را از بین ببرد».
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، که برای شرکت در مراسم تحلیف حسن روحانی به تهران سفر کرده است، صبح روز شنبه، ۱۴ مرداد، با چند تن از مقامات جمهوری اسلامی دیدار کرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، در دیدار با خانم موگرینی گفت: «نقض مکرر تعهدات از سوی دولت آمریکا و اعمال تحریمهای جدید علیه ایران، تأثیر منفی در افکار عمومی ملت ایران داشته و میتواند در مسیر اجرای برجام مخرب باشد که البته مجلس شورای اسلامی مطمئناً قانونی را در راستای مقابله به مثل با اقدام جدید آمریکا تصویب خواهد کرد.»
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، روز ۳۱ فروردین ایران را متهم کرد که «مطابق روح توافق هستهای عمل نمیکند»؛ وی سپس با امضای مصوبه کنگره برای وضع تحریمهای جدید علیه ایران، روسیه و کره شمالی، راه را برای تحریم کامل سپاه پاسداران هموار کرد.
دولت آمریکا، ایران را متهم به حمایت از تروریسم میکند و به فعالیتهای سپاه پاسداران و توسعه برنامه موشکی ایران انتقاد شدید دارد. ایران این اتهامها را «بیاساس» دانسته و در مقابل، اتهامهای مشابهی را متوجه آمریکا میکند.
در راستای این جدال لفظی، حسن روحانی روز شنبه در دیدار با فدریکا موگرینی گفت: «ایران در اجرای برجام به طور کامل به تعهدات خود عمل کرده است اما برخی طرفها به تعهدات خود پایبند نیستند.»
وی افزود: «بخش مهمی از اجرای برجام مربوط به گشایش در روابط اقتصادی، بانکی و فعالیتهای تجاری است که باید هرچه سریعتر و به طور کامل عملیاتی شود.»
وزیر خارجه ایران نیز روز شنبه در تهران، در دیدار با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، دیدار داشت؛ آقای ظریف در این دیدار ضمن انتقاد از بیانیه اتحادیه اروپا و آمریکا مبنی بر «تهدیدآمیز» بودن پرتاب موشک ماهوارهبر سیمرغ، آمریکا را متهم کرد که قصد دارد، «به هزینه ایران برجام را از بین ببرد».
براساس گزارش رسانههای ایران، محمد جواد ظریف در دیدار با خانم موگرینی آمریکا را متهم کرد که تلاش میکند، جمهوری اسلامی از «منافع برجام» استفاده نکند و این اقدامات «نقض متن برجام به شمار میرود».
آقای ظریف همچنین گفت که «آقای ترامپ تلاش میکند به هزینه ایران برجام را از بین ببرد و اروپا لازم است در این خصوص هوشیار باشد».
وی همچنین از بیانیه اتحادیه اروپا در واکنش به پرتاب ماهواره سیمرغ انتقاد کرد.
سخنان آقای ظریف در حالی بیان شده است که پیش از این خبرگزاری رویترز گزارش داده بود، ایران علیرغم اعتراضهای علنی خود به تحریمهای جدید آمریکا، در نشست کمیسیون مشترک برجام نسبت به روند اجرای توافق هستهای اعتراض رسمی نداشت.
در روزهای گذشته نیز برخی از مقامات جمهوری اسلامی اعلام کردهاند که آمریکا به دنبال این است که ایران به دست خود توافق اتمی وین را لغو کند.
ازجمله علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، روز چهارشنبه ۱۱ مرداد، گفته بود که آمریکا به دنبال لغو توافق هستهای با هزینه تهران است، اما جمهوری اسلامی چنین فرصتی را در اختیار واشینگتن قرار نخواهد داد.
در مقابل آمریکا معتقد است برخی اقدامات ایران که به صلح و ثبات منطقهای و بینالمللی ضربه میزند، نقض روح توافق هستهای است چرا که بر پایه این توافق، ایران قرار است در ایجاد صلح و ثبات در منطقه و در سطح جهانی مشارکت کند.
درهمین حال، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روز چهارشنبه ۱۱ مرداد، مصوبه کنگره این کشور دربارهٔ تشدید تحریمهای ایران را امضا کرد.
در همان روز نیز آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان به سازمان ملل متحد هشدار دادند که ایران با آزمایش موشک ماهوارهبر سیمرغ که دارای توانایی حمل ماهواره برای قرار گرفتن در فضا است، «گام تهدیدآمیز و تحریککنندهای» برداشته است.
این کشورها همچنین خواستار رسیدگی دبیرکل سازمان ملل متحد به این موضوع شدند.
با این حال، رهبر جمهوری اسلامی روز پنجشنبه این اقدام را «یک کار عادی و معمولی» خواند که در برابر آن «جنجال» ایجاد شده است.
در روزهای اخیر گزارشهایی غیررسمی در رسانههای آمریکایی منتشر شده که عنوان میکند دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، از کارکنان کاخ سفید خواسته است تا پروندهای بالقوه برای اثبات عدم پایبندی ایران به نص برجام تهیه کنند.
آقای ترامپ در طول کارزار انتخاباتی خود نیز بارها ناخشنودیاش از توافق هستهای با ایران را ابراز کرده و حتی وعده داده بود که اگر رئیسجمهوری آمریکا شود این توافق را پاره خواهد کرد.
با این حال کاترین ری، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز پنجشنبه، ۱۲ مرداد، اعلام کرد که همه طرفهای توافق هستهای تاکنون به تعهدات خود پایبند بودهاند.
در همین حال فدریکا موگرینی نیز روز شنبه در دیدار با آقای ظریف گفت که مواضع اتحادیه اروپا دربارهٔ توافق اتمی وین «روشن است» و این اتحادیه تلاش میکند «تا آمریکا را هم در برجام کنار خود داشته» باشد.
وی تأکید کرد: «همه ما نیازمند اقدامات خردمندانه و متناسب هستیم».
عفو بینالملل در بیانیهای از فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خواسته تا در جریان سفر به تهران، خواستار آزادی کلیه فعالان حقوق بشر زندانی در ایران شود.
همزمان سخنگوی فدریکا موگرینی گفته است که او موضوع حقوق بشر را در سفر خود پیگیری خواهد کرد.